የአማራ ተስፋ መቁረጥ ከምስራቅ ወለጋ

የፎቶ ምስጋናዎች፡ ኤስኤም/ቦርኬና – የህወሓት ሚሊሻ

በኖቬምበር 4፣ የአውሮፓ ህብረት ከፍተኛ ተወካይ አወጣ የኢትዮጵያን ሁኔታ አስመልክቶ የተሰጠ መግለጫ በማለት አፅንዖት ሰጥቷል "የአውሮፓ ህብረት በተለይ ሰሞኑን በአማራ ክልል እየተባባሰ የመጣውን ጦርነት እና የህወሀት እና የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት (ኦላ) ወታደራዊ ግስጋሴ እንዲሁም የኢትዮጵያ አየር ሃይል በመቀሌ የአየር ሃይል የቦምብ ጥቃት ሀገሪቱን የበለጠ ወደ ከፋ ደረጃ ሊያስገባት ስለሚችል ስጋት አሳስቧል። መከፋፈል እና የተስፋፋ የትጥቅ ግጭት እና የህዝቡን ሁኔታ እያባባሰ ነው።"

ተዋጊዎች ከ ህዝባዊ ወያነ ሓርነት ትግራይ (ህወሓት) እና አጋሮቻቸው የ የኦሮሞ ነፃነት ሰራዊት (ኦላ) በሌሎች ብሄር ብሄረሰቦች ላይ የጅምላ ጭፍጨፋ ዋና ዋናዎቹ እንደ አማራዎች ናቸው።

በፌዴራል መንግስት መካከል በተፈጠረው አስከፊ ግጭት ውስጥ አማሮች ተይዘዋል። አዲስ አበባ እና የትግራይ ክልል ወደ አማራ ክልል እና ሌሎች ክልሎች ዘልቋል። በኦሮሚያ ክልል በምስራቅ ወለጋ ዞን በቁጥር አናሳ በሆኑበት ከአካባቢው አስተዳደር በተዘዋዋሪም ሆነ በቀጥታ በኦሮሞ ተወላጆች ጥቃት እየተፈፀመባቸው ነው።

በቅርቡ HRWF የበርካታ የድምጽ መልዕክቶችን ስክሪፕት አግኝቷል የአማራ የዘር ማጥፋት ማህበር ይቁም:: በስዊዘርላንድ ኦክቶበር 22 ቀን 2021 በምስራቅ ወለጋ ዞን በነሀሴ አጋማሽ እና ከዚያም በኋላ ከተፈፀመው ጭፍጨፋ ጀምሮ የአማራ ተወላጆች እርዳታ ጠይቀዋል።

የአመጽ ጩኸት።

ምስክር፡ “በአማራዎች መጨፍጨፍ ሰልችቶናል። ሕይወታችን ከእንስሳት ያነሰ ነው. የአማራ ተወላጆች ስለሆንን እና አማርኛ ስለተናገርን ብቻ? ለምን? ህዝባችን ለምን ጠፋ? ለምን? በቂ ነው። ኑሯቸውን ለማግኘት በየቀኑ ጠንክረው ይሠራሉ። ነፍሰ ጡር ሴቶች እንዴት ሊገደሉ ይችላሉ? ሴቶች ለምን ይገደላሉ? ሕፃናት ለምን ይገደላሉ? ለምን ይራባሉ እና ቀዝቃዛ ናቸው? ለምን በቤታቸው መተኛት አይችሉም? ቤታቸው ለምን ተቃጠለ? መንግስት እንዲታደገን እንጠይቃለን። የተሻለ ሁኔታ መፍጠር የሚችለው አላህ ቢሆንም መንግስት የድርሻውን መወጣት አለበት። እና በጫካ ውስጥ የተሸሸጉትን ሰዎች መታደግ አለባቸው ። 

