VALLETTA/WARSAW/ANKARA, 15 Hlakubele 2024 - Har'a keketseho ea leeme le pefo khahlanong le Mamoseleme ka palo e ntseng e eketseha ea linaha, ho hlokahala boiteko bo boholo ho theha lipuisano le ho loantša lehloeo le khahlanong le Mamosleme, Mokhatlo oa Tšireletso le Tšebelisano Europe. ho boletse polelong ea kajeno Letsatsi la Machaba la ho Loantša Lehloeo la Islamo.
Molula-setulo oa Ofisi ea OSCE, Letona la Litaba tsa Kantle ho Naha le Europe le Khoebo ea Malta Ian Borg o itse "Ka letsatsi lena, re hopotsoa ka mosebetsi oa rona o kopanetsoeng oa ho loantša leeme le ho amohela mefuta-futa” ho hatisa hore “Matla a rona a ho bonngoe ba rona le boikemisetsong ba rona bo sa thekeseleng ba ho khothaletsa lichaba tseo lipuisano li renang holim'a likhohlano, kutloisiso holim'a tšabo le mamello holim'a leeme - sechaba seo tokoloho ea mantlha le litokelo tsa botho li sirelelitsoeng le ho natefeloa ke bohle..” Letona Borg o kopile Linaha tsohle tse nkileng karolo “ho matlafatsa boitlamo le liketso tse lebisang boikitlaetsong bona ba bohlokoa, ho loanela ho holisa tikoloho eo ho eona motho e mong le e mong a ka phelang ntle ho lehloeo le khethollo."
Lehloeo khahlanong le batho ba tsoang lichabeng tse itseng tsa bolumeli kapa litumelo ha se hangata le etsahalang ka thoko, hangata le tsamaisana le mefuta e meng ea ho hloka mamello. Tlhekefetso le khethollo ha li senye batho ka bomong le sechaba se amehang feela, empa li ka senya ts'ireletso ho pholletsa le OSCE sebakeng, 'me likhohlano li ka 'na tsa eketseha ho ba likhohlano tse kholo.
Ho bile le lehloeo le matla khahlanong le Mamosleme haholo-holo ho tloha ha ho qhoma bora bo bocha Bochabela bo Hare ka Mphalane selemong se fetileng, ka lipuo tsa lehloeo tse fumanehang marang-rang le kantle ho marang-rang, litšokelo le pefo tse nang le phello e mpe sechabeng sa Mamosleme, haholo basali le banana. Linaha tsa OSCE li hlokometse tlhokahalo ea baetapele ba lipolotiki le maparamente ho hana le ho nyatsa lipontšo tsa khethollo ea morabe, xenophobia le ho hloka mamello khahlano le Mamoseleme le lihlopha tse ling tsa bolumeli, ha ba ntse ba tsoela pele ho hlompha tokoloho ea ho bua.
"Likhopolo tse mpe le liketso tsa ho hloka mamello le khethollo khahlanong le Mamosleme li eketsehile lilemong tsa morao tjena, e leng se etsang hore ho be bohlokoa le ho feta ho nka khato e potlakileng le ho netefatsa hore re qoba sekhobo kapa puo e tsosang takatso,"A re Motsamaisi oa ODIHR Matteo Mecacci. "Ka nako e tšoanang, re khothatsoa ke temoho e ntseng e hōla ea hore lipuisano tse eketsehileng le kutloisiso lia hlokahala. Ke na le bonnete ba hore sena se tlameha ho lula e le tlatsetso ea bohlokoa ho loants'a lehloeo le lehloeo le khahlanong le Mamosleme ka katleho."
Linaha tsohle tse nkang karolo tsa OSCE li itlamme ho loants'a khethollo le botlokotsebe ba lehloeo, 'me ke boikarabello ba mantlha ba mebuso ho netefatsa hore baahi bohle ba bolokehile, ho sa tsotelehe semelo sa bona, le ho khothaletsa tlhompho le lipuisano. Linaha tse tšehetsang ho pholletsa le sebaka sa OSCE ho loants'a botlokotsebe bo khahlanong le Mamosleme ke karolo ea bohlokoa ea mosebetsi oa ODIHR, empa ha lintlha tse mabapi le lehloeo la Anti-Muslim li fumaneha ho ODIHR. polokelongtshedimosetso ya lehloyo la botlokotsebe, bahlaseluoa ba bangata ho pholletsa le sebaka sa OSCE ba leqe ho tlaleha liphihlelo tsa bona ho ba boholong.
Hangata bahlaseluoa ba lehloeo ba retelehela ho mekhatlo ea sechaba ho tlaleha tlōlo ea molao, ho batla tšehetso, le ho fumana litšebeletso tseo ba li hlokang. Ka tšebelisano-'moho ea 'nete le mekhatlo ea sechaba, linaha li ka ntshetsa pele mesebetsi e nepahetseng le e lebisitsoeng ho loants'a botlokotsebe ba lehloeo le ho fihlela litlhoko tse fapaneng tsa bahlaseluoa ka bomong.
Tokoloho ea bolumeli kapa tumelo ke tokelo ea mantlha ea botho e bolelang tokelo ea motho ka mong ea ho ba le, ho amohela, kapa ho tlohela bolumeli kapa tumelo. Moko-taba oa eona ke kutloisiso ea hore ho hlompha liphapang tsa rōna ke eona feela tsela ea hore re phelisane hammoho ka khotso. Khahlanong le boemo bona, lipuisano le kutloisiso lipakeng tsa malumeli le litso li hlaha e le sesebelisoa sa bohlokoahali, se fanang ka sethala sa lipuisano tse bulehileng, tse nang le tlhompho tse fetang meeli ea bolumeli. Ka litšebelisano tsena tse nang le morero, re ka fumana lintho tseo re lumellanang ka tsona, ra ananela liphapang tsa rona, le ho theha tsela e kenyeletsang le e lumellanang.
Moemeli oa Botho oa Molula-setulo oa ho Loantša ho Hloka Mamello le Khethollo Khahlanong le Mamosleme, Moemeli Evren Dagdelen Akgun, o hlokometse hore “Linyeoe tsa boiteko ba ka boomo ba ho silafatsa khalalelo ea Boislamo, tsa hore Mamosleme a tšoaroe ke batho ba bang, a hlaseloe; liketsahalo tsa litumelo tsa bona tse nyenyefatsoang kapa meetlo e hlalosoang e le tšokelo le ho lokafatsoa ka boikaketsi ba ho ameha ka tšireletso li atile, ebile li tloaelehile linaheng tse ling.” O ile a hatisa hore “boiteko ba ho rarolla mathata ana ka kakaretso bo ke ke ba tlatsetsa feela lichabeng tse nang le kutloano empa le khotsong ea machaba.” Dagdelen Akgun o khothalelitse linaha tsohle tse nkileng karolo ho batla mekhoa ea ho phethahatsa boitlamo ba bona ka nepo.
Ka ho amohela khethollo le lehloeo leo Mamosleme a mangata a tobaneng le lona lefats'eng ka bophara, Machaba a Kopaneng a phatlalalitse la 15 Hlakubele Letsatsi la Machaba la ho Loantša Lehloeo la Islamo. Linaha tsohle tsa OSCE li na le e ikemiselitse ho loantša leeme, ho hloka mamello le khethollo khahlanong le Mamosleme le litho tsa malumeli a mang.
