Η Επιτροπή των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία (USCIRF) δημοσίευσε τη δική της Ετήσια έκθεση 2025, δίνοντας μια ζοφερή εικόνα της θρησκευτικής καταστολής και των διακρίσεων παγκοσμίως.
Από τις ελεγχόμενες από το κράτος θρησκευτικές πολιτικές στην Κίνα μέχρι τη δίωξη των χριστιανικών και μουσουλμανικών μειονοτήτων σε διάφορες περιοχές, η έκθεση υπογραμμίζει τις συνεχιζόμενες απειλές κατά της θρησκευτικής ελευθερίας.
Μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών που αναλύθηκαν, η Ουγγαρία και η Ρωσία ξεχωρίζουν ως ανησυχητικές περιοχές στην Ευρώπη, που εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το μέλλον των θρησκευτικών ελευθεριών στην ήπειρο.
Μια Παγκόσμια Επισκόπηση: Επιδείνωση των Συνθηκών για τη Θρησκευτική Ελευθερία
Η έκθεση προσδιορίζει 16 «Χώρες Ιδιαίτερης Ανησυχίας» (CPC), συμπεριλαμβανομένων του Αφγανιστάν, της Βιρμανίας, της Κίνας, της Κούβας, της Ερυθραίας, της Ινδίας, του Ιράν, της Νικαράγουα, της Νιγηρίας, της Βόρειας Κορέας, του Πακιστάν, της Ρωσίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Τατζικιστάν, του Τουρκμενιστάν και του Βιετνάμ. Αυτά τα έθνη αναφέρονται για συστηματικές και κατάφωρες παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας, από τους νόμους για τη βλασφημία μέχρι την απόλυτη δίωξη θρησκευτικών μειονοτήτων.
Η «Ειδική Λίστα Παρακολούθησης» (SWL), η οποία περιλαμβάνει χώρες με σοβαρές αλλά ελαφρώς λιγότερο ακραίες παραβιάσεις, ονομάζει Αλγερία, Αζερμπαϊτζάν, Αίγυπτο, Ινδονησία, Ιράκ, Καζακστάν, Κιργιστάν, Μαλαισία, Σρι Λάνκα, Συρία, Τουρκία και Ουζμπεκιστάν. Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης το ρόλο των μη κρατικών παραγόντων, όπως η Μπόκο Χαράμ και οι διάφοροι κλάδοι του Ισλαμικού Κράτους, στη διάπραξη φρικαλεοτήτων με θρησκευτικά κίνητρα.
Ουγγαρία: Νομικοί περιορισμοί και κυβερνητικός έλεγχος
Η προσέγγιση της Ουγγαρίας στη θρησκευτική ελευθερία παραμένει ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα. Ενώ η χώρα δεν εμπλέκεται σε καθαρή θρησκευτική δίωξη, είναι Το νομικό πλαίσιο έχει επικριθεί για τον περιορισμό των θρησκευτικών δικαιωμάτων μέσω γραφειοκρατικών και νομικών μηχανισμών.
Ένα βασικό ζήτημα που σημειώνεται στην έκθεση είναι Άρθρο 9 του Ουγγρικού Συντάγματος, το οποίο επιτρέπει περιορισμούς στην ελεύθερη έκφραση εάν κριθεί προσβλητικό για τις θρησκευτικές κοινότητες. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι αυτή η διάταξη επιτρέπει στις θρησκευτικές ομάδες να καταπνίγουν τη διαφωνία και να φιμώνουν τις αντίθετες απόψεις υπό το πρόσχημα της προστασίας της αξιοπρέπειάς τους.
Η χώρα είναι Εκκλησιαστικό Δίκαιο παραμένει επίσης προβληματική. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς, η κυβέρνηση έχει την εξουσία να αρνηθεί τη νομική αναγνώριση σε θρησκευτικές οργανώσεις με βάση το μέγεθος ή την ιστορική παρουσία τους στην Ουγγαρία. Αυτό οδήγησε στον αποκλεισμό μικρότερων και νεότερων θρησκευτικών ομάδων, στις οποίες στερούνται τα ίδια δικαιώματα και οφέλη με τα μεγαλύτερα, εγκεκριμένα από το κράτος θρησκευτικά ιδρύματα.
