እነዚህ አወቃቀሮች፣ በመላው ኢራን ተበታትነው፣ እንደ ጥንታዊ ማቀዝቀዣዎች ሆነው አገልግለዋል።
ውሃ በሌለው የፋርስ በረሃ ውስጥ፣ ያክቻል በመባል የሚታወቅ አስደናቂ እና የረቀቀ ጥንታዊ ቴክኖሎጂ ተገኘ፣ ፍችውም በፋርስ "የበረዶ ጉድጓድ" ማለት ነው። ያክቻል (ፋርስኛ፡ ክሊክር፤ ያክ ማለት “በረዶ” እና ቻል ማለት “ጉድጓድ” ማለት ነው) ጥንታዊ የትነት ማቀዝቀዣ አይነት ነው። በ 400 ዓክልበ. የፋርስ መሐንዲሶች ያክቻልን በክረምት ወቅት በረዶን ለመፍጠር እና በበጋው በረሃ ውስጥ ለማከማቸት ያክቻልን የመጠቀም ዘዴን ተክነዋል ።
የአባቶቻችንን የተራቀቀ የበረዶ አመራረት አቀራረብ ያሳያል እና ከክርስቶስ ልደት በፊት 400 ጀምሮ ነበር። እነዚህ አወቃቀሮች፣ በመላው ኢራን ተበታትነው፣ ዓመቱን ሙሉ በረዶ ለማከማቸት የተነደፈ የማቀዝቀዝ ዘዴን በመጠቀም እንደ ፕሪሚቲቭ ማቀዝቀዣዎች ሆነው ያገለግላሉ። ጀልባዎቹ ትልቅ የመሬት ውስጥ ማከማቻ ቦታን የያዘ ልዩ የሆነ የዶም ቅርጽ ነበራቸው። በወፍራም ሙቀት-ተከላካይ ቁሶች የተገነቡት ጀልባዎቹ ከአናት በላይ የሚተን ማቀዝቀዣ ዘዴን ተጠቅመዋል።
ከተፈጥሯዊው የአየር ሁኔታ ጋር ተስማምቶ በመስራት ቀዝቃዛ አየር በመሠረቱ ውስጥ በሚገኙት ማስገቢያዎች ውስጥ ይገባል, ሾጣጣው ንድፍ ደግሞ የቀረውን ሙቀት ከላይ ባሉት ክፍት ቦታዎች ለማስወጣት ይረዳል. የበረዶ አመራረቱ ሂደት የተጀመረው ጥልቀት በሌላቸው ሐይቆች በየምሽቱ በንጹህ ውሃ ቻናሎች የተሞሉ ናቸው። ግድግዳዎችን በመከለል ከፀሀይ ጨረሮች የተጠበቁ, ሀይቆቹ በክረምት ምሽቶች ይበርራሉ.
የተሰበሰበው በረዶ ከአካባቢው ቁሳቁሶች ማለትም ከአዶቤ፣ ከሸክላ፣ ከእንቁላል ነጭ፣ ከፍየል ሱፍ፣ ከሎሚ ጭማቂ እና ከውሃ የማይገባ ሞርታር ወደተሰራ ያህቻል ተላልፏል። እነዚህ አስደናቂ አወቃቀሮች በሞቃታማው የበጋ ወራት ምግብን፣ መጠጥን እና ምናልባትም ህንፃዎችን በማቀዝቀዝ ረገድ ወሳኝ ሚና ተጫውተዋል። ዛሬ 129 ያክቻሎች የጥንት የፋርስ ጥበብ ታሪካዊ ማስታወሻ ሆነው ቀርተዋል።
