Το 1979, ένα παλιό μεταγωγικό αεροπλάνο DC-3 προσγειώθηκε σε βάση του Σώματος Πεζοναυτών κοντά στο Μποφόρ της Νότιας Καρολίνας. Στο πλοίο υπήρχε ένα εξαιρετικά ασυνήθιστο φορτίο, το οποίο ακόμη και οι στρατιωτικοί που υπηρέτησαν στη βάση ήρθαν να δουν την εκφόρτωση. Πολλά κουτιά γεμάτα με πιθήκους που ούρλιαζαν μεταφέρθηκαν έξω από το αεροπλάνο. Το επόμενο πρωί τους φόρτωσαν σε βάρκες και τους έστειλαν στο ακατοίκητο νησί Morgan, που βρίσκεται στα ανοιχτά της πολιτείας. Τώρα είναι εντελώς κλειστό για τους ξένους, γιατί τα ζώα που έχουν φτάσει και έχουν ιδρύσει μια μεγάλη αποικία εδώ μπορεί να είναι θανατηφόρα για τους ανθρώπους. Ταυτόχρονα, είναι και αναλώσιμα για βιολογικά πειράματα και παίζουν σημαντικό ρόλο στη φαρμακευτική επιχείρηση πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Εξηγούμε γιατί απαγορεύεται αυστηρά η επίσκεψη στο νησί των μαϊμούδων.
υπερατλαντικό ταξίδι
Οι πίθηκοι είναι εντελώς άτυπα ζώα και για τις δύο Αμερικές (εκτός αν, φυσικά, μετρήσετε άτομα που φυλάσσονται σε ζωολογικούς κήπους και ανθρώπους). Εκτός από τον άνθρωπο, αυτό το μέρος του κόσμου κατοικείται από ένα μόνο είδος πρωτευόντων, τους λεγόμενους πλατύρινους πιθήκους, οι οποίοι προφανώς έφτασαν εκεί κάνοντας ένα απίστευτο ταξίδι από την Αφρική πέρα από τον Ατλαντικό Ωκεανό πάνω σε σχεδίες φυτών ή, πιθανώς, καταγράφει και κατάφερε να δημιουργήσει έναν βιώσιμο πληθυσμό. Ταυτόχρονα, τα βόρεια σύνορα του οικοτόπου τους είναι στις ζούγκλες του νότιου Μεξικού, δηλαδή, για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, αποικίες πιθήκων στη φύση δεν βρίσκονται καθόλου (με μερικές εξαιρέσεις).
Στη δεκαετία του 1930, ο συνταγματάρχης S. Tui, ιδιοκτήτης ενός σκάφους αναψυχής που πήγαινε τουρίστες κατά μήκος του μικρού ποταμού Silver στην κεντρική Φλόριντα, αποφάσισε να προσθέσει τις εντυπώσεις στους καλεσμένους του και αυθαίρετα προσγείωσε αρκετούς πιθήκους σε ένα από τα νησιά του ποταμού. Τα συναισθήματα των τουριστών παρέμειναν άγνωστα, αλλά στους πιθήκους άρεσε τόσο πολύ το νέο μέρος που άρχισαν να πολλαπλασιάζονται γρήγορα και τελικά έφυγαν από το νησί. Ο επιχειρηματίας εφοπλιστής δεν έλαβε υπόψη έναν παράγοντα: οι πίθηκοι ρέζους μπορούν να κολυμπήσουν.
Τι είδους μακάκοι είναι αυτοί και τι σχέση έχει το Rhesus;
Οι μακάκοι Rhesus, ή μακάκοι της Βεγγάλης, είναι ένα από τα πιο διάσημα και πολυάριθμα είδη πιθήκων. Αν έχετε δει πιθήκους να καταλαμβάνουν ναούς της Ταϊλάνδης ή ακόμα και σε κάποιες ασιατικές πόλεις, τότε πιθανότατα είστε εξοικειωμένοι με το Rhesus. Είναι ανεπιτήδευτα, ζουν σε μεγάλα κοπάδια, γεννούν πρόθυμα απογόνους, προστατεύουν τις οικογένειές τους και γενικά είναι αρκετά ακμαία ως ζωικό είδος. Στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, ο Γάλλος φυσιοδίφης Jean-Baptiste Odbert τους ονόμασε Rhesus προς τιμή του βασιλιά της Θράκης Res, ο οποίος πολέμησε στο πλευρό της Τροίας κατά τον Τρωικό πόλεμο. Στα λατινικά, την κύρια γλώσσα της συστηματοποίησης των ζώων, το όνομα του βασιλιά ήταν γραμμένο ως Rhesus.