Παρά αυτές τις ανησυχίες, η Ουγγαρία κατέβαλε προσπάθειες για να συμμετέχουν σε διεθνείς συζητήσεις για τις θρησκευτικές διακρίσεις. Τον Μάιο η κυβέρνηση φιλοξένησε Η ειδική απεσταλμένη των ΗΠΑ για τον αντισημιτισμό, Deborah Lipstadt, και τον Σεπτέμβριο, η Ουγγαρία πραγματοποίησε διήμερη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή της Στρατηγική της ΕΕ κατά του αντισημιτισμού. Ωστόσο, αυτές οι διπλωματικές προσπάθειες έρχονται σε έντονη αντίθεση με τις εσωτερικές πολιτικές που περιορίζουν τον θρησκευτικό πλουραλισμό και φαίνεται να χρησιμεύουν ως ασπίδα έναντι του ελέγχου των ευρύτερων πολιτικών της που στοχεύουν δυσανάλογα τις μη χριστιανικές θρησκευτικές ομάδες. Ενώ συνηγορεί κατά του αντισημιτισμού, το νομικό πλαίσιο της Ουγγαρίας συνεχίζει να περιθωριοποιεί μικρότερες θρησκευτικές οργανώσεις, ιδιαίτερα εκείνες εκτός της χριστιανικής παράδοσης, εγείροντας ανησυχίες ότι αυτές οι προσπάθειες εφαρμόζονται επιλεκτικά για να εκτρέψουν την κριτική αντί να διασφαλίσουν την πραγματική θρησκευτική ελευθερία.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης νομικές ενέργειες κατά θρησκευτικών ομάδων. Τον Ιανουάριο, ένα ουγγρικό δικαστήριο εξέδωσε μη δεσμευτική καταδίκη σε βάρος 21 ατόμων που σχετίζονται με α Scientology- συνδεδεμένη οργάνωση για «κακοφροσύνη» που σχετίζεται με εναλλακτικές ιατρικές θεραπείες. Ωστόσο, η υπόθεση παραμένει ανοιχτή, με περίπου 60 μάρτυρες—οι περισσότεροι από τους οποίους υποστηρίζουν το πρόγραμμα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά που διαχειρίζεται η οργάνωση. Αυτή η υπόθεση, αν και πλαισιώνεται ως ζήτημα προστασίας των καταναλωτών, έχει ερμηνευτεί από ορισμένους ως μια προσπάθεια περαιτέρω απονομιμοποίησης μη κυρίαρχων θρησκευτικών ομάδων.
Ο αυξανόμενος έλεγχος της Ουγγαρίας στις θρησκευτικές οργανώσεις, κάτι που έχει επίσης επισημανθεί Η Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για το ForRB Δρ Nazila Ghanea μέσα της έκθεση επίσκεψης χώρας (A/HRC/58/49/Add.1) έχει εντυπωσιακές ομοιότητες με την προσέγγιση της Ρωσίας, όπου οι εγκεκριμένες από το κράτος θρησκείες είναι προνομιούχες ενώ οι μειονοτικές ομάδες αντιμετωπίζουν νομικά και κοινωνικά εμπόδια. Η αλλαγή στις πολιτικές της Ουγγαρίας, που ευνοεί ένα θρησκευτικό τοπίο που ορίζεται από το κράτος, σηματοδοτεί μια σαφή απόκλιση από τις ευρύτερες απόψεις των ΗΠΑ και της Δυτικής Ευρώπης για τη θρησκευτική ελευθερία. Καθώς η Ρωσία συνεχίζει να εφαρμόζει σκληρά μέτρα κατά των θρησκευτικών μειονοτήτων, η αυστηρότερη δέσμευση της Ουγγαρίας στη θρησκευτική έκφραση υποδηλώνει μια αυξανόμενη ευθυγράμμιση με αυταρχικές θρησκευτικές πολιτικές και όχι με το πλουραλιστικό μοντέλο που υποστηρίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ρωσία: Καταστολή υπό το πρόσχημα της ασφάλειας
Η Ρωσία παραμένει βασικός παραβάτης των θρησκευτικών ελευθεριών και χαρακτηρίζεται για άλλη μια φορά ως α Χώρα ιδιαίτερης ανησυχίας (CPC) από την USCIRF. Η κυβέρνηση συνεχίζει να το χρησιμοποιεί νόμους κατά του εξτρεμισμού να καταστείλει τις θρησκευτικές μειονότητες, στοχεύοντας δυσανάλογα τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, τους ανεξάρτητους μουσουλμάνους, τους ευαγγελικούς προτεστάντες και άλλες ομάδες.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία συνεχίζει να επωφελείται από κρατική ευνοιοκρατία, ενώ οι μη ορθόδοξες θρησκευτικές ομάδες αντιμετωπίζονται συχνά ως απειλές για την ασφάλεια. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, ειδικότερα, αντιμετωπίζουν σημαντικές διώξεις, με δεκάδες μέλη που φυλακίστηκαν με κατηγορίες εξτρεμισμού παρά την καλά τεκμηριωμένη δέσμευσή τους στη μη βία. Επίσης Scientologists διώκονται.
