Gizakia nola sortu zenari buruzko informazio gehiago ematen du
Laosko kobazulo batean aurkitutako gutxienez 130,000 urteko hatz batek zientzialariei giza arrazako lehengusu lehen bati buruzko informazio gehiago aurkitzen lagun dezake, Nature Communications aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera. Ikertzaileek uste dute aurkikuntzak frogatzen duela denisovarrak –gizadiaren adar desagertua– Asiako hego-ekialdeko tropiko epeletan bizi zirela.
Denisovarrei buruz oso gutxi dakigu, Neanderthalen lehengusuei buruz. Zientzialariek 2010ean aurkitu zituzten Siberiako kobazulo batean lanean ari zirela eta orain arte identifikatu gabeko pertsona talde bateko neska baten hatz-hezur bat aurkitu zuten. Denis kobazuloan aurkitutako lurra eta salbia soilik erabiliz, taldearen genoma osoa atera zuten.
Gero, 2019an, ikertzaileek masailezur bat aurkitu zuten Tibeteko goi-ordokian, espezieetako batzuk Txinan ere bizi zirela frogatuz. Fosil arraro horiez gain, Denisovar gizonak ez zuen ia arrastorik utzi desagertu baino lehen, gaur egungo giza DNAren geneetan izan ezik. Homo sapiensekin gurutzatzeari esker, Denisovar gizakiaren aztarnak aurki daitezke Asiako hego-ekialdeko eta Ozeaniako egungo populazioetan. Papua Ginea Berriko aborigenek eta jendeak antzinako espeziearen DNAren ehuneko bosteraino dute.
Zientzialariek ondorioztatu dute "populazio hauen arbaso modernoak" nahasten zirela "Asiako hego-ekialdeko denisovarrek", esan zuen Clement Zanoli paleoantropologoak eta ikerketaren egilekideak. Baina Asiako kontinentearen zati honetan, Siberiako edo Tibeteko mendi izotzetatik urrun, ez dago haien presentziaren "froga fisikorik", Frantziako Ikerketa Zentro Nazionaleko ikertzaile batek AFPri esan dionez.
Hori izan zen zientzialari talde bat Laos ipar-ekialdeko Cobra kobaren aztarnak aztertzen hasi zen arte. Haitzuloetako adituek 2018an aurkitu zuten mendietako eremua Tam Pa Ling kobazuloaren ondoan, eta bertan antzinako jendearen aztarnak aurkitu zituzten jada. Berehala ondorioztatu zen hortzak "normalean gizakiaren" forma zuela, Zanolik azaldu duenez. Ikerketak dio antzinako proteinen azterketak erakusten duela hortza ume batena dela, ziurrenik neska batena, 3.5 eta 8.5 urte bitartekoa. Hortzaren forma aztertu ondoren, zientzialarien ustez, ziurrenik, duela 164,000 eta 131,000 urte haitzuloan bizi ziren denisovarrak izango dira.
