Ruslan Khalikov jẹ́ ògbógi nínú àwọn ẹ̀kọ́ ẹ̀sìn, ọ̀kan lára Ìgbìmọ̀ Tó Ń Bójú Tó Ọ̀ràn Ẹ̀sìn ti Ukraine, ó sì ń ṣiṣẹ́ lórí iṣẹ́ kan láti ṣàkọsílẹ̀ ipa tí ogun náà ní lórí ọ̀pọ̀ ẹ̀sìn ní Ukraine, yálà ní àwọn ìpínlẹ̀ tí wọ́n ti tẹ̀dó tàbí láwọn ibi tó kù. ti orilẹ-ede. Oun ati awọn ẹlẹgbẹ rẹ ṣe akọsilẹ nọmba nla ti iparun ti awọn aaye ẹsin ati awọn ile lati ibẹrẹ ogun naa. A láǹfààní láti bá a sọ̀rọ̀ ní ṣókí ká sì bi í láwọn ìbéèrè mélòó kan:
1. Njẹ o le ṣe apejuwe ni ṣoki iṣẹ iwadi rẹ?
Iṣẹ akanṣe wa “Ẹsin Lori Ina: Ṣiṣe akọsilẹ Awọn iwa-ipa Ogun Russia lodi si Awọn agbegbe Ẹsin ni Ukraine” ni a ṣe ifilọlẹ bi idahun si ikọlu iwọn kikun Russia ti Ukraine. Ni Oṣu Kẹta ọdun 2022 agbari wa, Idanileko fun Ikẹkọ Ẹkọ ti Awọn Ẹsin, initiated ise agbese, ati lati ibere pepe ti o ti ni atilẹyin nipasẹ awọn Iṣẹ Ipinle ti Ukraine fun Ethnopolitics ati Ominira ti Ẹri ati awọn Ile asofin ti Awọn agbegbe Eya ti Ukraine. Nigbamii, ise agbese ni ibe support lati awọn International Center fun Ofin ati esin Studies (Orilẹ Amẹrika).
Ise agbese yii ni ero lati ṣe igbasilẹ ati ṣe akọsilẹ awọn ibajẹ ti awọn ile-ẹsin ti jiya nitori abajade awọn iṣe ologun ti ẹgbẹ ọmọ ogun Russia ni Ukraine, ati pipa, ọgbẹ ati jiji ti awọn aṣaaju ẹsin ti awọn ẹsin oriṣiriṣi. Lakoko ogun, ẹgbẹ wa ni ibi-afẹde kan lati gba data lori awọn iwa-ipa ogun ti Ilu Rọsia ṣe ni Ukraine lodi si awọn agbegbe ẹsin ti awọn oriṣiriṣi oriṣiriṣi. Awọn ohun elo ti a gba ni a le lo ni awọn iwadii ọjọ iwaju ti ipa ti ogun lori awọn agbegbe ẹsin ti Ukraine, ni ṣiṣe awọn ijabọ fun awọn ajọ agbaye, ati ẹri lati mu alagidi naa wa si idajọ.
Ní báyìí, ó lé ní igba ó lé ogójì [240] ilé ìsìn ló kan àwọn iṣẹ́ ológun, èyí tí a ti forúkọ sílẹ̀ nínú ibùdó dátà wa. O fẹrẹ to 140 ninu wọn jẹ awọn ile ijọsin Onigbagbọ Onigbagbọ, awọn monastery, ati pupọ julọ wọn wa si UOC (MP). Awọn mọṣalaṣi, awọn sinagogu, awọn gbọngàn adura, awọn gbọngàn ijọba, awọn ashrams ISKCON, awọn ile ti awọn ẹlẹsin miiran tun n jiya, ati pe a forukọsilẹ wọn tun ni ibi ipamọ data. A tún mọ̀ nípa nǹkan bíi mẹ́ẹ̀ẹ́dógún ti àwọn aṣáájú ẹ̀sìn tí wọ́n pa tàbí tí wọ́n pa nípa ìbọn ìbọn, títí kan àwọn àlùfáà ológun àti àwọn olùyọ̀ǹda ara ẹni láti àwọn àgbègbè ẹ̀sìn. Àwọn ọmọ ogun ilẹ̀ Rọ́ṣíà ti jí àwọn aṣáájú ẹ̀sìn kan ládùúgbò kan, tí wọ́n sì fipá mú wọn láti kúrò ní ilé wọn àti ìjọ wọn ní àwọn àgbègbè tí wọ́n ti tẹ̀dó sí.
