Олимон як бозуи қадимии дарёи Нилро кашф карданд, ки ҳоло хушк шудааст, вале дар Мисри қадим аз сӣ пирамида, аз ҷумла дар Гиза мегузашт.
Таҳқиқот нишон дод, ки ин остини дарозиаш 64 километр бо номи Аҳрамат (“пирамидаҳо” ба забони арабӣ) маъруф аст ва муддати тӯлонӣ дар зери заминҳои кишт ва реги биёбонӣ дафн шудааст. Он зиёда аз 4000 сол пеш аз ин барои интиқоли масолеҳи зарурӣ барои сохтмони биноҳои ёдгорӣ истифода мешуд.
Мавҷудияти он мефаҳмонад, ки чӣ гуна ин қадар пирамидаҳо дар ғарби водии Нил, дар наздикии пойтахти Мисри қадимии Мемфис сохта шудаанд. Холо дар хамон чое, ки як вактхо дарьё равон буд, рахи биёбон вокеъ аст.
Ин майдони васеъ аз пирамидаҳои Лиш дар ҷануб то пирамидаҳои Гиза дар шимол, ки дар он ҷо пирамидаҳои Хеопс, Чефрен ва Микерин ҷойгиранд, тул кашидааст. Ҳамагӣ 31 пирамида дар давраи салтанатҳои қадим ва миёна, дар байни солҳои 4700 ва 3700 пеш аз милод сохта шудаанд.
Мутахассисони Мисри кадим чунин мешуморанд, ки мардуми он замон барои сохтани ин комплексхои азим, ки дар чанд километр дуртар аз мачрои асосии дарёи Нил вокеъ аст, аз рохи обии наздик истифода бурдаанд.
Эман Гонейм, муаллифи пешбари таҳқиқот аз Донишгоҳи Каролинаи Шимолӣ (ИМА), ба Франс Пресс гуфт: "Аммо ҳеҷ кас дар бораи ҷойгиршавӣ, шакл ва андозаи ин бозуи об итминон надошт."
Гурӯҳи муҳаққиқон барои харитаи он аз тасвирҳои моҳвораии радар истифода карданд.
Тахлилхои сахрой, ки бо кофтукови чукури замин гузаронда шуданд, маълумотхои спутникро тасдик намуда, бозуи пинхониро ошкор карданд. Он ба масофаи 64 километр тул кашида, бараш аз 200 то 700 метрро ташкил дод, ки ин ба чараёни хозираи дарьёи Нил баробар аст.
Сатҳи дарёи Нил он вақт назар ба имрӯз хеле баланд буд. Он шохаҳои сершуморе дошт, ки аз дашти обхезӣ мегузаранд. Пайгирии онҳо душвор аст, зеро манзара хеле тағйир ёфтааст.
Аҳромҳо ба ҳисоби миёна ҳамагӣ 1 километр дуртар аз соҳили шохаи Аҳрамат ҷойгир буданд. Ва онҳое, ки дар Гиза ҳастанд, ҳатто дар плато ҷойгир буданд.
"Тадқиқоти мо нишон дод, ки бисёре аз ин пирамидаҳо як роҳи баланде доштанд, ки ба маъбадҳои дар поёнтари водӣ ҷойгиршуда, ки ба сифати бандарҳои дарёӣ хидмат мекарданд, доранд" гуфт Эман Гонейм.
Ба гуфтаи вай, ҳамаи ин далели он аст, ки шохоби Аҳрамат барои интиқоли миқдори зиёди мавод ва коргарони барои сохтани пирамидаҳо зарурӣ нақши шоҳроҳро бозидааст. Вай меафзояд, маъбадҳо дар соҳили Аҳрамат ҳамчун як сутуни ҷанозаи фиръавн хидмат мекарданд. "Дар ин ҷо расму оинҳо қабл аз интиқоли ҷасад ба гӯри ниҳоии худ дар пирамида анҷом дода мешуданд" гуфт ӯ.