I na makahiki, ua hoike mai ke Akua i na kanaka malalo o na inoa like ole.
• Ma ka mokuna mua o ka Baibala, aia ke Akua i ke kea, i kakauia ma ka olelo Hebera e like me Elohim a i ole Elohim (plural from El, 'strength'). Ma ka inoa o ka Palapala Hemolele, e hoike ana i ke Akua he mana loa ka Mea nana i hana. ʻO ke ʻano plural ma Eloah a me Elohim (plural) e hōʻike ana i ka nui a me ke kiʻekiʻe o ke ʻano o ke Akua; e hōʻike ana i ka hoʻomana i ke Akua ma ka lani a me ka honua, ma nā mea a pau, ʻike ʻia a ʻike ʻole ʻia. Ma ka Baibala Helene, ʻo Theos ʻo Elohim, a ma ka unuhi ʻana o ka Ekalesia Slavonic, ʻo ke Akua.
• Ua hoʻohana ʻia ka Haku - Yahweh (Yahwe, Jahveh/Jahvah) a i ʻole kuhi hewa ʻana iā Iēhova i ka Middle Ages, i kākau ʻia mai ka tetragrammaton YHWH (iod, heh, vav, heh) - no ka pono o ka hoa i kapa hou ʻia, a pela ka waiwai, no ka pono o ke kanaka i hanaia, no ex. e hahai i na wahi: “… a owai (i ka wa i noho ai o Noa iloko o ka halelana), na kane a me na wahine o na ano a pau, e like me ka ke Akua [Elohim] i kauoha mai ai ia ia. A ua pani ka Haku (ke Akua) [Iehova] i kona mehameha” (Gen. 7:16); pe “… ano ua kumakaia oe i ka Haku [Iehova] … a ua ike ka honua i ko ke Akua [Elohim] i ka Iseraela” (1 Tu. 17:46); a i ʻole "Ua hele ʻo Iosapata i waho, a ua kōkua ʻo Iēhova [Iēhova] iā ia, a ua hoʻohuli ke Akua [ʻElohim] mai ona aku" (2 Chronicles 18:31) Ma kekahi ʻaoʻao, ʻo ke Akua ʻo Iēhova no kāna koho ʻana, a no nā lālā i haʻalele i ka ke Akua mana loa.
• Me ka inoa ʻo Adonai (Lord - mai ka huaʻōlelo Hebera "adon" - haku, kākau ʻia mai kahi tetragram ʻē aʻe: aleph, dalet, nun, yod) i ke kenekulia III. hapai ae la na Iudaio, a kapa aku la ia Iehova, ma ka hoonaauao ana. Ua lilo ia i mea hōʻailona i ka manawa no ka lawe ʻia ʻana o ke kahuna ʻo Simon ka Pono no ka haʻi ʻana iā YHWH ma ka hoʻomana. No ka ʻokoʻa mai ka inoa aliʻi ʻo adoni (ka haku, haku), ʻo Adonai (kuʻu Haku) ʻo ia ke Akua. Ma nā wahi he nui, loaʻa i ka Comrade kahi ʻāpana o ia ʻano kuhikuhi i loko o nā palapala kahiko (Gen.15:2,8; Ex.4:10,13; Deut.9:26; Joshua 7:7, etc. ). I loko o ka luakini o ka Haku, ua haʻi ʻia ʻo Adonai, ua waiho ʻia ka 72nd unuhi i ka Septuagint ma ke kahua o ka tetragrammaton Kyrios (Lord), kahi ʻāpana o kekahi o h. na lunaolelo, a hiki i keia la, o Iehova ka Haku.
