ដោយ St. Irenaeus នៃ Lyon
1. អស់អ្នកដែលតិះដៀលការពិតថា មុនការចាកចេញរបស់ពួកគេ តាមបញ្ជារបស់ព្រះជាម្ចាស់ ប្រជាជនបានយកសំលៀកបំពាក់ និងសម្លៀកបំពាក់គ្រប់ប្រភេទពីជនជាតិអេស៊ីប ហើយបោះចោល (ជាមួយរបស់ទាំងនេះ) ដែលព្រះពន្លាត្រូវបានធ្វើឡើងនៅវាលរហោស្ថាន។ បន្ទាប់មក ពួកគេបានបន្ទោសខ្លួនឯងថា ល្ងង់ខ្លៅចំពោះការរាប់ជាសុចរិតរបស់ព្រះ និងបញ្ជារបស់ទ្រង់ ដូចដែលប្រធានបាននិយាយផងដែរ។ ប្រសិនបើព្រះជាម្ចាស់មិនបានកំណត់ឱ្យធ្វើនេះនៅក្នុងនិក្ខមនំតំណាងទេនោះ ឥឡូវនេះគ្មាននរណាម្នាក់អាចត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងនិក្ខមនំពិតរបស់យើងទេ ពោលគឺនៅក្នុងជំនឿដែលយើងឈរ ហើយតាមរយៈការដែលយើងត្រូវបានបំបែកចេញពីក្នុងចំណោមពួកអ្នកមិនជឿ។ ដ្បិតយើងទាំងអស់គ្នាជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រព្យតូច ឬធំ ដែលយើងទទួលបាន «ពីការមិនសុចរិត»។ តើយើងយកផ្ទះដែលយើងរស់នៅឯណា សម្លៀកបំពាក់ដែលយើងគ្របខ្លួន ភាជន៍ដែលយើងប្រើ និងអ្វីៗផ្សេងទៀតដែលចាំបាច់សម្រាប់ជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង បើមិនមែនមកពីអ្វីទេ ធ្វើជាអ្នកមិនជឿ យើងបានមកពីខ្លួនយើង។ លោភលន់ ឬបានទទួលពីឪពុកម្តាយមិនជឿរបស់យើង? ញាតិមិត្ត ឬមិត្តភក្តិបានទទួលវាដោយមិនពិត? - ខ្ញុំមិននិយាយថាយើងទទួលបានវាឥឡូវនេះទេដែលយើងបានក្លាយជាអ្នកជឿ។ អ្នកណាលក់ហើយមិនចង់ចំណេញពីអ្នកទិញ? ហើយអ្នកណាទិញហើយមិនចង់បាន។ ទិញអ្វីមួយពីអ្នកលក់ចំណេញ? តើអ្នកឧស្សាហ៍កម្មមួយណាដែលចូលរួមក្នុងការជួញដូររបស់គាត់មិនចង់ស៊ីតាមនោះ? ហើយពួកអ្នកជឿដែលនៅក្នុងរាជវាំងមិនប្រើគ្រឿងផ្គត់ផ្គង់ពីទ្រព្យសម្បត្តិរបស់សេសារ ហើយពួកគេម្នាក់ៗមិនផ្គត់ផ្គង់ដល់ជនក្រីក្រតាមសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនឬ? ជនជាតិអេស៊ីបបានជំពាក់បំណុលគេដល់ប្រជាជន (សាសន៍យូដា) យោងទៅតាមភាពល្អរបស់អយ្យកោយ៉ូសែប មិនត្រឹមតែជាមួយនឹងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាមួយនឹងជីវិតរបស់ពួកគេផងដែរ។ ហើយតើអ្នកមិនគោរពសាសនាជំពាក់យើងដើម្បីអ្វីដែលយើងទទួលបានទាំងប្រាក់ចំណេញ? អ្វីដែលពួកគេទទួលបានដោយការលំបាក យើងអ្នកជឿប្រើដោយគ្មានការលំបាក។
2. រហូតមកដល់ពេលនោះ ប្រជាជនអេស៊ីបស្ថិតក្នុងភាពជាទាសករដ៏ក្រៀមក្រំបំផុត ដូចបទគម្ពីរចែងថា៖ «ជនជាតិអេស៊ីបបានធ្វើអំពើឃោរឃៅយ៉ាងខ្លាំងចំពោះកូនចៅអ៊ីស្រាអែល ហើយបានធ្វើឱ្យពួកគេស្អប់ជីវិតដោយការខិតខំ ធ្វើដីឥដ្ឋ និងភក់។ និងការងារទាំងអស់នៅក្នុងស្រែចម្ការ និងការងារគ្រប់ប្រភេទ ដែលពួកគេជិះជាន់យ៉ាងខ្លាំង»; ពួកគេបានសង់ក្រុងដែលមានកម្លាំងសម្រាប់ពួកគេ ខំប្រឹងប្រែងនិងបង្កើនទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេជាច្រើនឆ្នាំ និងទាសភាពគ្រប់ប្រភេទ ទោះបីជាពួកគេមិនត្រឹមតែមិនដឹងគុណចំពោះពួកគេទេ ប៉ុន្តែក៏ចង់បំផ្លាញពួកគេទាំងអស់ដែរ។ តើអយុត្តិធម៌ត្រូវបានធ្វើអ្វីទៅបើពួកគេយកតិចតួចពីច្រើន? តើនៅពេលណាដែលយើងអាចមានទ្រព្យសម្បតិ្តច្រើន ប្រសិនបើយើងមិននៅក្នុងទាសភាព ហើយចេញមកជាអ្នកមាន បានទទួលរង្វាន់តិចតួចបំផុតសម្រាប់ទាសភាពដ៏ធំរបស់យើង ហើយចេញមកជាអ្នកក្រ? ដូចជាប្រសិនបើនរណាម្នាក់មានសេរីភាព ត្រូវបានគេបង្ខំដោយអ្នកផ្សេង បម្រើគាត់អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ហើយបានបង្កើនទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គាត់ ហើយបន្ទាប់មកបានទទួលប្រាក់ឧបត្ថម្ភមួយចំនួន ហើយជាក់ស្តែងមានអ្វីមួយពីទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គាត់ ប៉ុន្តែតាមពិតមកពីការងារជាច្រើនរបស់គាត់ និងពីការទទួលបានដ៏អស្ចារ្យរបស់គាត់ គាត់បានយកតិចតួច ហើយទុកចោល ហើយមាននរណាម្នាក់បន្ទោសគាត់ចំពោះវា ដូចជាប្រសិនបើគាត់បានប្រព្រឹត្តដោយអយុត្តិធម៌។ បន្ទាប់មក ចៅក្រមផ្ទាល់ហាក់ដូចជាអយុត្តិធម៌ចំពោះអ្នកដែលត្រូវបានបង្ខំឱ្យធ្វើជាទាសករ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ បុគ្គលដែលចោទប្រកាន់ជនដែលបានតិចបានច្រើន មិនបន្ទោសខ្លួនឯងដែលមិនបានកតញ្ញូធម៌ពីគុណមាតាបិតា ហើយថែមទាំងនាំគេទៅជាទាសករដ៏ក្រៃលែង ហើយទទួលបានប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនពី ពួកគេ។ ទាំងនេះ (អ្នកចោទប្រកាន់) និយាយថា (ជនជាតិអ៊ីស្រាអែល) បានប្រព្រឹត្តដោយអយុត្តិធ៌ម ដោយទទួលយកការងាររបស់ពួកគេ ដូចដែលខ្ញុំបាននិយាយ មាស និងប្រាក់នៅក្នុងធុងមួយចំនួន ហើយអំពីខ្លួនពួកគេ ពួកគេនិយាយថាពួកគេ - យើងត្រូវតែនិយាយការពិត ទោះបីជាវាហាក់ដូចជាគួរឱ្យអស់សំណើចក៏ដោយ។ ចំពោះអ្នកខ្លះ - ពួកគេប្រព្រឹត្តដោយយុត្តិធម៍ នៅពេលដែលសម្រាប់ការងាររបស់អ្នកដទៃ ពួកគេយកមាស ប្រាក់ និងទង់ដែងនៅក្នុងកាបូបរបស់ពួកគេជាមួយនឹងសិលាចារឹក និងរូបភាពរបស់សេសារ។
