Auctore prof. AP Lopukhin
Sed numquid degradetur spiritus sancti dignitas, cum dicitur quod solum audiat a deo patre et deo filio quod spiritus nuntiat? Aliarum personarum sanctae Trinitatis loquelam non excludit propriam Spiritus participationem in Concilio Divino. Quod autem Spiritus patefacit omnem veritatem, consequens est ut sit unus essentia cum Patre et Filio.
Alia quaestio suboriri potest: Nonne hoc quod dicit omnia quae habet pater, mea sunt; quia spiritus sanctus procedit de filio sicut de patre procedit? Procedens Spiritus a Patre non potuit hic Christus intelligi, quia in toto hoc articulo a vers. relationes personarum Sanctae Trinitatis inter eas et relationes ad opus salutis hominum significant.
16:16. Modicum, et non videbitis me; et iterum modicum, et videbitis me, quia vado ad Patrem.
Redit Dominus ad quaestionem quod iret ad Patrem, qui Apostolos ita terruerat, et eos consolatur, ut eum mox visuri sint. ut apud Johannem. XIV, 14- 18, hic loquimur de apparitione domini apostoli in resurrectione.
16:17. Dixerunt ergo ex discipulis ejus ad invicem : Quid est hoc quod dicit nobis : Modicum, et non videbitis me ; Pater?
"quidam". Ad tertium dicendum quod discipuli non poterant recolere omnia quae Christus dixerat de futuro cum eis congressu. Tunc dixit quod multo tempore antequam videret eos, quod haberent per viam passionis, Joh. pro illis habitaculum in Coelo (Joh. xiv. 16), sic assumere potuerunt quod separatio paucis horis duraret. Iam Apostoli hac voce turbati sunt « adhuc modicum ».
"Vado ad Patrem." Praeterea eius verba: Ad Patrem vado etiam eos turbavit. Ex quibus quidam probabiliter inclinaverunt in eis signum adventus Christi gloriosae ascensionis in caelum, similiter quod collatum est super Eliam prophetam, qui astatus est de terra in curru ignis et equi ignis, ut dicitur I Cor. Regum 2, 2). Sed tunc incomprehensibile videbatur quid Christus de recenti reditu loqueretur. Nunquid mora eius in caelo erit brevis? Sed hoc contradixit quod dominus prius apostolis dixit, Ioan. Possunt etiam aestimare quod Christus in novissimo veniente appariturus est, quando venturus est ad iudicandum mundum. Sed haec paulo plus perturbarunt omnes suas ideas.
16:18. Dixerunt autem intra se: Quid est hoc quod dicit: Modicum? Nescimus quid loquitur.
16:19. Intellexit ergo Jesus, quod volebant eum interrogare, et dixit eis: hoc est, quod vos interroges, quando dixi: modicum, et non videbitis me; videbitis me?
16:20. Amen, amen dico vobis, quia flebitis et plorabitis, et mundus gaudebit; contristabimini, sed tristitia vestra vertetur in gaudium.
tristitia vestra vertetur in gaudium. Christus stupori discipulorum de sensu verborum suorum respondet: "Modicum, et iam non videbitis me; et iterum post modicum, et videbitis me." Dominus iterum repetit dolorem et flentem propter mortem (vers. 20 verbum θρηνεῖν quod significat fletum pro mortuis, cf. Matth. 2, 18) in discipulis cito reponendum gaudium, scilicet propter resurrectionem Christi. mortuorum. Mundus gaudebit, Christum vicisse existimans, et hoc gaudium mundi magis contristabit discipulos Christi, iam oppressos morte Magistri. Sed utrumque gaudium brevissimum erit. In turnaround improviso cito veniet.
16:21. Mulier, cum parit, dolet, quia venit hora eius; sed postquam pepererit puerum, prae gaudio non meminit doloris, quia homo natus est in mundum.
