WFP kọwara ọnọdụ ahụ dị ka ihe jọgburu onwe ya, na-ekwupụta na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nde mmadụ 18 n'ofe mba ahụ na-eche oke agụụ ihu ugbu a.
Ihe dị ka nde ise na-enwe oke agụụ mberede n'ihi esemokwu na mpaghara dịka Khartoum, Darfur na Kordofan.
Ihe mgbochi iji nyere aka nnyefe
"Ọnọdụ dị na Sudan taa abụghị nnukwu ọdachi," kwuru Eddie Rowe, onye nnọchi anya WFP Sudan na onye isi obodo.
"WFP nwere nri na Sudan, mana enweghị enyemaka mmadụ na ihe mgbochi ndị ọzọ na-adịghị mkpa na-ebelata ọrụ ma na-egbochi anyị inweta enyemaka dị mkpa nye ndị chọrọ nkwado anyị ngwa ngwa."
Ndị agha Sudan na ndị agha na-asọ mpi a maara dị ka Rapid Security Forces (RSF) agbachilarị ọgụ kemgbe Eprel gara aga. WFP bụ na-agba ha ume ka ha nye nkwa nchekwa ozugbo ka o wee ruo ọtụtụ nde ndị nọ ná mkpa.
Agụụ na-akọ
Ụlọ ọrụ UN adọọla aka na ntị ugboro ugboro maka oke agụụ na-abịa na Sudan, ebe o nyere ihe karịrị nde mmadụ 6.5 aka kemgbe agha dara.
Mazị Rowe kwuru, "Ma enyemaka na-azọpụta ndụ anaghị eru ndị kacha mkpa ya, anyị na-anatarị akụkọ banyere ndị mmadụ na-anwụ n'agụụ."
WFP na-enwe ike ibugara otu onye n'ime mmadụ iri na-eche ọkwa mberede nke agụụ enyemaka oge niile n'ebe ọgba aghara, gụnyere Khartoum, Darfur, Kordofan, na Gezira kacha nso nso a.
Iji ruo mpaghara ndị a, a ga-ahapụrịrị convoys enyemaka mmadụ ịgafe n'ihu agha nke "na-aghọ ihe na-agaghị ekwe omume" n'ihi egwu nchekwa, mmanye mgbochi ụzọ na ịrịọ maka ụgwọ na ụtụ isi, ụlọ ọrụ ahụ kwuru.
Ụlọ akwụkwọ na mpaghara ndị chụpụrụ n'ime obodo (IDP) dị na West Darfur nke Save the Children kwadoro n'etiti 27th na 28th nke Eprel 2023, n'ihi ọgụ na-aga n'ihu na Sudan.
'Lee anya gabiga n'ọgbọ agha'
WFP na-agbalị ịnweta nkwa nchekwa iji maliteghachi ọrụ na steeti Gezira, ebe ọrụ enyemaka dị mkpa na-akwado ihe karịrị mmadụ 800,000 kwa ọnwa.
Agha na December mere ka ọkara nde mmadụ gbapụ, ndị ọtụtụ n'ime ha chụpụrụ na mbụ. Agbanyeghị, naanị mmadụ 40,000 enwetala enyemaka n'ihi na gwongworo WFP 70 tọrọ n'obodo Port Sudan nke dị n'ụsọ mmiri ihe karịrị izu abụọ.
gwongworo 31 ọzọ ga-ebugara ndị Kordofans, Kosti na Wad Madani enyemaka, enwebeghị ike ịpụ El Obeid ihe karịrị ọnwa atọ.
Mazị Rowe kwuru, "Ndị abụọ so n'esemokwu a jọgburu onwe ha ga-elepụ anya n'ofe agha ma kwe ka ndị otu enyemaka rụọ ọrụ."
"N'ihi nke ahụ, anyị chọrọ nnwere onwe imegharị ahụ na-egbochighị, gụnyere n'ofe esemokwu, iji nyere ndị na-achọsi ike ugbu a aka, n'agbanyeghị ebe ha nọ."
Atụmatụ nzaghachi ndị mmadụ
UN na-aga n'ihu na-akpọ oku ka a kwụsị agha na Sudan, nke gburu ihe karịrị mmadụ 13,000. Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nde asatọ achụpụla, gụnyere ihe karịrị nde mmadụ 1.5 gbapụrụ n'oke ala.
Ụlọ ọrụ UN na-ahụ maka ọdịmma mmadụ, OCHA, mara ọkwa na Fraịde na ọ ga-amalite atụmatụ nzaghachi abụọ n'izu na-abịa iji zaghachi mkpa dị na Sudan na ịkwado ndị Sudan a chụpụrụ na mba ndị agbata obi.
N'ozuzu, nde mmadụ 25 chọrọ enyemaka ngwa ngwa, ọnụ na-ekwuchitere OCHA Jens Laerke gwara ndị nta akụkọ na Geneva.
Onye isi ndị gbara ọsọ ndụ UN na Sudan
Ka ọ dị ugbu a, Kọmishọna UN na-ahụ maka ndị gbara ọsọ ndụ anọwo na-adọrọ uche gaa na ọnọdụ ndị agha ahụ metụtara n'oge nleta na mpaghara ahụ n'izu a.
Filippo Grandi bịarutere Sudan na Tọzdee iji kọwaa ọnọdụ nke ndị nkịtị Sudan (ọtụtụ nde n'ime ha chụpụrụ), na nke ndị gbara ọsọ ndụ ha ka na-anabata, ha niile jidere n'ime agha obi ọjọọ, na-akawanye njọ nke ọtụtụ ụwa yiri ka ọ na-eleghara anya.
N'ịde na mgbasa ozi mgbasa ozi X, Mr. Grandi tụgharịrị uche na mkparịta ụka ya na ndị a chụpụrụ na Port Sudan.
Ha gwara m otú agha si kpasasịa ndụ udo ha na mberede. Na otú ha si enwekwa olileanya—maka ha na ụmụ ha. Naanị nkwụsị ọkụ na mkparịta ụka udo bara uru nwere ike ịkwụsị ọdachi a," ka o kwuru.
Kwado ndị gbara ọsọ ndụ Sudan
Nleta ya na Sudan sochiri ozi ụbọchị atọ na Etiopia, ebe ọ kpọrọ oku maka enyemaka ngwa ngwa na nkwado ọzọ maka ndị gbara ọsọ ndụ Sudan, ihe karịrị 100,000 n'ime ha gbagara mba ahụ kemgbe agha malitere n'April.
Etiopia bụ otu n'ime mba isii gbara agbata obi Sudan na-aga n'ihu na-anata puku kwuru puku na-agbanarị ọgụ ahụ.
Maazị Grandi bụ onye isi ụlọ ọrụ UN gbara ọsọ ndụ. UNHCR, nke na-akwado Gọọmenti Etiopia, yana ndị ọchịchị mpaghara na mpaghara, iji nye ndị bịara ọhụrụ ahụ ọrụ nchekwa na nchekwa ndụ.
