"Mwen te panse mwen ta pral pèdi ti bebe mwen an epi mouri nan vwayaj la nan lopital."
Pawòl efreyan Samueline Razafindravao, ki te oblije fè yon vwayaj ki dire anpil èdtan nan lopital espesyalis ki pi pre a nan vil Ambovombe nan rejyon Androy nan sid Madagascar apre li te vin klè li ta ka pèdi pitit li si li pa t chèche swen medikal ijan.
Madam Razafindravao te pale ak Nouvèl Nasyonzini yo devan yo nan Jou Mondyal Lasante, make chak ane sou 7 avril.
Nan yon peyi kote anpil ti bebe fèt lakay yo e kote yon fanmsaj tradisyonèl yo ka peye yon poul pou akouche yon ti bebe, desizyon li te oblije pran an se te yon desizyon enpòtan.
Li te di: "Mwen te eseye akouche lakay mwen paske mwen te enkyete pou depans pou m ale lopital, men mwen te konnen mwen te gen twòp difikilte, kidonk mwen te ale nan sant sante lokal la."
Moun k ap bay swen sante yo te rekonèt ke li te bezwen yon nivo swen ki pi sofistike e yo te rele yon anbilans ki soti nan Lopital Referans Rejyonal Androy, yon vwayaj atravè yon rejyon ki te lase ak wout ki pa t rete.
“Tibebe a t ap pouse anpil epi toudenkou li pa t deplase. Mwen te panse mwen ta pral mouri epi pèdi ti bebe a tou."
Mank anbilans
Li se yon liks ki ra sove lavi ak yon opòtinite etranj pou kapab rele yon anbilans nan Madagascar. Men, Lè sa a, Androy Rejyonal Referans Lopital la se petèt pa yon lopital tipik nan sa ki se youn nan rejyon ki pi pòv nan youn nan peyi ki pi pòv Lafrik.
Li te devlope nan yon lopital espesyalis pou yon seri de sèvis, ki gen ladan sante matènèl, an pati grasa sipò ajans Nasyonzini k ap travay nan peyi a. Ajans Nasyonzini pou sante seksyèl ak repwodiktif, UNFPA, bay youn nan de anbilans lopital la genyen a dispozisyon li.
Ajans la sipòte tou yon chirijyen ki fè seksyon sezaryèn osi byen ke operasyon fistul òvejyen ak de fanmsaj ki ede ak akouchman ti bebe ak planifikasyon familyal. Li te bay tou enkibatè pou ti bebe twò bonè ak twous akouchman pou manman yo.
Panno solè bay yon sous serye nan elektrisite nan lopital la.
UNFPADoktè Sadoscar Hakizimana a, yon chirijyen ki te akouche plizyè douzèn ti bebe pa seksyon Sezaryèn nan lopital la, kwè ke yon konsantrasyon nan sèvis sante matènèl se kle nan sove plis lavi.
"Anpil fanm ansent, petèt 60 a 70 pousan, ki rive isit la deja pèdi ti bebe yo paske yo te chèche èd medikal twò ta," li te di, "men nou gen yon pousantaj siksè 100 pousan nan nesans ki an sante, swa natirèl oswa Sezaryèn, pou manman sa yo ki rive alè, paske nou gen yon seri opsyon swen nou ka ofri yo.”
Tout swen yo gratis epi yo konplete pa lòt sèvis diferan ajans Nasyonzini yo bay yo. Fon Nasyonzini pou Timoun yo (UNICEF) ap bay swen nitrisyonèl ak medikal pou timoun ki soufri malnitrisyon grav ak sesyon enfòmasyon sou bon pratik nitrisyonèl pou paran yo.
(Ganizasyon Mondyal Lasante (Mondyal Lasante)KI MOUN KI) ap bay sèvis pou moun ki gen andikap ak moun ki gen pwoblèm sante mantal.
Ak Pwogram Devlopman Nasyonzini (PNUD) te travay ak lopital la pou enstale panno solè pou asire ke ekipman ki esansyèl pou kenbe moun an vi pa rann inoperabilite akòz ekipman elektrik ki pafwa iregilye ki soti nan griy la.
Doktè Germaine Retofa ede yon nouvo manman bay tete.
Doktè Germaine Retofa, Direktè Rejyonal enterimè pou Sante Piblik nan Androy, te sipèvize entegrasyon sèvis nan lopital la ki te mennen, pami lòt amelyorasyon, nan yon rediksyon nan mòtalite matènèl ak tibebe ak yon ogmantasyon nan vaksinasyon timoun yo.
"Li fè sans pou pote tout sèvis sa yo ansanm, paske nou ka ofri yon apwòch plis holistic nan swen sante ki ka gen ladan sèvis sante matènèl ansanm ak konsèy sou nitrisyon ak swen pou timoun malnouri," li te di. "Li pi fasil tou pou ajoute sèvis adisyonèl lè nou gen estrikti sa a an plas."
Nasyonzini an nan Madagascar ap konsantre resous li yo sou sa li rele "zòn dirèksyon", ki pèmèt ajans imanitè Nasyonzini ak ajans ki konsantre sou devlopman yo kowòdone entèvansyon alontèm.
Jèn manman yo refè nan pawas matènite lopital Referans Rejyonal Androy.
Natasha van Rijn, Reprezantan Rezidan pou PNUD nan Madagascar.
"Si nou pèmèt tèt nou gade sitiyasyon an nan Madagascar ak tout konpleksite li merite, Lè sa a, nou gen yon chans pou adrese bezwen yo nan tout dimansyon konplèks miltisektoryèl yo," li te ajoute.
Retounen nan Lopital Referans Rejyonal Androy, Madam Razafindravao ak ti fi li ki gen kat jou kounye a, ki te finalman fèt pa sezaryèn, ap byen pase nan pawas matènite a. Antanke yon jèn manman, li ap aprann kijan pou bay ti bebe li tete, ke li te rele Fandresena, e anvan lontan, li pral fè 200 km vwayaj la tounen lakay li, men fwa sa a pa nan yon anbilans yo rele nan yon ijans.
- Ranfòse detèminasyon ak adaptasyon nan danje ki gen rapò ak klima ak dezas natirèl
- Entegre mezi chanjman nan klima nan politik nasyonal, estrateji ak planifikasyon
- Amelyore edikasyon, sansibilizasyon ak kapasite imen ak enstitisyonèl sou alèjman chanjman nan klima, adaptasyon, rediksyon enpak ak avètisman bonè.
- Ogmante kapasite pou planifikasyon ak jesyon efikas ki gen rapò ak chanjman nan klima pi piti peyi devlope yo
Konvansyon Kad Nasyonzini sou Chanjman Klima (konvansion) se premye fowòm entènasyonal, entègouvènmantal pou negosye repons mondyal pou chanjman nan klima.
