BRUSSEL – Í fordæmalausri samstöðu hafa 125 fulltrúar Evrópuþingsins og þjóðþinga víðsvegar í Evrópu samþykkt yfirlýsingu sérstakra skýrslugjafa og sérfræðinga Sameinuðu þjóðanna, þar sem þeir fordæma vaxandi ofsóknir á hendur bahá'í konum í Íran. Þetta markar mikilvægt skref í því að draga írönsk stjórnvöld til ábyrgðar fyrir kerfisbundið skotmark þeirra á trúar- og kynbundin minnihlutahópa.
The Fréttatilkynning Sameinuðu þjóðanna birt 23. desember 2024, varpar ljósi á vaxandi mismunun sem bahá'í konur standa frammi fyrir, sem þola ofsóknir bæði vegna trúar sinnar og kyns. Sérfræðingar Sameinuðu þjóðanna lýstu þessari stigmögnun sem sérstaklega ógnvekjandi í ljósi víðtækari aðgerða gegn réttindum kvenna í Íran.
„Í stærra samhengi við að miða á konur í Íran og áskorunum í tengslum við jafnrétti kynjanna, þá er þessi stórkostlega aukning í ofsóknum gegn bahá'í konum skelfileg stigmögnun,“ sögðu sérfræðingar SÞ.
Evrópuþingið hvetur til tafarlausra aðgerða
Evrópuþingmennirnir tóku undir áhyggjur SÞ og gáfu út yfirlýsingu þar sem lögð var áhersla á alvarleika ástandsins.
„Við endurómum yfirlýsingu skýrslugjafa og sérfræðinga Sameinuðu þjóðanna sem hafa lýst „alvarlegum áhyggjum af því sem virðist vera aukning á kerfisbundinni skotmörkun á írönskum konum sem tilheyra bahá'í trúarlegum minnihlutahópi um allt land,“ lýstu þeir yfir.
Þessi yfirlýsing er í takt við nýlega Ályktanir Evrópuþingsins sem fordæma kerfisbundnar ofsóknir Írans á hendur bahá'í samfélaginu. Brýn ályktun sem samþykkt var 23. janúar 2025 kemur í kjölfar fyrri ályktunar í nóvember 2024 sem vísaði til Minnisblað 1991 undirritað af æðsta leiðtoga Írans þar sem hann útlistar ráðstafanir til að „loka framfarir og þróun“ bahá'íanna í landinu.
Raunveruleiki bahá'í kvenna ofsókna
Samkvæmt sérfræðingum Sameinuðu þjóðanna eru bahá'í konur helsta skotmark kúgunar sem ríkið hefur viðurkennt og varanlegt handahófskenndar handtökur, þvinguð mannshvörf, heimilisárásir, eignaupptaka og takmarkanir á menntun. Ofsóknirnar ágerðust verulega í kjölfarið Mótmæli um land allt sem komu af stað með dauða Mahsa Jina Amini síðla árs 2022. Eins og er, tveir þriðju allra bahá'ía sem skotmark er á í Íran eru konur.
Aukin andúð á bahá'íum fellur saman við víðtækari viðleitni Írana til að refsivert ágreining meðal kvenna. Undanfarna mánuði hafa íranskar konur staðið frammi fyrir harðari refsingar fyrir að hafa andmælt siðferðislögum, þar sem sumir eiga á hættu dauðarefsingu fyrir neita að fara að hijab umboðum.
Alheimskall um ábyrgð
Rachel Bayani, Fulltrúi Bahá'í alþjóðasamfélagsins til evrópskra stofnana í Brussel, lofaði vaxandi alþjóðlegan stuðning.
„Samstaða þessara Evrópuþingmanna og þingmanna kemur í kjölfar svipaðs frumkvæðis fyrir aðeins sex mánuðum síðan – sem sýnir að áhyggjur af bahá'íum í Íran og bahá'í konum eykst eftir því sem írönsk stjórnvöld auka ofsóknir sínar á þetta saklausa fólk,“ sagði Bayani.bic.org).
Að auki Human Rights Watch hefur flokkað aðgerðir íranskra stjórnvalda gegn bahá'íum sem glæpurinn gegn mannkyninu ofsóknir, undirstrikar í skýrslu sinni Stígvélin á hálsinum mínum að mismununarstefnur og lög séu notuð til að jaðarsetja bahá'í samfélagið markvisst.
Eftir því sem alþjóðasamfélagið eykur athugun sína eykst þrýstingur á írönsk yfirvöld að hætta ofsóknum þeirra á hendur bahá'í minnihlutanum. Samt, fyrir bahá'í konur í Íran – sem standa frammi fyrir kúgun á mörgum vígstöðvum – er réttlætið enn ómögulegt.
„Eina leiðin fram á við er að binda enda á ofsóknir á hendur bahá'íum í Íran – og virða réttindi allra Írana af öllum uppruna,“ bætti Bayani við.