Son illərdə Pakistan dini azadlıqlarla, xüsusən də Əhmədiyyə icması ilə bağlı çoxsaylı problemlərlə mübarizə aparır. Pakistan Ali Məhkəməsinin dini etiqadlarını azad ifadə etmək hüququnu müdafiə edən son qərarından sonra bu məsələ bir daha gündəmə gəlib.
Azlıq İslam məzhəbi olan Əhmədiyyə icması təqiblərlə üzləşib və Pakistanda onilliklər boyu ayrı-seçkilik. Özlərini müsəlman hesab etmələrinə baxmayaraq, Əhmədilər, Məhəmməddən sonra Mirzə Qulam Əhmədin peyğəmbər olduğuna inandıqları üçün Pakistan qanunlarına görə qeyri-müsəlman sayılırlar. Bu teoloji fərq onları ciddi sosial, siyasi və hüquqi marjinalizasiyaya, o cümlədən dini ayinlərə, nifrət nitqinə və zorakılığa məhdudiyyətlər qoymuşdur.
Pakistan Ali Məhkəməsinin son qərarı ölkədə dini etiqad azadlığı uğrunda gedən mübarizədə mühüm inkişafdır. Məhkəmə Pakistan konstitusiyasında təsbit olunmuş din və ifadə azadlığı prinsiplərini təsdiq edərək, Əhmədilərin özlərini müsəlman kimi tanımaq və mühakimə olunmaqdan qorxmadan öz əqidələrini ifadə etmək hüququnu təsdiqləyib.
Lakin bu hüquqi qələbəyə baxmayaraq, Əhmədiyyə icması üçün problemlər davam edir. Köklü ictimai qərəzlər və institusional ayrı-seçkilik onların təhlükəsizliyi və rifahı üçün təhlükə yaratmaqda davam edir. Ekstremist qruplar çox vaxt Əhmədiləri cəzasız yerə hədəfə alır, onlara qarşı zorakılıq və nifrət yayırlar. Bundan əlavə, Əhmədilərə İslami ayinləri yerinə yetirməyi və ya müsəlman olduqlarını bildirməyi qadağan edən XX Sərəncam kimi ayrı-seçkilik yaradan qanunlar qüvvədə qalır və onların ikinci dərəcəli statusunu davam etdirir.
Beynəlxalq ictimaiyyət Pakistanda din azadlığı ilə bağlı narahatlıqlarını da dilə gətirib və hökuməti Əhmədiyyə icması da daxil olmaqla dini azlıqların probleminin həlli üçün konkret addımlar atmağa çağırıb. kimi təşkilatlar Human Rights Watch, Amnesty International, Beynəlxalq İnsan Hüquqları Komitəsi və CAP Vicdan Azadlığı ayrı-seçkilik yaradan qanunların ləğvinə və azlıqların hüquqlarının müdafiəsinə çağırıblar.
Artan təzyiqlərə cavab olaraq, son illərdə bəzi müsbət irəliləyişlər oldu. Pakistan hökuməti dini azlıqların hüquqlarını qorumağa və dini dözümsüzlüklə mübarizəyə sadiq olduğunu bildirib. Azlıqlar üzrə Milli Komissiya kimi təşəbbüslər və dinlərarası harmoniyanı təşviq etmək səyləri Pakistan cəmiyyətində dini plüralizmin və tolerantlığın əhəmiyyətinin artan tanınmasını əks etdirir.
Buna baxmayaraq, həqiqi tərəqqi yalnız hüquqi islahatlardan daha çox şey tələb edir; o, cəmiyyətə münasibətdə əsaslı dəyişiklikləri və kök salmış ayrı-seçkilik praktikalarının ləğvini tələb edir. Bu, dini inanclarından asılı olmayaraq, bütün vətəndaşların azad və qorxmadan yaşaya biləcəyi inklüzivlik, hörmət və anlaşma mədəniyyətinin inkişaf etdirilməsini tələb edir.
Pakistan özünün mürəkkəb sosial-dini mənzərəsini seyr edərkən, Əhmədiyyə icmasının işi millətin dini azadlıq və plüralizmə sadiqliyi üçün lakmus sınağı rolunu oynayır. Əhmədilərin hüquqlarının müdafiəsi təkcə Pakistan demokratiyasının strukturunu gücləndirmir, həm də ölkənin bütün vətəndaşları üçün bərabərlik, ədalət və tolerantlıq kimi təməl prinsiplərini bir daha təsdiqləyir.
