Ua ʻōlelo ke poʻo o ke keʻena olakino UN ʻo Tedros Adhanom Ghebreyesus e kūʻē i ka "hoʻopau maikaʻi" o kahi haukapila o Gaza ma ke kūkulu ʻākau e nā pūʻali Israeli i ka hopena pule, e alakaʻi ana i ka make ʻana o ʻewalu mau maʻi me kahi keiki ʻeiwa makahiki.
Ua hoʻouka ʻia ka Halemai ʻo Kamal Adwan e ka pūʻali koa ʻIseraʻela i nā lā ʻehā o ka pule i hala a me ka World Hui Ola (WHO) ua ʻōlelo ʻia he nui nā limahana olakino i hoʻopaʻa ʻia.
"Aia ka ʻōnaehana olakino o Gaza ma kona mau kuli a ʻo ka nalowale ʻana o kahi haukapila ʻē aʻe e hana liʻiliʻi nei he puʻupuʻu koʻikoʻi," i kākau ai ʻo Tedros ma ka paepae pūnaewele X.
ʻOi aku ka liʻiliʻi o ka hapakolu o nā halemai 36 o Gaza ma ka liʻiliʻi o ka hana, me hoʻokahi wale nō ma ka ʻākau o ka enclave.
"Pono e hoʻopau nā hoʻouka ʻana i nā haukapila, nā limahana olakino a me nā mea maʻi. Ceasefire NOW," i ʻōlelo ʻo Tedros.
ʻO nā hale lole o ka poʻe i haʻalele ʻia 'bulldozed'
Ua ʻōlelo ka luna o WHO he nui nā maʻi ma Kamal Adwan e haʻalele iā lākou iho "i ka pilikia nui i ko lākou olakino a palekana" ʻoiai ʻaʻole hiki i nā ambulances ke hiki i ka hale.
Ke keʻena hoʻonohonoho o ka UN humanitarian affairs OCHA Ua ʻōlelo ʻo ia i kahi mea hou i ka Pōʻaono i haʻalele ai nā pūʻali koa ʻIseraʻela mai ka haukapila a e like me ka hōʻike ʻana i ka nūhou "ua hoʻopololei ka pūʻali koa Israeli i nā hale lole o kekahi poʻe i haʻalele i loko o waho o ka haukapila, pepehi a hōʻeha i kahi helu i hōʻoia ʻole ʻia".
Ua ʻōlelo ʻo Tedros ma X ʻo WHO ka "manaʻo nui" no ka maikaʻi o kēlā poʻe i haʻalele.
Wahi a OCHA ua kāhea ka Ministry of Health o Palestinian ma Ramallah i kahi hoʻokolokolo i ka hanana. Ua ʻōlelo pū ʻo OCHA i ka pūʻali koa ʻIseraʻela e ʻōlelo ana ua paʻa ʻo ia i ka poʻe 90 ma ke ʻano o ka hana a "loaʻa nā mea kaua a me nā mea kaua i loko o ka haukapila".
Pāʻeleʻele kamaʻilio
Ma muli o ke kelepona a me ka ʻeleʻele pūnaewele ma Gaza i hoʻomaka i ka Pōʻalima i hala a hoʻomau i ka hopena pule, ua hoʻokūpaʻa ʻo OCHA i kāna mea hou e pili ana i ke kūlana kanaka ma ka Strip i hāʻawi wale i ka ʻike "palena" mai nā hola 24 i hala.
ʻAʻole i hōʻano hou nā luna olakino o Gaza i kā lākou helu pohō mai ka hoʻomaka ʻana o ka ʻeleʻele, i kēlā manawa i kū ma 18,787 mau mea make a ma luna o 50,000 mau kānaka i hōʻeha ʻia mai 7 ʻOkakopa.
Ua hōʻike ka UN Office i ka hoʻomau ʻana i ka "hoʻouka kaua nui o ka ʻIseraʻela" ma waena o ka Strip i ka hopena pule ma Khan Younis ma ka hema a ma kekahi mau wahi o ke kūlanakauhale ʻo Gaza ma ka ʻākau.
Ua hoʻouka kaua ikaika ma waena o nā pūʻali koa ʻIseraʻela a me nā pūʻali koa Palestinian ma Khan Younis a me Rafah, a me ka hoʻomau ʻana i ke kī ʻana i nā pōhaku e nā pūʻali koa Palestinian i loko o ka ʻIseraʻela, wahi a OCHA.
Wehe ʻia ke ala ʻelua palena no ke kōkua
Ke hoʻomau nei ke kūlana kanaka i loko o ka enclave i ka neʻe ʻana o ka hapa nui o ka poʻe, ua piha i kahi wahi liʻiliʻi ma ka hema, e kū ana i nā kūlana maʻemaʻe weliweli a nele i ka meaʻai a me ka wai.
ʻO nā manaʻolana no ka hoʻonui ʻana i nā hāʻawi kōkua i ʻike i ka hoʻonui ʻia me ka hoʻolaha ʻana i ka Pōʻalima o ka wehe ʻana o ka palena ʻo Kerem Shalom ma waena o ʻIseraʻela a me Gaza, i hoʻokipa ʻia e ke kaiāulu kōkua.
Ua wehe ʻia ke ala i ka Lāpule no ka manawa mua mai ʻOkakopa 7. A hiki i kēia manawa, ua wehe ʻia ka palena ʻo Rafah ma ke kūkulu hema mai ka hoʻomaka ʻana o ka lawe ʻana i ka lā 21 ʻOkakopa.
"ʻO ka hoʻokō wikiwiki ʻana o kēia ʻaelike e hoʻonui i ke kahe o ke kōkua," i ʻōlelo ʻia e ke poʻo o ke kōkua ulia pōpilikia UN, ʻo Martin Griffiths, ke poʻo o OCHA, i ka pane ʻana i ka hoʻomohala ʻana, "akā, ʻo ka mea e pono ai ka poʻe ma Gaza e hoʻopau i kēia kaua".