2. Kí ni ipò àwọn ẹ̀sìn tó wà ní Ukraine nígbà ogun tó ń lọ lọ́wọ́? Ni Ukraine ọfẹ? Ni awọn agbegbe ti a tẹdo?
Ipo naa yatọ pupọ, da lori iriri awọn onigbagbọ ni agbegbe kan pato. Níbi tí ìjà àti ìkọlù náà ti ń lọ lọ́wọ́, tàbí láwọn ibi tí wọ́n ti ń ṣiṣẹ́ fún ìgbà kúkúrú, a máa ń rí i pé ìfọwọ́sowọ́pọ̀ ń pọ̀ sí i láàárín onírúurú àjọ ìsìn, kódà bí wọ́n bá ń bára wọn lò gẹ́gẹ́ bí alátakò. Fun apẹẹrẹ: laarin awọn oriṣiriṣi ijọsin Onigbagbọ Onigbagbọ, Orthodox ati Protestants, Musulumi ati Kristiani. Ifojusi akọkọ ti ifowosowopo jẹ iyọọda, awọn iṣẹ omoniyan.
Awọn ijọ pese awọn ibi aabo fun awọn ara ilu nigba ti ibon nlanla, fi iranlọwọ eniyan ranṣẹ, pese awọn alufaa ọmọ ogun si awọn ẹgbẹ ologun (ofin lori alufaa ti gba ni kikun ni orisun omi yii), ṣeto ẹbun ẹjẹ, bbl Ni awọn aaye nibiti iwaju ija ko sunmọ, ati nibiti ko si ewu ojoojumọ ati lẹsẹkẹsẹ si igbesi aye, idije tẹsiwaju laarin awọn ajọ ẹsin.
Ni awọn agbegbe ti o ṣẹṣẹ gba, awọn onigbagbọ ti ọpọlọpọ awọn ẹgbẹ ẹsin, paapaa awọn ẹlẹsin diẹ, ni a nireti lati koju awọn ihamọ ninu iṣe wọn. Àwọn ẹ̀sìn tí wọ́n fòfin de ní Rọ́ṣíà, irú bí àwọn Ẹlẹ́rìí Jèhófà, àwọn ọmọlẹ́yìn Said Nursi, Hizb ut-Tahrir, yóò tún fòfin de bí ìjọba ilẹ̀ Rọ́ṣíà ṣe ń lágbára sí i níbẹ̀.
Ni awọn agbegbe ti o ni ọfẹ, gbogbo awọn ajo ẹsin ya ara wọn kuro bi o ti ṣee ṣe lati awọn asopọ pẹlu awọn onigbagbọ ti Russia. Paapaa Ile-ijọsin Orthodox ti Yukirenia, eyiti o wa ni iṣọkan pẹlu Patriarchate Moscow tẹlẹ, ṣe Igbimọ pataki kan ni May 27 ati paarẹ asopọ yii lati iwe adehun rẹ.
Ní òdì kejì ẹ̀wẹ̀, ní àwọn ìpínlẹ̀ tí wọ́n ti tẹ̀dó sí, ọ̀pọ̀ àgbègbè ṣọ́ọ̀ṣì yìí ni a fipá mú láti lọ sábẹ́ ìṣàkóso Ṣọ́ọ̀ṣì Ọ́tọ́dọ́ọ̀sì ti Rọ́ṣíà. Botilẹjẹpe lati ọdun 2014 titi di ilọsiwaju lọwọlọwọ, awọn agbegbe ni mejeeji Crimea ati CADLR (Awọn agbegbe kan ti Donetsk ati Awọn ẹkun Luhansk) ni a gba ni deede bi awọn apakan ti UOC. Bakanna, awọn agbegbe Musulumi ti Donetsk ati Lugansk agbegbe ni awọn agbegbe ti o tẹdo wọ inu ipa ti Igbimọ Russian ti Muftis ati Apejọ Ẹmi ti awọn Musulumi ti Russian Federation, lẹsẹsẹ.