የሞቱ አማሮች ሳይቀበሩ የውሻና የአሞራ ምርኮ ሆነው ቀርተዋል።

ዊትነስ 1 “በዌቴ (ወለጋ) የተገደሉት ሰዎች አስከሬን እስካሁን አልተነሳም። እነሱን መቅበር አልተቻለም። እባኮትን በሕይወት ያሉትን ለመጠበቅ፣ ማምለጫ መንገድ ለመፍጠር እና የሞቱትን ለመቅበር እንድትችሉ አስቸኳይ መውጫ ፈልጉ።

ምስክር  2 “ክርስቲያን ወንድሞቼ እና እህቶቼ ሰላም እላችኋለሁ። በያላችሁበት ሁሉ ሰላም ለእናንተ ይሁን። ህዝባችን እና ቤተሰቦቻችን ወድቀዋል። እስከ ቅርብ ጊዜ ድረስ ቢያንስ የሚቀብሩ ሰዎች ነበሩ አሁን ግን የሚቀብራቸው ስለሌለ። የኛ ሙታን በውሻና በአሞራ ተበላ። እባካችሁ ድምፃቸው ሁኑ ዝም አትበሉ። መረጃውን ብቻ አትመልከት። ድምፃቸው ትሆኑ ዘንድ እለምናችኋለሁ። ሁላችንም ወጥተን እንጮኽ።   

ህወሀት እና ኦነግ አማራን ይገድላሉ

ምስክር፡ "ሰላም ለሁላችሁም። የትግራይ ተወላጆች የጎረቤቶቻቸውን ቤት ወይም የሌላ ሰው ቤት በኦላኤ እንዲቃጠል መርጠው ያሳዩ ናቸው። እነዚህ የትግራይ ተወላጆች በኦሮሚያ ክልል ይኖራሉ። አማራዎችን ለመጨፍጨፍ ከኦሮሞ ህዝብ ጋር ያደራጃሉ። መንግስት ይህን እልቂት በአስቸኳይ ሊያቆመው ይገባል። ይህ ጥሪ ከፍተኛ ባለስልጣናት መድረሱን እንድታረጋግጡልን እንጠይቃለን። ህዝባችን እየሞተ ነው” ብለዋል።

ሁሉም የመገናኛ አውታሮች ወድቀዋል

ምስክር 1: "በወለጋ አብዲንጎሩ ወረዳ በሆሮጉዱሩ የስልክ እና የኢንተርኔት ኔትወርክ ተዘግቷል። ሰዎች መግባባት አይችሉም። መንገዶቹ ተዘግተዋል። ታጋዮች አማራዎችን ለመግደል ተኩሰው ይገድላሉ። በአብዲንጎሩ ወረዳ ላለፉት ሁለት ቀናት ከነሱ ለመስማት አልቻልንም።

ምስክር 2: "ስልኮቹ በWelega, Wete ውስጥ አይሰሩም. ወንድሞቻችን የት እና የት እንዳሉ እንኳን አናውቅም። በጫካ ውስጥ ተደብቀዋል. እናት ከልጇ ተለይታለች የት እንዳለ አታውቅም። የተራቡ፣ የተጠሙ ወይም የሚበርዱ መሆናቸውን አናውቅም። ፍትህ እየለመንን፣ ፍትህ እንፈልጋለን።

ተፈናቅለው ለህልውናቸው የተሰደዱ

ምስክር 1: "ሰላምታ. ሰላም ውድ የአማራ ህዝብ። ብዙ ሰዎች ተፈናቅለዋል። ህዝቡ ለረሃቡ፣ ስለ ጥሙ እና ስለ ድህነቱ ምንም አላስጨነቀውም፣ ቀዳሚ ተግባራቱ በሕይወት መትረፍ ነው። ቤታቸውን ለቀው ከወጡ በሕይወት እንደሚተርፉ አስበው ነበር። በየቀኑ ከ50 እስከ 100 የሚደርሱ ሰዎች ከየእኛ ቦታ ወጥተዋል። አብዛኛውን ጊዜ ለደህንነታቸው ሲሉ በጫካ ውስጥ እየተመላለሱ በሌሊት ይሄዱ ነበር። የደከሙት ወደ ኋላ ቀርተዋል… በጣም አስቸጋሪ ሁኔታዎች ውስጥ እራሳቸውን አገኙ።”   

