Gaurko hauteskunde-aurreko argitalpenak hauteskunde-adierazle nagusien joera positiboa eta goranzkoa erakusten du aste gutxi falta direla EBko herritarrek ekainaren 6tik 9ra botoa eman arte. Hauteskundeekiko interesa, noiz egingo diren jakiteak eta botoa emateko aukerak gora egin du 2023ko udazkeneko azken inkesta egin zenetik, azkenekoz neurtu zirenetik. Igoerak are deigarriagoak dira 2019ko udaberriko inkestarekin alderatuta (aurreko Europako hauteskundeak baino hiru hilabete lehenago).
Orain %60k dio ekainean bozkatzeko interesa duela (+3 pp 2023ko udazkenarekin alderatuta eta +11 pp 2019ko otsaila/martxoarekin alderatuta). % 71k dio litekeena dela botoa ematea (7tik 10era 1-10eko eskalan), +3 pp ordezkatuz 2023ko udazkenarekin alderatuta eta +10 pp 2019ko otsaila/martxoarekin alderatuta. oso jabetuta hauteskundeek egungo testuinguru geopolitikoan duten garrantziaz, inkestatuen hamarretik zortzi (%81) ados daudelako botoa are garrantzitsuagoa dela. Estatu kide guztietako gehiengo handiek baieztatzen dute adierazpen hori.
Roberta Metsola Europako Parlamentuko presidenteak, inkestaren emaitzei buruzko iritzia emanez, dio: “Europarrak badakite hautestontzietan apustu handia dagoela, eta bozketa are garrantzitsuagoa dela egungo testuinguru geopolitikoan. Gure herritarrei dei egiten diet datozen Europako hauteskundeetan botoa emateko, Europako demokrazia sendotzeko eta Europaren etorkizuna moldatzeko».
Legegintzaldi honetan ondorioztatzen denez, EBko herritarren %81ek Europako Parlamentuaren irudi positiboa edo neutrala dute, eta %18k baino ez dute negatiboa. Are gehiago, EBko gehiengo batek (%56) EPk paper garrantzitsuagoa izatea gustatuko litzaioke, %28ri soilik gustatuko litzaioke kontrakoa ikustea eta %10ak orain dagoen bezala mantentzea.
Metsola presidenteak gaineratu du: “Legebiltzarrak eta Europar Batasunak aurrekaririk gabeko modu batean bete dute azken urteotan. Egoera paregabe eta zailak izan ditugu aurrean, baina are indartsuago eta batuago atera gara ondorioz. Parlamentua izan da eta izango da EBn herritarren ahotsa eta defendatzailea».
Europako herritarrek pobreziaren eta gizarte-bazterketaren aurkako borroka (% 33) eta osasun publikoaren laguntza (% 32) hauteskunde kanpainan eztabaidagai nagusitzat jotzea nahiko lukete. Ekonomiari laguntza eta enplegu berriak sortzea, baita EBko defentsa eta segurtasuna ere hirugarren postuan daude (% 31). Herritarrek EBko defentsari eta segurtasunari ematen dioten garrantzia handitu egin da legebiltzarrean, batez ere Errusiak Ukrainaren aurkako eraso gerraren harira. Gaur egun, bederatzi herrialdetan hauteskunde kanpainako lehen (edo bateratua) lehentasun gisa aipatzen da, eta emaitzarik handienak Danimarkan (%56), Finlandian (%55) eta Lituanian (%53) lortu ditu.
Era berean, etorkizunera begira, EBko herritarrek defentsa eta segurtasuna (% 37) lehen lehentasun gisa jartzen dituzte EBren posizioa indartzeko mundu mailan, energia eta elikagaien segurtasuna/nekazaritza gaiak jarraitzen dituzte (biak % 30ean). Hamar herritarretik lauk azken urteotan EBren eginkizuna garrantzitsuagoa bihurtu dela diote, %35ek bere horretan mantendu duela uste du eta %22k gutxitu egin duela. Nazio mailan, 15 herrialdetako gehiengo erlatiboak uste du urteen poderioz munduan duen eginkizuna garrantzi handiagoa hartu duela, eta proportzioak %67ra iritsi ziren Suedian, %63ra Portugalen eta %60ra Danimarkan. Bien bitartean, Esloveniako eta Txekiar herritarrak dira EBren eginkizunak garrantzi txikiagoa izan duela esateko gehien (%32 eta %30, hurrenez hurren).
Herritarren ia hiru laurdenek (% 73, + 3 pp 2023ko udazkenarekin alderatuta) diote EBko ekintzek eragina dutela euren eguneroko bizitzan, eta bosgarren batek (% 20) "asko" eragiten duela diote. Gainera, europar gehiengo handi batek onartzen du bere herrialdeak, oro har, EBko kide izateari etekina ateratzen diola (%71). Emaitza hauek egonkorrak dira 2023ko udazkenarekin alderatuta eta EB osoan maila altuak izaten jarraitzen dute.
Emaitza osoak aurki daitezke hemen.
Aurrekariak
Europako Parlamentuko 2024ko udaberriko eurobarometroa Verian (lehen Kantar) ikerketa agentziak egin zuen 7ko otsailaren 3tik martxoaren 2024ra bitartean EBko 27 estatu kideetan. Inkesta aurrez aurre egin zen, eta bideo-elkarrizketak (CAVI) ere erabili ziren Txekian, Danimarkan, Finlandian eta Maltan. 26,411 elkarrizketa egin dira guztira. EBko emaitzak herrialde bakoitzeko biztanleriaren tamainaren arabera haztatu ziren.