3. Ṣe o ri ilosoke ninu awọn iwa-ipa ti ẹsin lati apakan Russian?
Lati ibẹrẹ ibẹrẹ ti ikọlu naa, ati paapaa ṣaaju rẹ, awọn oludari oloselu ati awọn oludari ẹsin Russia, pẹlu Alakoso Vladimir Putin, Patriarch Kirill Gundyaev, Mufti Talgat Tadzhuddin, Pandito Khambo Lama Damba Ayusheev ati awọn miran lo awọn esin ifosiwewe bi ọkan ninu awọn idi fun awọn ayabo. Wọn fi ẹsun kan ẹgbẹ Yukirenia ti irufin awọn ẹtọ ti UOC, ti fifi awọn idiyele Oorun han, ati rọ lati yọ olugbe Ukraine kuro ninu “irẹjẹ ẹsin”. Ni akoko kanna, pẹlu ikọlu rẹ, Russia kii ṣe iparun ala-ilẹ ti ọpọlọpọ ẹsin ni Ukraine, ṣugbọn o tun n pa awọn dosinni ti awọn ile-isin oriṣa ti UOC (MP run), ti npa awọn onigbagbọ ni aye lati ṣe imuse ominira ẹsin wọn ati awọn igbagbọ. Ni ori yii, ko si idagba, iwọn ikorira jẹ giga nigbagbogbo.
Bí a bá ń sọ̀rọ̀ nípa bí àwọn ìwà ọ̀daràn tí ó ti ẹ̀sìn ṣe ń pọ̀ sí i, a lè sọ̀rọ̀ nípa rẹ̀, lákọ̀ọ́kọ́, ní àwọn ìpínlẹ̀ tí a ti tẹ̀dó sí, níbi tí ìsìn púpọ̀ sí i ti ń dín kù, àwọn kéréje ti ń pàdánù àǹfààní láti ṣe ẹ̀sìn wọn ní fàlàlà. Ṣugbọn paapaa awọn alufaa ti UOC-MP ti o jẹ alaiṣootọ si awọn iṣakoso Russia ni eewu ti o pari ni tubu, wọn pe wọn lorekore fun awọn ifọrọwanilẹnuwo tabi paapaa jigbe fun igba diẹ, wọn halẹ lori media awujọ. Ti Russia ba pinnu lati ṣafikun awọn agbegbe ti o gba ni ifowosi, a le nireti pe nọmba awọn agbegbe ẹsin nibẹ yoo ṣubu labẹ ofin Russia lori extremism, gẹgẹ bi o ti ṣẹlẹ ni Crimea. Titi di isisiyi, awọn iṣakoso ijọba Russia ko ni igboya to lati ya akoko pupọ si awọn ifiagbaratemole ẹsin.
4. Ohunkohun ti o fẹ lati fi?
Emi yoo fẹ lati tẹnumọ iwulo fun iranlọwọ si awọn ẹlẹsin ti o kere ju ti Yukirenia, nitori wọn le ma ni anfani lati gba pada funrararẹ lẹhin iparun awọn ile ẹsin ati iparun ti awọn agbegbe lakoko ogun. Eyi yoo tọju ipele giga ti ominira ti ẹsin ati awọn igbagbọ, bakanna bi ọpọlọpọ ti Russian Federation n gbiyanju lati parun. Ukraine tun nilo iranlọwọ ni awọn iwe aṣẹ ti awọn odaran ogun, nitori nọmba awọn odaran ogun ni apapọ tẹlẹ ti de awọn ọgọọgọrun ẹgbẹrun, gbogbo awọn ara iwadii ṣiṣẹ pẹlu awọn ọran, ati pe awujọ ara ilu tun n ṣiṣẹ ni iwe, ṣugbọn a nilo mejeeji igbekalẹ ati atilẹyin orisun lati ọdọ. Awọn orilẹ-ede Yuroopu. Ati pe eyi ti o kẹhin, jọwọ maṣe dawọ igbega imo nipa ogun ni Ukraine, pẹlu iparun ti awọn ile ẹsin - ko si ohun ti o duro sibẹsibẹ, ogun ti nlọ lọwọ, ati pe Europe nikan ni iṣọkan le ṣe iranlọwọ lati pari rẹ.