ምስክር 2: "አካባቢውን ለቀው እንዲወጡ አንድ ሳምንት ብቻ ተሰጣቸው። በሳምንቱ ውስጥ ወደሚፈልጉበት ቦታ ካልሄዱ በኦኤልኤ ተዋጊዎች ሊገድሏቸው እንደሚመለሱ ተነገራቸው። በጥይት "እንደምረጩ" እና እንደሚያጠፋቸው ነገሯቸው። ማስጠንቀቂያው የተሰጠው ከሆሮ አካባቢ ገጠሩን ጨምሮ እስከ ዲንጎሩ ከተማ ድረስ ለመጡ ሰዎች ነው። አሁን ምን እንዳደረጉላቸው አናውቅም ምክንያቱም ተጨማሪ የመገናኛ ዘዴዎች የሉም። ድምፃችን ትሆኑ ዘንድ እንለምናችኋለን። እባክዎን ጥሪያችን የሚመለከተውን አካል ትኩረት እንዲያገኝ ያድርጉ።

እልቂቱ በመስከረም እና በጥቅምት በምስራቅ ወለጋ ቀጠለ

"ሰላም እንደምን አለህ? ደህና ነህ? የምስራቅ ወለጋ ጉዳይ ከረጅም ጊዜ በፊት ብንነጋገርም አያበቃም። ሃሮ ቀበሌ በምስራቅ ወለጋ ከኪረሙ ወረዳ 8 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ ይገኛል። ጥቅምት 10 ቀን በክልሉ አማሮች ላይ ጥቃት ደረሰ። ከአራት አቅጣጫ ተከበው ከአካባቢው መውጣት አልቻሉም። ከጥቃቱ በፊት የኦነግ ታጣቂዎች በመጀመሪያ ኦሮሞዎች አካባቢውን ለቀው እንዲወጡ በማድረግ አማራዎች ብቻ እንዲቀሩ አደረጉ። ከዚያም እስከ ኦክቶበር 14 ድረስ የዘለቀውን ጥቃቱን ጀመሩ። ለአራት ቀናት ከባድ ውጊያ ተካሂዶ ከውጪ ምንም አይነት እርዳታ አላገኙም። ብዙ ጉዳት የደረሰባቸው ቢሆንም አንዳንዶቹ ራሳቸውን በመከላከል መትረፍ ችለዋል።

ቀደም ብዬ የነገርኳችሁ በኪረሙ ወረዳ ነው ወንድሜ የሞተው። በሴፕቴምበር 22 አካባቢ 18 ጎረቤቶቻችን በሌሊት ተወስደው ተገደሉ። አካላቸው ተቃጥሏል። ወንድሜ የሟች አስከሬናቸውን ለመቅበር ቢሞክርም ተገደለ። (በአሁኑ ጊዜ በኦክቶበር 7 በዛንዚባር በሰመጉ የተሰበሰበ ምስክርነት)

በስደት ላይ ያለ የአማራ ምላሽ እና ስሜት

“ከሀገራችን ውጭ በስደት ያለነው በጣም ልባችን የተሰበረ ነው። በጣም የምንጨነቅላቸው ቤተሰቦቻችን እየተገደሉ ነው። እንናፍቃቸዋለን እና ስለነሱ ተጨንቀናል. በ Wete ውስጥ ምንም መመለስ የማይቻል ለማድረግ ሁሉም ቤቶች እና ሰብሎች ተቃጥለዋል. አጥቂዎቹ ገንዘባቸውንም አወደሙ። አሁን ቤተሰቦቻችን በየጫካው ተበታትነው ይገኛሉ። ለምንድነው መንግስት የሚናገረው እና ምንም የሚያደርገው? እንዴት?"