"Mulierem quando parit." Subito dolor erit discipulorum, sicut mulier quae ex improviso incursum dolorum dolorum sentit dum medio die festo vel opere! Sed Christus non solum inopinatam resurrectionis suae discipulis praesentare vult, sed etiam eius praecipue laetam indolem. Gaudium discipulorum, cum Christum resuscitatum vident, comparari potest cum plenitudine laetitiae, quae mulier modo peperit. Statim dolores partus obliviscitur, et gaudio repleta est cum filium suum viderit. Comparationem a Salvatore inchoatam pergunt nonnulli interpretes. Ipsum comparant puero nato, qui novam vitam in resurrectione ingressus est, ut novum Adam (1 Cor. 15, 45).
16:22. Ita nunc doles; iterum autem videbo vos, et gaudebit cor vestrum, et gaudium vestrum nemo tollet a vobis;
Dominus consecutiones novi adventus ad discipulos post resurrectionem describit: eorum gaudium in congressu permanebit.
16:23. et in illo die me non rogabitis quidquam. Amen, amen dico vobis: Si quid petieritis Patrem in nomine meo, det vobis.
"eo die". id est in colloquiis cum Domino resuscitato.
"Nihil me rogabitis." Scimus etiam post resurrectionem, discipuli Dominum interrogasse de iis quae maxime ad eos pertinebant (exempli gratia quomodo Regnum Israel institueretur; Act. 1, 6). Quapropter locutio οὐκ ἐρωτήσεις magis intelligitur in sensu: "Non semper interrogabis de omni verbo meo, quod non intelligis, et etiam semper eadem repetes quaestiones, sicut in hoc sermone nostro" (vers. 18). . Status Apostolorum, qui tunc erat quasi parvuli imperiti, seniores de omnibus interrogantes, mutabuntur postquam Christum resuscitatum viderint - adulti facti sunt.
"Quodcumque petieritis Patrem in nomine meo, det vobis." Hic alia significatio novae positionis apostolorum in relatione ad Deum post Christi resurrectionem. Antea, pondus cogitationis fati Filii Dei implevit eos coram dextera Domini, quae Christum innocentem pro humanitatis peccatis terribiliter punit. Et post resurrectionem incipient aspicere ad dexteram istam, sicut omnes misericordias continentes redemptis passionibus Christi.
16:24. Usque modo non petistis quidquam in nomine meo; petite et accipietis, ut gaudium vestrum sit plenum.
"Usque modo", id est antequam Christus ad Patrem ascenderet, et aeternam gloriam et humanitatem accepit, apostoli nihil petierunt in nomine eius (cfr. Io 14), id est in orationibus suis se converterunt ad Deum. patrum suorum, sine nomine magistri et domini nostri iesu christi. Post Christi glorificationem, maxime gaudebit illis quod in precibus invocabunt nomen Christi, qui tam propinqui est eis, et in hac eius propinquitate cavebunt preces eorum non irritas esse.
16:25. Haec in parabolis locutus sum vobis; Sed venit hora cum iam non in parabolis loquar vobis, sed de Patre annuntiabo vobis.
16:26. illo die in nomine meo petetis, et non dico vobis quia ego rogabo Patrem de vobis; 16:27. Ipse enim Pater amat vos, quia vos me amasti, et credidisti quia a Deo exivi.
Haec in parabolis locutus sum vobis. Vale oratio Domini dicato. Dominus dicit quod omnia quae in hoc sermone hactenus locutus est (puta Io. XIII, 13; XIV, etc.) in parabolas sunt, et discipuli eius audito ad Christum cum interrogationibus et conuersi sunt. dubitationes. (cfr. Matth. 32, 14). Veniet tamen tempus, quo Dominus Apostolis communicabit id quod egent sciendi « directe », ne Christus suam orationem specialibus explicationibus comitari non debeat. Sed quo tempore hic agitur Christus? Estne breve tempus ab resurrectione ad ascensionem in coelum, an totum tempus existentiae Ecclesiae in terris? Cum haec oratio imprimis ad apostolos referatur (qui adhuc omnia vaga quasi sub velamine noverat), melius est in promissione Christi videre solam personalem tractationem apostolorum post resurrectionem suam, cum voluerit ». mentes suas ad Scripturas intelligendas» (Luc. 2, 13).
