I muri a‘e i te parau ra “aroha” e te tumu parau “ecumenism of the heart”, ta ’u i faahiti i roto i ta ’u tumu parau na mua ’tu, “te hoêraa” te piti o te parau ta ’u e hinaaro e faaohipa no te feruri i nia i te Apooraa a te mau Ekalesia a te ao nei i Karlsruhe. i te timatanga o Hepetema.
Kotahitanga tuatahi ki te Atua! Ko te kotahitanga ki te Atua te puna o te kotahitanga i waenganui i a tatou. Ko te huihuinga katoa i pumau ki roto i nga akoranga Paipera o ia ra, i nga karakia o te ata me te ahiahi i reira ka inoi tahi nga kaiuru me nga tikanga rereke o te Tai Hauauru me te Rawhiti. Ki te kore he inoi, ka noho noa te WCC ki te United Nations! A, ki te kore he whakapono, he NGO noa te WCC. Ko te ngakau o te whakapono ko te ngakau o te rourou. I roto i tenei tikanga, ka karanga te Archbishop Justin Welby Mihinare kia "kia kaha i roto i te ngakau o to tatou whakapono engari kia ngawari ki ona rohe".
Kei waenganui o te "oasis o te rangimarie"[1] , Ko te teneti o nga whakanui me te ingoa whakaohooho, i tu hei tohu o te tutakitanga i waenga i a Ihu me te wahine o Hamaria, e tohu ana i te hiahia o te Karaiti ki te whakatau i ia tangata, ki te whakarereke i a raatau me te whakanoho i a raatau ki te huarahi.
Kotahitanga huri noa i a te Karaiti
I timata te hui nui mo te kotahitanga o te Hahi ki te waiata Taizé "Ubi Caritas..." ("Kei hea te aroha me te aroha, kei reira te Atua"). Te parau ra te taeae Alois, te na mua ’‘e no Taizé, e tia i to tatou tahoêraa e te Mesia na mua ’‘e i te mau parau tumu. Ko te tahuri tahi ki a ia ka arahi ia tatou ki te whakaae tahi. No reira te hiranga o te karakia noa e hiahia ana tona hapori ki te noho ki te katoa, ina koa ki nga taiohi.
He mea nui te whanaungatanga hei whakahohonu i te whanaungatanga o nga hahi mema o te WCC. E whakapono ana te Hekeretari Tianara o te WCC o Romanian Orthodox Fr Ioan Sauca ki tenei. Otirā, ka whakanuia e ia te hiranga o te Global Christian Forum, he kaupapa i waenga i te WCC, te Hahi Katorika, te World Evangelical Alliance me nga whare karakia Pentecostal ki te whanui i te wheako o te kotahitanga Karaitiana. E akiaki ana i te WCC ki te tautoko tonu.
Mo te minita o Awherika ki te Tonga a Jerry Pillay ka whai muri i a ia, he tirohanga tana mo te WCC e "tikanga ana, e inoi ana, e whakanui ana, e haere tahi ana", ko tana kaupapa matua ko te whakakotahi i te kotahitanga kitea o nga hahi, he mea tino nui mo te faaiteraa i roto i te ao amahamaha e te tao‘a. A ko tenei kotahitanga ka taea anake te "kenotic", i roto i te ahua haehaa me te kore o te Karaiti.
Ko te Pīhopa Brian Farrell, te hēkeretari o te “Dicastery for Promoting Christian Unity” (kua whakaingoatia anōtia i te marama o Hune kua hipa), i te mihi o te Hahi Katorika mo te mahi a te WCC mo te karakia: “Toward a Common Vision of the Church”. Ka tautuhi te tuhinga i nga hononga me nga rereketanga (he hototahi, kaore ranei); homai tawhā mo te heke mai. Ko tana tumanako ka whai pakiaka ake te kaupapa ekumene i roto i te whakapono kerygmatic me te karismatika, ka whakarongo ki nga rangatahi, ka tatari nga hahi tetahi ki tetahi. "Me hoki tatou ki te ngawari o Ihu me te Rongopai. Kaore e taea e o tatou whakaaro me o tatou kaupapa te whakaoti i o tatou raru. I te mutunga, na te aroha noa o te Karaiti e kawe mai ki te kotahitanga”.
He tino whakatutukitanga nui tenei tuhinga mo te Hahi. Engari ko nga wero i waenganui i nga whare karakia i tenei ra ko nga take morare, ina koa i te waahi o te taangata. E whakapono ana te Archbishop Orthodox Job Getcha ko te whainga tuatahi a te WCC kia kitea te kotahitanga i waenga i nga Karaitiana kua tukuna ki muri. "I te mea he Karaitiana kei te werohia tatou e te pakanga i waenganui i nga Karaitiana Ukraine. Koinei te whakaaturanga e hiahia ana matou ki te tuku ki te ao whakamohio? E ti'a ia tatou ia tatarahapa e ia faahau. Ko te kupu 'whakahoutanga' te mea matua mo nga ra kei mua".
Te uiui nei a Jacqueline Grey, te hoê taata tuatapapa i te Bibilia no te Penetekose no Auteralia, e ere anei te mau tamaroa a Zebedaio (tei mana‘o e e mea au roa na ratou na Iesu) e ere anei i te Penetekose? He taitamariki ratou, he hiahia nui, he maia ki a ratou ano, he tautohetohe ki era atu akonga. Ua pii râ Iesu ia ratou ia haaputuputu i pihai iho ia ’na. "Koinei te karanga a Ihu ki a tatou i tenei ra. Te ti'aturi nei au kia kaha ake te uru atu o te Pentecostal ki te kaupapa etumene. Ahakoa he rangatahi tatou, he tere te ako. Ia haavîhia tatou i te mau mana‘o mana‘o e te mau mana‘o tano ore: e titau te reira ia here tatou te tahi i te tahi e no reira ia taa maitai a‘e te tahi i te tahi”!
Nga wero hou mo te kotahitanga Karaitiana
I uru atu ahau ki tetahi 'whakawhitiwhiti korero' mo te ecclesiology i whakaritea e nga mema o te Komihana Whakapono me te Whakapono. I kitea etahi whakaaro whanui mo te kotahitanga Karaitiana.
Na te mate urutaru Covid-19 i ara ake nga tini wero me nga patai a te Hahi. He aha te tikanga o te noho (me te mahi) Hahi i roto i te mate uruta? He aha nga whakaaro whakapono me nga paanga o te mate urutaru mo te karakia, te hakarameta, te hapori, te diakono me te oranga mihinare o te Hahi?
Ko te hurihanga matihiko kua whakaara ake ano i nga patai hou. Kei hea te Hahi i te ao ipurangi? Hei tauira, he aha te Hapa a te Ariki ki runga ipurangi i te wa o te mate urutaru?
He mea tino nui te take o te taha wairua, ina koa mo te "taitamariki whenua", he maha nga wa ka momotuhia mai i te whare karakia me te hiahia ki te maarama ki te pehea e whakamahia ai te kaupapa karakia i roto i te oranga o ia ra. Inaa, kua aro nui te WCC ki te whai waahi o nga taiohi. I rangona, i whakatenatenahia o ratou reo nui me te marama. Na to ratou whai waahi i puta ake te tino whakaaro mo te heke mai o te kaupapa ekumene, na roto i te huihuinga o mua o te 300 nga taiohi me te huihuinga o nga taiohi 140 o nga tohunga karakia i roto i te kaupapa Global Ecumenical Theological Institute (GETI).
Ko te wheako o te whakamohiotanga i roto i nga whenua maha ka whakaara ake ano i te patai me pehea e taea ai e te Hahi te whakaatu i roto i te waahi kaore he mana me te mana ahurea.
I runga ake i nga mea katoa, ko tenei korero e homai ana ki ahau he kai hei whakaaro nui: “Kei te tere ake te tipu o te Karaitiana o te Ao i te kaupapa ekumene”. Mena kei te tino wehewehea ki nga mano tini o nga hahi motuhake o te ao, he aha nga kaupapa matua? Me pehea e taea ai e tatou te toro atu ki enei hahi hou me te tono kia uru atu ki te haerenga o te houhanga rongo me te kotahitanga?
Pikitia: Albin Hillert, WCC
[1] He whakaohooho o Neve Shalom – Wahat as Salam (te tikanga i roto i te reo Hiperu me te Arapi "Oasis of Peace"), he kainga nohoia e nga Hurai me nga Arapi, i whakaturia i te 1969 i muri i te Pakanga o nga Ra E ono. Ko nga korero mo te pakanga o Iharaira-Palestinia i tino kitea i te wa o te huihuinga o Karlsruhe, a ko te tautohetohe tino tautohetohe.
