Аз ҷониби муқаддас Дионисий Искандария
Аз номаи Санкт Дионисий († 264), усқуфи Искандария, дар бораи замонҳои таъқибот ва эпидемияи ба истилоҳ Кипр. Беморие, ки дар асри 3 империяи Румро фаро гирифт, бо номи Киприи муқаддаси Карфаген, ки нишонаҳои онро тавсиф кардааст, ба таърих ворид шуд. Ҳар рӯз дар Рим тақрибан панҷ ҳазор нафар аз ин бемории сироятӣ мефавтанд. Дионисий му-каддас менависад, ки дар Искандария аз чил-сола калонтар сокинон намонданд. Дар ин замони сахт усқуфи Искандария рафтори масеҳиён ва муносибати онҳоро ба марг тавсиф мекунад: на сабукфикрона ва худбоварона, балки ба Масеҳ тақлид мекунад - ҳамчун косаи талхе, ки онҳо аз муҳаббат ба ҳамсоягони азобдидаи худ менӯшанд.
"... Пас аз як фосилаи кӯтоҳ ин беморӣ ба сари мо афтод, барои онҳо (бутпарастон) даҳшатноктарин аз ҳама чизҳои даҳшатнок, бераҳмтарин аз ҳама балоҳо буд ва чунон ки нависандаи худашон мегӯяд, як ҳодисаи фавқулоддае буд, ки онро ҳеҷ кас интизор набуд. Барои мо ин тавр набуд, чун дар дигар мавридҳо Худованд моро озмуда ва ором кард. Беморӣ аз мо дур нашуд, балки бештар аз он гузашт.
Бисёре аз бародарони мо аз садақаи фаровон ва муҳаббати бародарона ба худ раҳм накарда, якдигарро дастгирӣ мекарданд, бе тарсу ҳарос ба аёдати беморон мерафтанд, ба онҳо хизмат мекарданд, ба хотири Масеҳ ғамхорӣ мекарданд ва бо онҳо шодона мурданд; аз ранҷу азоби дигарон пур шуда, худро ба ҳамсояҳо мубтало мекарданд ва бо омодагӣ азобҳои онҳоро ба дӯш гирифтанд. Бисёриҳо, ки ба беморон ғамхорӣ мекарданд ва дигаронро дастгирӣ мекарданд, худашон мурданд ва маргро ба ҷои худ қабул карданд ...
Ҳамин тавр беҳтарин бародарони мо: коҳинон, диаконҳо, одамони оддӣ аз олам даргузашт. Онњоро ситоиш мекарданд, зеро чунин марг, ки танњо ба сабаби тақвои бузург ва имони қавӣ имконпазир буд, баробари шањодат дониста мешуд».
Сарчашма: Евсевии Қайсария, «Таърихи калисо», китоби 7