Στα κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη της Ουκρανίας, η θρησκευτική καταστολή έχει ενταθεί. Η έκθεση επισημαίνει στοχοποίηση μελών της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας που αρνούνται να ευθυγραμμιστούν με τις θρησκευτικές πολιτικές της Μόσχας. Οι αρχές σε αυτές τις περιοχές έχουν συλλάβει θρησκευτικούς ηγέτες, έχουν κατασχέσει εκκλησιαστικές περιουσίες και έχουν απαγορεύσει τις μη ορθόδοξες θρησκευτικές συγκεντρώσεις.
Επιπλέον, η Ρωσία έχει κατηγορηθεί για εμπλοκή αντισημιτική ρητορική και διαστρέβλωση του Ολοκαυτώματος, χρησιμοποιώντας τον ιστορικό ρεβιζιονισμό για να δικαιολογήσει πολιτικές αφηγήσεις. Οι εβραϊκές κοινότητες στη Ρωσία αντιμετωπίζουν αυξανόμενη κοινωνική εχθρότητα, με υποστηριζόμενα από την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης που ενισχύουν αντισημιτικές συνωμοσίες.
Το ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο
Η Ουγγαρία και η Ρωσία δεν είναι οι μόνες που αντιμετωπίζουν τον έλεγχο. Η έκθεση επισημαίνει αυξανόμενη εχθρότητα προς τις μουσουλμανικές κοινότητες σε όλη την Ευρώπη, επικαλούμενος τους περιορισμούς της Γαλλίας στο χιτζάμπ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024 στο Παρίσι και αντιμουσουλμανική ρητορική στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπροσθέτως, αντισημιτικές επιθέσεις έχουν αυξηθεί σε ολόκληρη την ήπειρο, με περιστατικά να αναφέρονται Germany, Καναδάς και Τυνησία.
Παρά αυτές τις σχετικές τάσεις, η έκθεση αναγνωρίζει επίσης θετικές εξελίξεις, όπως νομοθετικές προσπάθειες για την προστασία των θρησκευτικών χώρων κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων και πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της διεθνικής καταστολής που στοχεύει τις θρησκευτικές μειονότητες.
Συμπέρασμα: Κάλεσμα για ισχυρότερη υπεράσπιση
Η έκθεση της USCIRF του 2025 χρησιμεύει ως μια έντονη υπενθύμιση ότι η θρησκευτική ελευθερία παραμένει υπό απειλή παγκοσμίως. Ενώ αυταρχικά καθεστώτα όπως η Κίνα και το Ιράν συνεχίζουν την καταστολή της θρησκευτικής έκφρασης, δημοκρατικά έθνη όπως η Ουγγαρία και η Ρωσία εφαρμόζουν επίσης πολιτικές που περιορίζουν τον θρησκευτικό πλουραλισμό.
Η έκθεση καλεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ και τους διεθνείς φορείς να να αυξήσει τη διπλωματική πίεση, να επιβάλει στοχευμένες κυρώσεις και να υποστηρίξει την υπεράσπιση των διωκόμενων θρησκευτικών ομάδων. Καθώς η θρησκευτική καταστολή συνεχίζει να εξελίσσεται, ο αγώνας για την παγκόσμια θρησκευτική ελευθερία παραμένει πιο κρίσιμος από ποτέ.