Ma waho aʻe o kēia mau inoa ma ka ʻōlelo Hebera ma ka Palapala Hemolele, ua kau ʻia e nā inoa ʻē aʻe no ke Akua:
• Elion (ʻo ia hoʻi ʻo Vsevyshen, he laʻana, hahai i ka manaʻo: “… Ua ʻōlelo ʻo ʻAberama i ke aliʻi o Sodoma: E hāpai i kuʻu lima iā Iēhova ke Akua Mana Loa [Elion], ka Mea nona ka lani a me ka honua …”, Gen. 14: 22);
• Shadai (ʻo ia hoʻi ʻo ka Mana Loa, e like me ka laʻana: “… Aia hoʻi, ua hele mai au iā ʻAberahama, ʻo ʻIsaaka a me Iakoba me ka inoa ʻo “Ke Akua Mana Loa” [Shadai]; a me ka inoa Xi” Haku” [Jehova] ʻaʻole ia i hōʻike iā lākou. ”, Ex 6:3). Ko e Saame 90:1-2 ‘oku lau ‘i he tohi ‘uluaki ‘o pehē: “‘Oku toe mo‘ui ‘a e taha ‘i he malu‘i ‘a e ‘Otua [‘Elyon], ‘a ia ‘oku nofo ‘i lalo ‘o e fa‘ahinga ki he ‘Otua [Shadai], pea na‘a nau tala ki he ‘Eiki [Iehova] : ʻO koʻu puʻuhonua kēia, koʻu malu, ʻO ke Akua [ʻElohim ] koʻu, Ka mea aʻu i manaʻolana ai!" Ua unuhi ʻia ʻo El-Shadai i ka Baibala Helene mai Pantokrator, a i loko o ka unuhi Central Slavonic mai ka All-Migthy.
• Ua hoʻohana ʻia ka inoa o ke Akua ʻo Savaot (Heb. Tsevaot, mai ka inoa ʻo Tsava – pūʻali koa, pūʻali koa, kaua) ma ka kikokikona kumu ma kēia manaʻo ma Ex. 6:26; Helu 31:53, a pela aku, aka ma ke ano o "ka lani kaua" (a me na hokele, a me na Anela) - ma Deut. 4:19; 17:3; 3 Ts 22:19; Isaia 24:21; ʻO Dan. 8:10. Akā, ma ka Palapala Hemolele, ua hoʻohana ʻo Savaot i ka nay-veche me ka manaʻo "Ke kaua nei ʻo Iēhova", ua hoʻokiʻekiʻe ʻo ia i ka mana o ke Akua ma luna o nā mana āpau ma ka lani a me ka honua. ʻO ia wale nō nā inoa mai ke Akua mai, a laila e hōʻike ana i ka nui palena ʻole o ke Akua, ʻAʻohe mana ma luna o nā mea a pau i hana ʻia, ʻAʻohe mana loa a ʻAʻohe nani. ʻO ke Akua hoʻokahi ma ke kaua, ʻo ka Haku ma luna o ka ikaika. ʻO ia ka Haku o nā mea a pau, mana loa a mana loa. Hoʻopuni iā ia me nā ʻānela a me nā lani kaua a pau. Ma luna ona, ʻo kēia ka lanakila ʻana a me ka hoʻonani ʻana iā ia, nature tsyalat; ʻO nā mea ola a pau he mau hōʻike paʻa ʻole i ka ikaika ʻino a me ka ikaika, i ka nui ʻino a me ka nani (2Ts 5: 10; Is 6: 3; Hos 12: 5; Zech 1: 3). Ma ke Kauoha Hou, ua komo ʻo Sav(b)aot iā ia iho i loko o ka episetole hui ʻia Jas 5:4 a i ka episetole Rom. 9:29.
• Ke hui nei ka inoa o ke Akua, ʻo Choel (Hoʻōla) ma “Youself is our Father; no ka mea, aole i ike o Aberahama, aole hoi i ike ka Iseraela nona iho; ʻO ʻoe, e ka Haku, ʻo ko mākou Makua kēia, e pane i kou inoa: "Ko mākou Hoʻōla" (Is. 63:16) a ma nā wahi ʻē aʻe o ka Palapala Hemolele.
Ma waho aʻe o nā inoa o ke Akua i haʻi ʻia ma ka Baibala, aia nā wehewehe a i ʻole nā hiʻohiʻona o ke Akua (kekahi mea a lākou e hoʻomaopopo ai ua kapa lākou i nā inoa):
• uhane (Ioane 4:24),
• ka mea hoopai (Nahuma 1:2),
• ke ahi e laha ana (Deut. 4:24; Isaia 33:14; Heb. 12:29),
• Zelota (Ex 34:14; De 6:15; Nahuma 1:2),
• malamalama (1 Ioane 1:5),
• makau ia Isaaka (Bit 31:42,53),
• Sedia (Ioba 23:7),
• Mea hana (Ioba 4:17; Sal. 94:6; Rom. 1:25),
• Hooluolu (Isaia 51:12).
Ma ke Kauoha Hou, ua hoike mai ke Akua ia ia iho ma kana Keiki o Iesu Kristo (Jn 1:18).
Kiʻi na Luis Quintero: