Utumizi usio na uwiano wa vikosi vya polisi katika kutafuta… waathiriwa wasiokuwepo wa MISA
Mnamo tarehe 28 Novemba 2023, baada ya saa kumi na mbili asubuhi, timu ya SWAT ya polisi wapatao 6 waliovalia barakoa nyeusi, helmeti, na fulana zisizo na risasi, wakati huo huo walishuka kwenye nyumba nane tofauti ndani na karibu na Paris lakini pia huko Nice, wakitoa bunduki za nusu-otomatiki.
Maeneo haya yaliyotafutwa yalikuwa yakitumiwa kwa mafungo ya kiroho na wahudumu wa yoga waliounganishwa na shule ya yoga ya MISA nchini Romania. Asubuhi hiyo ya maafa, wengi wao walikuwa bado wamelala kitandani na waliamshwa na kelele na kelele nyingi sana.
Lengo la kwanza la vikosi vya polisi lilikuwa kubaini, kuwakamata, kuwaweka kizuizini na kuwafungulia mashtaka washukiwa wa "usafirishaji haramu wa binadamu", "kuweka kizuizini kwa nguvu" na "unyanyasaji wa mazingira magumu", katika genge lililoandaliwa. Lengo la pili lilikuwa kupata matamko ya wahasiriwa wao kama vipengele vya ushahidi.
Huko Butiers (Mkoa wa Paris), watu 20 - wanawake 15 na wanaume 5 - walikuwa wakipata mafungo yao wakati wa uvamizi. Walijumuisha wahandisi, wabunifu, walimu, wanasaikolojia, mwanafunzi wa saikolojia, mwanafilolojia, mwanasosholojia, daktari wa matibabu, mwigizaji, na kadhalika. Walikuwa wamehitimu kutoka shule za upili, vitivo vya sosholojia, saikolojia, vifaa vya elektroniki, hisabati, sayansi ya IT huko Bucharest, Cluj Napoca, Chisinau (Moldova), Buenos Aires (Argentina)…
Human Rights Without Frontiers ilihoji mmoja wa wakazi, Bi SC (*), mwanamke wa Kiorthodoksi ambaye amekuwa akifanya mazoezi ya Hatha, Tibet na aina nyingine za yoga nchini Rumania kwa miaka 32. Alikuwa ametoka Iasi hadi Butiers kwa gari la mpenzi wake ambaye alikuwa na mambo mengine ya kufanya huko Paris. Wote wawili walijua kituo hicho cha mafungo ambapo walikuwa tayari wametumia wiki kadhaa miaka michache iliyopita. Ilikuwa pana, yenye starehe na yenye vifaa vya kutosha.
mahojiano
S.: Ni nini kilifanyika katika kituo cha mafungo cha kiroho cha Butiers mapema asubuhi ya tarehe 28 Novemba 2023?
J: Ghafla niliamshwa na kelele nyingi na kupiga kelele. Kulikuwa bado na giza nje na nilichoweza kuona nikitazama nje ya dirisha ni miale ya mwanga kutoka kwa tochi. Nilisikia watu wakipiga kelele, wakikimbia na kugonga vitu kwa nguvu kuzunguka nyumba.
Mwanzoni hata sikuelewa kilichokuwa kikiendelea. Nilifikiri kwamba genge la wahalifu walikuwa wamevamia nyumba na wangetuua. Muda mfupi baada ya wazo hili la kwanza la kutisha, nilianza kuelewa baadhi ya maneno katika kupiga kelele na nikagundua kwamba kwa hakika ulikuwa uvamizi wa polisi wa Ufaransa.
Wakati huo nilianza kujiuliza kuhusu sababu za kitendo hicho cha kikatili na kisichotarajiwa. Kulikuwa na watu wenye amani tu ndani ya nyumba hiyo ambao walikuwa wamekuja kwenye kituo cha mapumziko cha kiroho ili kujitayarisha upya kupitia mazoea ya kustarehesha na matembezi katika mazingira ya asili ya ajabu.
Kwa kupuuza mapendekezo ya wageni ya kufungua milango kwa utulivu na funguo za nyumba, polisi walivunja milango ya kuingilia ya jengo hilo pamoja na majengo mbalimbali kwa njia za kupiga bomba, na hivyo kusababisha uharibifu mkubwa.
Wanaume na wanawake kadhaa walikuwa wamebanwa chini kwa nguvu na kufungwa pingu mikononi mwao mgongoni ingawa hawakuwa wameonyesha dalili yoyote ya kupinga.
Baada ya takribani masaa matatu tuliambiwa tupaki virago vyetu vyote haraka maana tungepelekwa sehemu nyingine kwa ajili ya kuhojiwa na hatutaruhusiwa kurudi kwenye kituo cha mafungo.
Polisi walikagua kwa makini vitu tulivyokuwa tunaweka kwenye mizigo yetu: nguo, chupi, madaftari, n.k. Vifaa vyetu vya kibinafsi vya kielektroniki vilichukuliwa kwa madai kuwa ni 'ushahidi' ingawa hatukuwahi kuambiwa kuhusu mashtaka yoyote. Ilitubidi kuacha mali zetu nyingi za kibinafsi, hata dawa. Hatukuruhusiwa kuchukua chakula au maji pamoja nasi lakini nilifanikiwa kuweka chupa moja.
Swali: Ulipelekwa wapi na nini kilitokea huko?