Όπως αποδείχθηκε αργότερα, ο Rhesus αποδείχθηκε ότι ήταν πολύ κατάλληλοι ήρωες για μια ποικιλία ιατρικών και βιολογικών πειραμάτων – από τη δοκιμή εμβολίων έως τη μεταμόσχευση οργάνων. Συμμετείχαν επίσης στην έρευνα του ορού αίματος, χάρη στον οποίο ανακαλύφθηκε το σύστημα του παράγοντα Rh. Αλλά γενικά, οι άτυχοι μακάκοι έχουν γίνει ένα από τα πιο δημοφιλή πειραματόζωα, που απαιτούσαν ακόμη και την εκτροφή τους σε βιομηχανική κλίμακα.
Τολμηρές Αποδράσεις
Φυσικά, ήταν πάντα δυνατό να φέρει τον απαιτούμενο αριθμό μακάκων από τη φυσική τους γκάμα, αλλά αυτό αύξησε το κόστος κάθε ατόμου, επιπλέον, σε κάποιο σημείο, οι χώρες εξαγωγής (για παράδειγμα, η Ινδία) άρχισαν να επιβάλλουν περιορισμούς στην αγορά μαϊμούδες. Ως εκ τούτου, μερικές φορές δημιουργήθηκαν αποικίες Rhesus όπου ήταν δυνατή η επανεγκατάστασή τους σε λίγο πολύ οικείες συνθήκες, αλλά εκτός των αρχικών οικοτόπων. Αυτό εμφανίστηκε, για παράδειγμα, στο νησί του Πουέρτο Ρίκο, μια περιοχή που εξαρτάται από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Καραϊβική.
Ωστόσο, η στενή συνύπαρξη μακάκων και ανθρώπων έγινε πρόβλημα. Έτσι, από το ίδιο ερευνητικό κέντρο πρωτευόντων της Καραϊβικής στο Πουέρτο Ρίκο, ο rhesus δραπέτευε συνεχώς, με αποτέλεσμα να αποφασιστεί να μεταφερθεί το ερευνητικό εργαστήριο κάπου σε ένα έρημο νησί: αυτοί οι πίθηκοι μπόρεσαν να μολύνουν τους ανθρώπους με μια επικίνδυνη ασθένεια, η οποία προκάλεσε η τελική μεταφορά της τοπικής αποικίας στα ανοικτά των ακτών της Νότιας Καρολίνας, στο νησί Morgan.
Έρπης μαϊμού
Πιθανώς το μόνο μειονέκτημα του Rhesus είναι ότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού τους είναι φορέας της δικής του ποικιλίας του ιού του έρπητα. Στους ίδιους τους μακάκους, ο Macacine alphaherpesvirus 1 ή ο ιός έρπητα Β (μετά το πρώτο γράμμα του ονόματος του πρώτου θύματος, που δάγκωσε μια μαϊμού και πέθανε από τις συνέπειες), προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με τον συνηθισμένο ανθρώπινο έρπη. Ωστόσο, εάν εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος ενός ατόμου ως αποτέλεσμα δαγκώματος (ή εάν το σάλιο ρέζους εισέλθει στο ανθρώπινο σώμα με οποιονδήποτε άλλο τρόπο), αυτή η παραλλαγή του έρπητα πιθήκου μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος - για παράδειγμα, εγκεφαλίτιδα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο κίνδυνος μόλυνσης είναι χαμηλός. Για παράδειγμα, στα φυσικά ενδιαιτήματα των ζώων δεν έχουν καταγραφεί καθόλου κρούσματα μόλυνσης. Σχεδόν όλοι οι μακάκοι έχουν αντισώματα για την ασθένειά τους και μόνο ένα μικρό ποσοστό διώχνει τους ιούς ανά πάσα στιγμή. Ακόμη και ένα δάγκωμα δεν συνεπάγεται μια απαραίτητη μόλυνση. Σε ολόκληρο το ιστορικό της αποικίας ρέζους της Φλόριντα, καταγράφηκαν 18 περιπτώσεις τσιμπημάτων και σε κανένα από αυτά δεν εμφανίστηκε μόλυνση ανθρώπου από έρπητα πιθήκων. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ένα άλλο «αλλά». Εάν συμβεί μόλυνση, οι συνέπειες είναι πιθανό να είναι σοβαρές. Η θνησιμότητα του έρπητα πιθήκου μεταξύ των ανθρώπων ελλείψει έγκαιρης θεραπείας είναι 80%. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο λαμβάνονται μέτρα για τη μείωση της αποικίας ρέζους της Φλόριντα (μέσω παγίδευσης και στείρωσης ζώων) και αποφασίστηκε η απομόνωση της πρώην ομάδας του Πουέρτο Ρίκο κατά την επανεγκατάσταση.
