Alemaniako parke baten erdian jaurti zuten. Roma delako. Kasu hau Alemaniako Gobernuak bildutako batzorde berezi baten txosten batean deskribatzen da, zeinak ondorioztatu baitzuen Alemanian ijitoaren aurkako egitate bat dela, "Deutsche Welle"-k idazten du.
Ijitoaren Aurkako Batzorde Independenteari (NCA) Alemaniako Gobernuak arduratu zitzaion 2019an Alemanian sinti eta ijitoen egoera aztertzea. Batzordeak 800 orrialdeko txostena aurkeztu du orain, gutxiengo horretako kideen aurkako diskriminazio etengabea frogatzen duena.
Zer da Alemanian rona izatea
Batzordearen arabera, bizirik dauden biktimen eta haien oinordekoen aurka egindako injustiziak konpentsatzeko «jarraipeneko justizia» behar da, baita Bigarren Mundu Gerraren ostean ere.
Batzordearen gomendioetako bat nazionalsozialismo garaian ijitoen genozidioaren aitortza integrala egitea eta injustizia horiei zentzua emateko batzorde bat sortzea da.
Zer injustiziak dauden, ijitoen aurkako arrazakeriari buruzko ikerketa batean aipatzen den kasu batek erakusten du, gutxiengo horretako kideek eragindako trauma iraunkorra ere aipatzen duena.
Kontzentrazio-esparru batean jaiotako emakume batek Holokaustotik bizirik atera zen eta gerra ostean suntsitutako gurasoak zaindu zituen, haien bizitzak erregimen nazionalsozialistaren garaiko gatibu bizipenek markatuta egon baitziren. Beraien apartamentua inolako kalte-ordainik gabe desjabetu zuten, eta gerraostean hiriko agintariek kuarteletan ostatu hartu zituzten, polizia eta gizarte langileek aldizka kontrolatzen zituzten.
1980ko hamarkadako kanpinetako oporraldi batean, talde batek armak tiro egin zizkion emakumeari eta bere gurasoei. Baina gaizkileen bila ibili beharrean, iristen zen polizia traumatizatutako familiari toki honetan zer bilatzen zuten galdetzen hasi zen. Urte batzuk geroago, emakume bera indarkeria arrazistaren biktima izan zen parke batean zihoala: senarrak hainbat ostiko eman zion, eta giltzurrun bat galdu zuen.
Batzorde independentearen txostenak ere esan zuen gutxiengo ijitoko kideak ez zirela ondo babestuta gorrotoaren diskurtsoetatik eta beste diskriminazio mota batzuetatik. Sintiz eta romaz hitz egiten da askotan hitza eman gabe. Ijito komunitateetako ordezkariei zuzendutako arreta sozial eta hezitzaile gehiagoren beharra ere kontuan hartu zen.
Alemanian hedabideek duten papera ere eztabaidatzen da, eta kritikoki nabarmentzen da kasu askotan estereotipoak indartzen dituztela. "Kontzientzia kolektiboan ezagutza ezaren eta era guztietako mitoen agerpenaren arrazoietako bat komunikabideek estereotipoak finkatzea, informazioa desitxuratzea eta sinti eta ijitoekin erlazionatutako albisteen emozionalizazioa da", adierazi du independenteko Isidora Randelovicek. komisioa.
"Denoi eragiten digun arazoa"
Ekainean, Bundestag-ek batzordearen txostenaren ondorioak eztabaidatu zituen eta ijitoaren aurkako gomendioak ezartzea erabaki zuen. Helge Lind diputatu sozialdemokratak esan zuenez: “Ijitoaren aurkakoa ez da zirkulu erradikal eskuindarrei edo iragan nazionalsozialistari buruzkoa den arazoa. Guztioi eragiten digun gaia da, ulermen demokratikoa duten pertsona guztiei. Konturatzen ez bagara, ez dugu inoiz lortuko gure herrian ijitoei justizia egitea”.