J: Tulitumwa kwa basi hadi makao makuu ya Chuo cha Kitaifa cha Polisi huko Cannes-Ecluse na tukakusanyika katika chumba cha mikutano. Saa nane tayari zilikuwa zimepita tangu uvamizi huo uanze. Kwa mara ya kwanza, mmoja wa wanawake wa polisi alituambia sababu za uvamizi huo na ukweli kwamba tulifikiriwa kuwa wahasiriwa wa ulanguzi, kunyimwa uhuru na unyanyasaji wa kijinsia.
Tuliuliza sote tulishangaa sana kusikia maelezo kama haya. Tulijibu kwamba watu pekee ambao walikuwa wametunyima uhuru wetu nchini Ufaransa walikuwa polisi ambao walikuwa wamechukua vitambulisho vyetu na simu za kibinafsi.
Wengi wetu bado tulikuwa katika hali ya mshtuko wa kihisia, hofu na kiwewe kwa matukio yote yaliyokuwa yametokea. Tuliomba mara kadhaa msaada wa wakili lakini ombi letu lilikataliwa kwa msingi kwamba hali yetu haituruhusu kufanya hivyo. Walijaribu kwa njia mbalimbali kutufanya "tuzungumze" ikiwa ni pamoja na shinikizo la kutufungia hadi saa 96 (muda wa kisheria wa "garde à vue", kunyimwa uhuru).
Bila wakili, nilikataa kujibu maswali yoyote kwa sababu bado nilikuwa na mshtuko wa kihisia wa tukio hilo.
Pia tulipendekezwa kuongea na mwakilishi wa chama kinachosaidia waathiriwa wa ulanguzi na/au unyanyasaji wa kingono lakini nilikataa kwa sababu sikuwa mwathiriwa.
Waliendelea kutuambia kuwa sisi ni wahasiriwa na wametuokoa lakini hii ilikuwa hali ya kafkaiesque, mazungumzo ya kweli ya kifo. Hatukuwa tumesafirishwa kwenda Ufaransa, hatukuwa wahanga wa MISA na hatukuhitaji kuokolewa.
S.: Uliachiliwa vipi hatimaye na katika hali zipi?
J: Baada ya saa mbili au tatu hivi walinirudishia kitambulisho changu lakini sikuweza kurudisha mali yangu ya kibinafsi. Sikupata nakala ya orodha ya vitu vya kibinafsi walivyonyang'anya na sikutia saini ripoti yoyote au tamko. Nilisindikizwa hadi kwenye lango la mali kubwa ya Chuo cha Kitaifa cha Polisi na kuonyeshwa tu kituo cha basi cha ndani.
Kimsingi niliachwa mtaani katika nchi ya ugenini na katika mji ambao hata sikuujua ulikuwa wapi. Sikuwa na uwezekano wa kurejea katika kituo cha MISA huko Butiers kwani kilikuwa kimefungwa. Simu yangu ilikuwa imechukuliwa kwa ajili ya uchunguzi, sikuweza kupiga simu kwa mtu yeyote na sikuwa na pesa, ni kadi ya benki yenye kiasi kidogo.
Baada ya saa chache kupita barabarani kwenye baridi, rafiki yangu mmoja alikumbuka nambari ya simu ya rafiki yake na akamwomba mtu fulani barabarani ampigie mtu huyo msaada. Baada ya saa chache zaidi tulimfikia mtu huyo aliyetukaribisha na kutusaidia kurudi Rumania.
S.: Vipi kuhusu kusafiri tena kwenda Ufaransa katika siku zijazo?
A.: Kamwe tena. Miezi mitano baada ya tukio hilo, bado nina udhaifu wa kihisia. Ninapoona picha ya Mnara wa Eiffel katika filamu au ninaposikia kelele kubwa ya ghafla, ninaanza kutetemeka. Ni kama ugonjwa wa baada ya kiwewe. Itachukua muda kuiondoa.
Baadhi ya maoni
Mtu anaweza kujiuliza ni kwa msingi gani iliamuliwa kuzindua mashambulizi kadhaa ya wakati mmoja ya SWAT ya ukubwa kama huo - polisi 175 wenye silaha kali - kwenye vituo vya yoga kote Ufaransa. Watu hatari, silaha na dawa za kulevya hazikuonekana kuwa kile ambacho wangeweza kutarajia kukabiliana nacho ikiwa maeneo hayo yangekuwa chini ya uangalizi wa awali wa polisi.
Mtu anaweza kushangaa kwa nini njia za kubomoa zilitumiwa wakati wakazi walipokuwa wakitoa funguo za kufungua mlango na milango mingine bila uharibifu wowote.
Mtu anaweza kujiuliza kwa nini na kwa msingi gani wahudumu kadhaa wa yoga walifungwa pingu ingawa hawakutoa upinzani wowote walipokamatwa.
Mtu anaweza kushangaa kwa nini walinyimwa msaada wa mawakili wa Ufaransa.
Mtu anaweza kushangaa kwa nini zaidi ya miezi mitano baada ya uvamizi huo wataalamu wa yoga wa Kiromania hawajasikia tena kutoka kwa polisi wa Ufaransa au mwendesha mashtaka na hawajapata simu zao na mali zingine zilizochukuliwa.
Mtu anaweza kushangaa jinsi mamlaka ya Ufaransa yatakavyosonga mbele na kesi ambapo watu sita waliwekwa kizuizini kabla ya kesi (watu kadhaa walikuwa bado wamewekwa kizuizini baada ya miezi mitano) na hakuna malalamiko yoyote yaliyokuwa yamewasilishwa na dazeni za wahudumu wa yoga waliohojiwa.
(*) Kwa kuheshimu faragha ya mhojiwa, tunaweka tu herufi za kwanza lakini tunayo jina lake kamili na data ya mawasiliano.