"Non dico vobis quia ego rogabo Patrem de vobis." Hoc non significat intercessio Christi pro Apostolis cessare: caritas, ut ait Apostolus, nunquam desinit (1 Cor. 13, 8) et semper intercedit pro dilecto. Sed Dominus vult dicere ipsos Apostolos in nova arcta necessitudine cum Deo inventuros esse, ob amorem erga Christum et fidem in Ipsum, amore Patris honorari.
16:28. Exivi a Patre et veni in mundum; iterum relinquo mundum et vado ad Patrem.
16:29. Dixerunt ei discipuli ejus : Ecce nunc palam loqueris, et nullam parabolam dixeris.
16:30. Nunc intelligimus te omnia scire, et non opus est tibi ut quis te interroget. Ideo credimus quia a Deo venisti.
"A Patre exivi, et vado ad Patrem." Ut discipulis propositum profectionis ab eis explicaret, Dominus iterum repetit quod sicut exivit a patre, sic ad ipsum redire debet. Sed nunc breve et clarum dicit. Discipuli satis sunt claritate horum Magistri dictorum, tanta perspicuitate, quantum opus est. Haec Christi facultas penetrandi in intima cordis humani angulos impellit discipulos ut fidem suam denuo confiteantur a Deo vere prodiisse ideoque divinam cognitionem habere. Interrogationes eorum non exspectet, qui scire quid ab Ipso oporteat.
16:31. Respondit eis Iesus: Modo creditis?
"Credis nunc?". Ad hanc confessionem Dominus respondens fidem suam tamquam factum accepit (pro: "Nunc credis?" melius est interpretari: "ita, nunc creditis").
16:32. Ecce venit hora, et iam venit, ut fugias unusquisque in domos vestras, et me solum relinquatis; sed solus non sum, quia Pater mecum est.
tu "fuge". Dominus dicit hanc in Apostolis fidem cito debilitaturam esse in tantum ut a magistro deseratur (cfr Marc 14, 27 et 50).
Pater mecum est. “Verum – Christus notat, quasi ad confirmandos Apostolos in venturo tempore, cum considerent omne opus Christi amissum – Solus non ero, Pater semper mecum est”.
16:33. Hæc locutus sum vobis, ut in me pacem habeatis. In mundo pressuram habetis; sed confidite: ego vici mundum.
Haec est clausula sermonum capitum XV et XVI (cap. XIV, propriam conclusionem in vers. XXXI). Propter quod et Dominus in cap. 15-16, ut apostoli "pacem in eo haberent", id est pacem quam habet et cum qua patitur, locutus est (cf. Io 14). Et haec pax idem debet esse cum apostolis, quod fuit cum Christo, scilicet quod Christus certa victoria de mundo ei inimicissima est, quae iam quasi victus iacet ad pedes eius. Joh. xiii 31; Eodem modo discipuli a cogitatione magistri victoriae robur haurire debent ad probationes antecedens sustinendas (cf. vers. 15).
Nonnulli moderni exegetae capita XV et XVI ab auctore recentiori inserta esse existimant. Praecipuum huius opinionis fundamentum est quod apud Ioannem 15:16 Dominus Apostolos invitat ut "surgerem et exirem" de cenaculo, agnoscens vale sermonis finem. Sed critici hac re frustra vacillant. dicendum quod, sicut supra dictum est, dominus sermonem suum cum discipulis prosequi poterat, quia non poterant sequi invitationem, prae nimio dolore surgere. de sedibus suis.
Item alia ratio a criticis nititur ad horum Capitulorum authenticam non agnoscenda parum valere. Dicunt nimirum haec capita partim repetere quae iam ex Io. 13:31- 14:31 noti sunt. Sed quid mirum, quod Dominus consolans discipulos interdum easdem cogitationes repetit? Patet autem tali repetitione indiguisse, quia non prius satis clara sunt.
Source in Russian: Biblia Sacra Explicatoria, seu Commentarii in omnes Libros Sacrae Scripturae Veteris et Novi Testamenti: In VII voluminibus / Ed. prof. AP Lopukhin. – Ed. 7th. – Moscoviae: Dar, 4, 2009 pp.
