14.5 C
Brussels
Wednesday, May 15, 2024
EnvironmentNaanị nnụnụ na-enweghị ọdụ!

Naanị nnụnụ na-enweghị ọdụ!

NKWUKWU: Ozi na echiche ewepụtara na edemede bụ nke ndị na-ekwupụta ha na ọ bụ ọrụ nke ha. Mbipụta na The European Times ọ pụtaghị na akpaghị aka ịkwado echiche, kama ikike ikwupụta ya.

Ntụgharị asụsụ IGBO: A na-ebipụta akụkọ niile dị na saịtị a n'asụsụ Bekee. A na-eme nsụgharị ndị a tụgharịrị site na usoro akpaaka mara dị ka ntụgharị asụsụ akwara. Ọ bụrụ na ị na-enwe obi abụọ, na-ezo aka mgbe niile na edemede mbụ. Daalụ maka nghọta.

Gaston de Persigny
Gaston de Persigny
Gaston de Persigny - onye nta akụkọ na The European Times News

Enwere ihe karịrị ụdị nnụnụ 11,000 n'ụwa ma naanị otu enweghị ọdụ. Ị̀ ma onye ọ bụ?

Kiwi

Aha Latin nke nnụnụ ahụ bụ Apteryx, nke pụtara n'ụzọ nkịtị "enweghị nku". Mmalite nke okwu ahụ sitere na Grik oge ochie, ebe mkpụrụedemede mbụ "a" pụtara "enweghị" na okwu ndị ọzọ pụtara "nku". Aha "kiwi" sitere n'asụsụ Maori, nke nnụnụ si malite n'ala nna ya.

Kiwi bụ naanị genus n'ime ezinụlọ Lepidoptera n'usoro Kiwipodidae. A na-ekesa ya naanị na mpaghara New Zealand. Ụdị ahụ na-agụnye ngụkọta nke ụdị endemic ise, nke niile na-atụ egwu ikpochapụ. Ọ bụ ezie na ha na-akpọ kiwi "nnụnụ na-enweghị nku", nke a abụghị kpọmkwem ikpe. Nku nke kiwi adịghị adị kpamkpam, ma ha emewo ka ndụ terrestrial. Kiwi nwere njirimara njirimara nke nku ya, ntutu isi ha jikọtara ya na "nko" ma na-anọchite anya usoro mgbagwoju anya nke na-enye nnụnụ ahụ ohere ife efe ma ọ bụ igwu mmiri, na-echekwa ike ya dị ka o kwere mee.

Kiwi dị n'ihe egwu

Enwere naanị ihe dị ka nnụnụ 68,000 nke kiwi n'ụwa. Kwa afọ ọnụọgụ ha na-ebelata ihe dịka 2% kwa afọ. Ya mere, New Zealand nakweere atụmatụ ịbawanye ọnụ ọgụgụ nke ụdị a na-ebi n'ókèala ya. N'afọ 2017, gọọmentị New Zealand nakweere atụmatụ mgbake Kiwi 2017-2027, ebumnuche ya bụ ịbawanye ọnụ ọgụgụ nnụnụ ruo 100,000 n'ime afọ 15. Na mba ahụ, a na-ewere nnụnụ ahụ dị ka akara ngosi mba.

Kedu ka nnụnụ kiwi dị?

Kiwi dị nha nke ọkụkọ ụlọ, ọ nwere ike iru 65 cm n'ogologo, na elu karịa 45 cm. Ibu ha dị iche site na 1 ruo 9 n'arọ, na nkezi nnụnụ na-eru kilogram 3. Kiwi nwere ahụ yiri ube na obere isi nwere nnukwu olu. Anya nnụnụ ahụ dịkwa obere, ọ dịghị ihe karịrị 8 mm n'obosara. Na mgbakwunye, kiwi nwere anya kacha daa ogbenye nke nnụnụ niile. Ọnụ ọnụ nke kiwi bụ kpọmkwem - ogologo dị ogologo, dị gịrịgịrị ma nwee mmetụta. N'ime ụmụ nwoke, ọ na-eru 105 mm, na ụmụ nwanyị - ruo 120 mm. Kiwi bụ naanị nnụnụ nke imi ya na-adịghị na ala, ma n'ọnụ ọnụ ọnụ ọnụ.

Nku Kiwi na-agbaji agba na ihe dịka 5 cm n'ogologo. Na njedebe nke nku ha nwere obere mkpịsị aka ma na-ezobe kpamkpam n'okpuru akwa ajị anụ. N'ụkwụ, nnụnụ ahụ nwere mkpịsị ụkwụ 3 n'ihu na otu tụgharịa azụ, dịka ụdị ndị ọzọ. Mkpịsị aka na-ejedebe n'ụkwụ dị nkọ. Kiwi na-agba ọsọ nke ukwuu, ọbụna ngwa ngwa karịa mmadụ.

Foto: Smithsonian's National Zoo and Conservation Biology Institute, Washington, DC

- Mgbasa ozi -

More site n'aka onye edemede

- Ọdịnaya pụrụiche -ntụpọ_img
- Mgbasa ozi -
- Mgbasa ozi -
- Mgbasa ozi -ntụpọ_img
- Mgbasa ozi -

Ga na-agụ

Akụkọ kachasị ọhụrụ

- Mgbasa ozi -