3. ប្រសិនបើយើងធ្វើការប្រៀបធៀបរវាងយើង និងពួកគេ នោះតើអ្នកណានឹងទទួលបានភាពយុត្តិធ៌មជាង - ប្រជាជន (អ៊ីស្រាអែល) ពីជនជាតិអេស៊ីប ដែលជាកូនបំណុលរបស់ពួកគេនៅក្នុងអ្វីគ្រប់យ៉ាង ឬយើងមកពីរ៉ូម និងប្រជាជាតិផ្សេងទៀតដែលមិនជំពាក់អ្វីពីយើង? ហើយពិភពលោករីករាយនឹងសន្តិភាពតាមរយៈពួកគេ (រ៉ូម) ហើយយើងដើរតាមផ្លូវដោយមិនភ័យខ្លាច ហើយជិះទូកទៅណាក៏ដោយដែលយើងចង់បាន។ ចំពោះមនុស្សបែបនេះ ព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះអម្ចាស់នឹងមានប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់ ៖ « អ្នកលាក់ពុត ចូរយកបន្ទះឈើចេញពីភ្នែករបស់អ្នកជាមុនសិន ហើយបន្ទាប់មកអ្នកនឹងឃើញ (របៀប) ដើម្បីដកស្នាមចេញពីភ្នែកបងប្អូនអ្នក » ។ បើអ្នកដែលចោទប្រកាន់អ្នកយ៉ាងនេះ ហើយអួតពីចំណេះដឹងខ្លួនបានញែកខ្លួនចេញពីសង្គមអ្នកកាន់សាសនា ហើយគ្មានមនុស្សក្រៅខ្លួនទេ គឺខ្លួនទទេដោយជើងទទេ ហើយរស់នៅតាមភ្នំ ដូចសត្វស៊ីខ្លះដែរ។ ឱសថបន្ទាប់មកសមនឹងទទួលបានភាពធូររលុងព្រោះគាត់មិនស្គាល់តម្រូវការរបស់សហគមន៍របស់យើង។ ប្រសិនបើគាត់ប្រើអ្វីដែលមនុស្សហៅថាបរទេស ហើយ (ក្នុងពេលជាមួយគ្នា) ថ្កោលទោសគំរូនៃរឿងនេះ នោះគាត់បង្ហាញខ្លួនឯងថាអយុត្តិធម៌ណាស់ ហើយបង្វែរការចោទប្រកាន់បែបនេះមកលើខ្លួនគាត់។ ព្រោះគាត់នឹងយករបស់ដែលមិនមែនជារបស់ខ្លួនទៅជាមួយ ហើយចង់បានរបស់ដែលមិនមែនជារបស់គាត់ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាព្រះអម្ចាស់មានព្រះបន្ទូលថា ៖ « កុំវិនិច្ឆ័យឡើយ ក្រែងលោអ្នកត្រូវជំនុំជម្រះ ព្រោះដោយការវិនិច្ឆ័យ អ្នកនឹងត្រូវវិនិច្ឆ័យដោយការវិនិច្ឆ័យ»។ មិនមែនថាយើងមិនដាក់ទោសអ្នកដែលធ្វើបាប ឬយល់ស្របនឹងអំពើអាក្រក់នោះទេ ប៉ុន្តែយើងមិនថ្កោលទោសដោយអយុត្តិធម៍តាមបញ្ជារបស់ព្រះទេ ពីព្រោះទ្រង់មានការព្រួយបារម្ភដោយយុត្តិធម៌ (^ជាមួយនឹងអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលនឹងបម្រើសម្រាប់ការល្អ ចូរប្រើទ្រព្យសម្បត្តិរបស់យើងដែលយើងត្រូវទទួលពីអ្នកផ្សេង គាត់មានប្រសាសន៍ថា៖ «អ្នកណាមានសម្លៀកបំពាក់ពីរ ចែកឲ្យអ្នកក្រ ហើយអ្នកណាមានអាហារក៏ធ្វើដូចគ្នាដែរ។ ខ្ញុំអាក្រាត ហើយអ្នកស្លៀកពាក់ឱ្យខ្ញុំ» ហើយ៖ «ពេលអ្នកធ្វើទាន សូមកុំឱ្យដៃឆ្វេងរបស់អ្នកដឹងថាដៃស្តាំរបស់អ្នកកំពុងធ្វើអ្វី»។ ហើយយើងប្រែទៅជាត្រូវនៅពេលដែលយើងធ្វើអំពើល្អណាមួយ ដូចជាប្រសិនបើ ការលោះយើងពីដៃអ្នកដ៏ទៃ៖ ខ្ញុំនិយាយថា “ពីដៃអ្នកដ៏ទៃ” មិនមែនក្នុងន័យថាពិភពលោកនឹងទៅជាមនុស្សក្រៅភពទេ ប៉ុន្តែដោយសារយើងទទួលអំណោយបែបនេះពីអ្នកដទៃ ដូចជាពួក (អ៊ីស្រាអែល) ពីជនជាតិអេស៊ីបដែលបានធ្វើ។ មិនស្គាល់ព្រះទេ ហើយតាមរយៈការណ៍នេះ យើងសង់ទីសក្ការៈរបស់ព្រះនៅក្នុងខ្លួនយើង ដ្បិតព្រះគង់នៅក្នុងអ្នកដែលប្រព្រឹត្តល្អ ដូចព្រះអម្ចាស់មានព្រះបន្ទូលថា៖ «ចូរបង្កើតមិត្តសម្លាញ់នឹងទ្រព្យសម្បត្តិទុច្ចរិតឲ្យខ្លួនឯង ដើម្បីឲ្យពេលអ្នករត់គេច ទទួលអ្នកចូលទៅក្នុងទីសក្ការៈដ៏អស់កល្បជានិច្ច»។ ចំពោះអ្វីដែលយើងបានទទួលតាមរយៈអំពើទុច្ចរិត ខណៈពេលដែលយើងនៅជាពួកអ្នកមិនជឿ ដោយបានក្លាយជាអ្នកជឿ នោះយើងបែរទៅរកផលប្រយោជន៍ព្រះអម្ចាស់ ហើយបានរាប់ជាសុចរិត។
4. ដូច្នេះ នេះចាំបាច់នៅក្នុងចិត្តជាដំបូងក្នុងអំឡុងពេលនៃការផ្លាស់ប្តូរនោះ ហើយពីវត្ថុទាំងនោះ រោងឧបោសថរបស់ព្រះត្រូវបានសាងសង់ ពីព្រោះពួកគេ (អ៊ីស្រាអែល) បានទទួលដោយយុត្តិធម៌ ដូចដែលខ្ញុំបានបង្ហាញ ហើយនៅក្នុងពួកគេ យើងត្រូវបានគេមើលឃើញទុកជាមុន ដែលបន្ទាប់មកត្រូវបានគេសន្មត់ថា បម្រើព្រះតាមរយៈរបស់អ្នកដទៃ «សម្រាប់ដំណើរទាំងមូលនៃប្រជាជនមកពីស្រុកអេស៊ីប យោងទៅតាមការកាន់កាប់របស់ព្រះ គឺជាប្រភេទ និងរូបភាពនៃប្រភពដើមនៃសាសនាចក្រ ដែលត្រូវតែមកពីពួកអ្នកមិនជឿ ដូច្នេះហើយទ្រង់នៅ ចុងបញ្ចប់ (នៃពេលវេលា) នាំនាងចេញពីទីនេះ ចូលទៅក្នុងមរតករបស់នាង ដែលមិនមែនជាម៉ូសេជាអ្នកបំរើរបស់ព្រះជាម្ចាស់ទេ ប៉ុន្តែព្រះយេស៊ូវ ជាព្រះរាជបុត្រានៃព្រះ បានផ្តល់ជាមរតក។ ហើយប្រសិនបើនរណាម្នាក់ពិនិត្យមើលកាន់តែដិតដល់នូវពាក្យរបស់ព្យាការីអំពីទីបញ្ចប់ និងអ្វីដែលសិស្សរបស់យ៉ូហានព្រះអម្ចាស់បានឃើញនៅក្នុងវិវរណៈ នោះគាត់នឹងឃើញថាប្រជាជាតិនានានឹងទទួលយកគ្រោះកាចដូចគ្នាជាទូទៅដែលបន្ទាប់មកបានវាយប្រហារប្រទេសអេហ្ស៊ីប។
ប្រភព៖ St. Irenaeus of Lyon ។ 5 សៀវភៅប្រឆាំងនឹងសាសនាខុសឆ្គង។ សៀវភៅ 4. Ch. ៣០.
