Eftir heilagan Dionysius frá Alexandríu
Úr bréfi heilags Dionysiusar († 264), biskups í Alexandríu, um tíma ofsókna og faraldur hinnar svokölluðu Kýpurplágu. Sjúkdómurinn sem herjaði á Rómaveldi á 3. öld, fór í sögubækurnar með nafni heilags Cyprianus frá Karþagó, sem lýsti einkennum hans. Um fimm þúsund manns dóu úr þessum smitsjúkdómi í Róm á hverjum degi. Heilagur Dionysius skrifar að engir íbúar hafi verið eftir í Alexandríu eldri en fjörutíu ára. Á þessum erfiðu tímum lýsir biskupinn í Alexandríu hegðun kristinna manna og viðhorf þeirra til dauðans: ekki af léttúð og sjálfstrausti, heldur að líkja eftir Kristi – sem bitra bikarnum sem þeir drekka af kærleika til þjáðra náunga sinna.
„... Eftir stutta hlé kom þessi sjúkdómur yfir okkur; fyrir þá (heiðingjana) var hann hræðilegastur allra hræðilegra hluta, grimmilegastur allra hörmunga, og eins og rithöfundur þeirra segir, óvenjulegur atburður sem enginn gat búist við. Fyrir okkur var það ekki svo; eins og í öðrum tilfellum prófaði Drottinn okkur og tempraði. Sjúkdómurinn fór ekki framhjá okkur, en það var meira.
Margir bræður vorir, af ríkulegum kærleika og hrærðir af bróðurkærleika, án þess að vorkenna sjálfum sér, studdu hver annan, heimsóttu sjúka án ótta, þjónuðu þeim án árangurs, önnuðust þá fyrir Krists sakir, dóu glaðir með þeim; þeir fylltust þjáningum annarra, smituðust af náunganum og tóku fúslega á sig þjáningar sínar. Margir, sem hlúðu að sjúkum og studdu aðra, dóu sjálfir og sættu sig við dauðann í þeirra stað...
Þannig fórust bestir bræðra okkar: prestar, djáknar, leikmenn. Þeir lofuðu þá, því slíkur dauði, sem aðeins var mögulegur vegna mikillar guðrækni og sterkrar trúar, var talinn jafngilda píslarvætti."
Heimild: Eusebius frá Caesarea, „Church History“, bók 7