“Νησί των μαϊμούδων”
Η έκταση του νησιού ξεπερνά τα 1800 εκτάρια, αλλά το μεγαλύτερο μέρος αυτής της επικράτειας καταλαμβάνεται από βαλτώδη λιβάδια και κανάλια. Σε ένα μέρος του Morgan υπάρχει ένας δασικός λόφος 250 εκταρίων και αυτή η περιοχή είναι αρκετά αρκετή για να φιλοξενήσει τον πληθυσμό. Ο Ρέζους εγκαταστάθηκε γρήγορα στη Νότια Καρολίνα. Το 1979, περίπου 1,400 άτομα επανεγκαταστάθηκαν εδώ, μέχρι τώρα ο αριθμός τους ξεπερνά τις 4,000. Κατά μέσο όρο, 750 μικρά γεννιούνται εδώ κάθε χρόνο, επομένως τα εργαστήρια Charles Rivers, τα οποία έλαβαν από το State Department of Natural Resources το δικαίωμα να μισθώσουν αυτήν την περιοχή. Παρά τις διαμαρτυρίες των υποστηρικτών της άγριας ζωής, το rhesus εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για βιοϊατρικούς σκοπούς, αν και όχι στην ίδια κλίμακα όπως πριν.
Ωστόσο, διαφορετικά οι πίθηκοι αισθάνονται σαν στο σπίτι τους σε μέρη όπου δεν έχουν ζήσει ποτέ. Τρέφονται με βελανίδια, έντομα, μαλάκια και φυτά, αν και δεν υπάρχουν αρκετοί φυσικοί πόροι για ολόκληρο τον πληθυσμό. Το νησί διαθέτει ειδικό κτήριο για τους φροντιστές του εργαστηρίου, οι οποίοι ταΐζουν τα ζώα ανάλογα με τις ανάγκες. Μόνο αυτοί και οι επιστήμονες που έχουν λάβει την κατάλληλη άδεια, αξιολογώντας την ανάπτυξη της αποικίας και τον αντίκτυπό της στη βλάστηση του νησιού, επιτρέπεται να προσγειωθούν στην ακτή Morgan – φυσικά, αφού λάβουν όλα τα μέτρα ασφαλείας, επειδή υπάρχει πιθανότητα προσβολής από έρπη Το Β, αν και μικρό, εξακολουθεί να υπάρχει, που σημαίνει ότι υπάρχει και θανατηφόρος κίνδυνος. Οι απλοί άνθρωποι επιτρέπεται να βλέπουν τους πιθήκους μόνο από το νερό, περνώντας από μια βάρκα. Τις ηλιόλουστες μέρες, ο ρέζους βγαίνει πρόθυμα στη στεριά, κάνοντας ό,τι υποτίθεται ότι κάνουν οι άγριοι πίθηκοι και ευχαριστώντας τους εξωτερικούς θεατές. Παρεμπιπτόντως, παρά το γεγονός ότι οι πίθηκοι μπορούν να κολυμπήσουν, έχουν καταγραφεί μόνο απλοί βλαστοί προς την «ηπειρωτική χώρα». Όπως φαίνεται, οι μακάκοι είναι ακόμα ευχαριστημένοι με τα πάντα στον χώρο, που, όπως νομίζουν, τους ανήκει μόνο.
