Ijọba aninilara Iran ti ṣe idiwọ fun idile Mahsa Amini lati rin irin-ajo lọ si Faranse lati gba Ẹbun Sakharov olokiki rẹ, ti a fun ni lẹhin iku. Ni atẹle eyi, Fulvio Martusciello, ori ti aṣoju Forza Italia ati MEP fun ẹgbẹ EPP, beere awọn ibeere ṣaaju Aṣoju giga ti European Union fun Ajeji ati Eto Aabo, Josep Borrell, nipa ipo awọn obinrin ati awọn kekere ni Iran o si pe e. lati gbe imurasilẹ lori ọrọ titẹ yii.
Mahsa Amini, ẹniti ijọba Iran pa, jẹ ti iran Kurdi, ati pe ọpọlọpọ awọn miiran ti kii ṣe Persia wa ni orilẹ-ede bii Azerbaijani, Larubawa, Baluchis ati awọn Turki. Martusciello tẹnu mọ́ ọn pé àwọn ará Azerbaijan, tí wọ́n pọ̀ jù lọ ní orílẹ̀-èdè náà, ni ìjọba Iran ń fìyà jẹ wọ́n. Awọn ti a npe ni gusu Azerbaijanis, ti o to 30 milionu ni Iran, ni a finnufindo awọn ẹtọ ipilẹ. Paapaa nọmba gangan ti Azerbaijani ti ngbe ni Iran jẹ aimọ, bi awọn alaṣẹ ṣe ka alaye yii ni itara pupọ.
Ijọba Iran ti iṣakoso Persia n wa lati pa aṣa ati oye ti ipinnu ara ẹni ti awọn eniyan Azerbaijan kuro, titan wọn si “Awọn ara ilu Persia”. Ni kukuru, ijọba naa ko ṣe idanimọ awọn ọmọ wọn bi ọmọ ilu abinibi ti Azerbaijan.
Ohun pataki ti idanimọ orilẹ-ede ati aṣa ti awọn eniyan Azerbaijan ko gba laaye lati wa. Ede won ko tii damo si gege bi ede osise ri, won ko lo ninu iwe-ifiweranṣẹ, ijoba si fi ofin de lilo, iwadi ati kikọ.
Oṣuwọn osi laarin Azerbaijani ni Iran jẹ ọkan ninu awọn ti o ga julọ. Wọn jẹ aṣoju ni awọn ipo pataki. A ko gba wọn laaye lati ṣẹda awọn ẹgbẹ arojinle tiwọn ati awọn ẹgbẹ.
A ti sọ fun awọn ile-iṣẹ EU nipa ipo ẹtọ eniyan o ṣeun si ọpọlọpọ awọn ẹgbẹ pataki ti gusu Azerbaijani ati awọn ajọ media olokiki. Wọn nfi awọn ijabọ ranṣẹ nigbagbogbo nipa irufin awọn ẹtọ eniyan nipasẹ IRGC lodi si awọn ajafitafita Azerbaijan ti n beere awọn ẹtọ dọgba. Ijọba Iran fi Hamid Yeganapur sẹwọn lati Maragha, Arash Johari lati Mughan, Peyman Ibrahimi lati Tabriz, Alirza Ramezani lati Qazvin ati ọpọlọpọ awọn ajafitafita Azerbaijani miiran.
Awọn ọmọ ẹgbẹ ti Ile-igbimọ EU pe Ọgbẹni Borrell tikalararẹ, bakanna bi Ile-igbimọ EU lapapọ lati ṣe iduro ti o lagbara si awọn irufin Tehran. Wọ́n ní kí wọ́n fòpin sí ìyàsọ́tọ̀ láwùjọ, ẹ̀yà, ètò ọrọ̀ ajé àti àyíká lòdì sí àwọn ará Azerbaijan àti àwọn ẹlẹ́ran ara mìíràn.
