«Η χώρα μας θα κερδίσει και θα ξαναχτίσουμε το Χάρκοβο» είπε η Tatiana Yehorova-Lutsenko, πρόεδρος του Συμβουλίου της Περιφέρειας Kharkiv (2.6 εκατομμύρια κάτοικοι) όταν μίλησε με τον Willy Fautré, Διευθυντή του Human Rights Without Frontiers στις Βρυξέλλες στα τέλη Μαρτίου.
Για μέρες και μέρες από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία επιτίθεται στην πόλη Χάρκοβο (1.5 εκατομμύριο κάτοικοι) κοντά στα ρωσικά σύνορα με πυροβολικό, ρουκέτες, πυρομαχικά διασποράς και κατευθυνόμενους πυραύλους, ένα ανελέητο μπαράζ. Οι περισσότεροι κάτοικοι του Χάρκοβο είναι ρωσόφωνοι και πολλοί είναι Ρώσοι. Ποτέ δεν ζήτησαν ούτε χρειάστηκε να απελευθερωθούν από το «ναζιστικό καθεστώς του Κιέβου», καθώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν χαρακτηρίζει τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της Ουκρανίας με επικεφαλής τον Πρόεδρο Volodymyr Zelensky και τον πρωθυπουργό Denys Shmyhal, εβραϊκής καταγωγής και οι δύο, όπως και ο πρώην πρωθυπουργός Honcharuk.
Q: Tatiana Yehorova-Lutsenko, μπορείτε να μας πείτε για το πολιτικό σας υπόβαθρο και να μας εξηγήσετε τι είναι το Συμβούλιο της Περιφέρειας του Χάρκοβο;
Εξελέγη στη λίστα του κόμματος του Προέδρου Ζελένσκι, Υπηρέτης του Λαού, και ήμουν στην κορυφή της λίστας των υποψηφίων του. Είμαι η πρώτη γυναίκα που προεδρεύει του συμβουλίου της περιφέρειας. Αποτελείται από 120 μέλη που εκλέγονται δημοκρατικά για πενταετή θητεία και είναι το μεγαλύτερο στην Ουκρανία. Η έδρα του βρίσκεται στο διοικητικό κέντρο της περιφέρειας στο Χάρκοβο, το οποίο βομβαρδίστηκε σε επίθεση με πυραύλους την 1η Μαρτίου.
Στο συμβούλιο συμμετέχουν πέντε πολιτικά κόμματα. Κανείς δεν περίμενε ότι η Ρωσία θα εισέβαλε στη χώρα μας.
Ε: Η Ουκρανία ζει πλέον υπό στρατιωτικό νόμο. Ποια είναι η ψυχική κατάσταση του πληθυσμού στο Χάρκοβο;
Τώρα, υπό τον στρατιωτικό νόμο, ο κυβερνήτης είναι επίσης επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης και για περισσότερο από έναν μήνα πολιορκία, η Ρωσία δεν μπόρεσε να κατακτήσει την πόλη μας. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσπάθησε να αποθαρρύνει τον πληθυσμό της πόλης με συντριπτική και αδιάκριτη δύναμη πυρός, αλλά δεν τα κατάφερε. Το μόνο πράγμα που πέτυχε ο Πούτιν είναι να ενώσει όλους τους κατοίκους της περιφέρειας του Χάρκοβο, να τους μετατρέψει σε ένθερμους αντιστέκονται στην εισβολή και να εδραιώσει την ουκρανική τους ταυτότητα, ακόμη και μεταξύ εκείνων που είχαν κάποιες συμπάθειες για τη Ρωσία πριν από τον πόλεμο. Αυτό σίγουρα δεν περίμενε ο Πούτιν όταν επιτέθηκε στη χώρα μας. Σκέφτηκε ότι θα ήταν ευπρόσδεκτος με ανοιχτές αγκάλες ως σωτήρας στην περιφέρεια του Χάρκοβο και θα την καταλάμβανε στρατιωτικά σε λίγες μέρες.
Ερ.: Ποια είναι η κατάσταση των κατοίκων του Χάρκοβο τώρα;
Τα δύο τρίτα έχουν φύγει προς τα δυτικά με αυτοκίνητο ή τρένο σε άλλες πόλεις όπως η Πολτάβα ή η Ντνίπρο, και από εκεί σε άλλα μέρη της Ουκρανίας ή σε γειτονικές χώρες. Ένα εκατομμύριο άνθρωποι από το Χάρκοβο είναι τώρα είτε εσωτερικά εκτοπισμένοι είτε στην Πολωνία. Είναι κυρίως γυναίκες και παιδιά. Οι άντρες έμειναν για να πολεμήσουν.
Άγνωστος αριθμός κατοίκων της περιφέρειας έχει μεταφερθεί από τις δυνάμεις κατοχής, παρά τη θέλησή τους, στη Ρωσία, τη χώρα επιτιθέμενη. Άλλοι επέλεξαν να καταφύγουν στη Ρωσία και από εκεί να φτάσουν στην Αρμενία ή τη Γεωργία όπου πήραν πτήση για μια δυτική χώρα.
Ερ.: Τα τελευταία δύο χρόνια, η σχολική εκπαίδευση της νεολαίας έχει διαταραχθεί σοβαρά από τον COVID και τώρα κινδυνεύει περαιτέρω από τον πόλεμο. Ποια είναι η κατάσταση της σχολικής εκπαίδευσης;
Υπάρχουν δεκάδες πανεπιστήμια στο Χάρκοβο και εκατοντάδες άλλα σχολεία όλων των βαθμίδων. Λόγω έλλειψης ασφάλειας είναι φυσικά κλειστά. Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές και μαθητές όλων των ηλικιών. Τουλάχιστον τα δύο τρίτα από αυτούς ζουν σε άλλα μέρη της Ουκρανίας ή σε γειτονικές χώρες. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είχαμε αρχίσει να οργανώνουμε μαθήματα ζουμ. Το διδακτικό προσωπικό συνεχίζει να εργάζεται εξ αποστάσεως στο Διαδίκτυο και οι μαθητές μπορούν να τους ακολουθήσουν από οπουδήποτε εντός ή εκτός της Ουκρανίας. Φυσικά, δεν είναι ιδανικό αλλά πρέπει να κρατάμε τους νέους ενεργούς. Αυτοί είναι το μέλλον της χώρας.
Ε: Ποιες είναι οι πιο πιεστικές ανάγκες σας;
Αυτή τη στιγμή, ανθρωπιστική βοήθεια, όπλα και ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. Μετά τον πόλεμο, ένα σύστημα αδελφοποίησης μεταξύ των περιφερειών μας και των περιφερειών στην ΕΕ θα χρειαστεί πολύ για την ανοικοδόμηση της χώρας μας.
