F’tilwima dejjem tikber li tiżvela r-relazzjoni, bejn l-istituzzjonijiet governattivi l-Vatikan uffiċjalment esprima l-inkwiet tiegħu dwar id-deċiżjonijiet li ttieħdu minn uffiċjali Franċiżi fil-kwistjoni tat-tneħħija ta’ sorijiet li jiċċita ksur tal-libertà reliġjuża. Dan in-nuqqas ta’ qbil globali iddur madwar is-sitwazzjoni ta’ Sabine de la Valette, Sister Marie Ferréol u t-tkeċċija tagħha, mis-Sorijiet Dumnikani tal-Ispirtu s-Santu.
Il-Vatikan, rappreżentat minn Matteo Bruni, id-Direttur tal-Uffiċċju Stampa tiegħu rrikonoxxa uffiċjalment li qed jittratta din il-kwistjoni b’mezzi. Intbagħtet komunikazzjoni formali lill-Ambaxxata Franċiża, fil-Vatikan f’ġest li jenfasizza s-serjetà li biha l-Vatikan jipperċepixxi s-sistemi legali Franċiżi intrużjoni f’dawk li jqis bħala affarijiet purament reliġjużi u interni tal-Knisja Kattolika.
It-tilwima qamet meta t-Tribunal ta’ Lorient allegatament ħareġ sentenza, dwar l-aspetti reliġjużi tal-ħruġ tas-Sinjura De la Valettes mill-komunità reliġjuża tagħha. Il-Vatikan esprima d-diżapprovazzjoni ta’ din is-sentenza billi ta x’jifhem li kienu infurmati dwar ir-rwol tat-tribunali permezz ta’ kopertura tal-midja milli permezz ta’ kanali formali li jimplikaw ksur fit-trasparenza jew komunikazzjoni, bejn uffiċjali Franċiżi u s-Santa Sede.
Il-Kardinal Marc Ouellet, li kien parti mill-każ, peress li l-Prefett tal-Kongregazzjoni għall-Isqfijiet allegatament ma rċieva l-ebda avviżi mit-Tribunal ta’ Lorient dwar il-kwistjoni. Bruni semma li l-Kardinal Ouellet kien wettaq żjara, fl-istitut bħala parti mid-dmirijiet tiegħu, li rriżultat f’azzjonijiet mibdija kontra s-Sinjura De la Valette li fl-aħħar wasslu għat-terminazzjoni tagħha.
Il-Vatikan isostni li jekk it-Tribunal ta’ Lorient jieħu deċiżjoni, fuq din il-kwistjoni jqajjem tħassib, dwar l-immunità u jista’ jikser id-drittijiet ta’ qima liberament u ta’ assoċjazzjoni ma’ ħaddieħor. Dawn id-drittijiet huma salvagwardjati minn liġijiet, li tipikament jaffermaw li l-organizzazzjonijiet reliġjużi għandhom id-dritt li jimmaniġġjaw il-kwistjonijiet tagħhom b'mod indipendenti mingħajr intervent minn barra.
L-avveniment reċenti qajjem diskussjoni, dwar kif is-sistemi legali nazzjonali u l-liġijiet reliġjużi jingħaqdu u r-rwol tal-qrati fir-regolamentazzjoni tal-gruppi reliġjużi. L-avversarji tas-sentenza tat-tribunali jissuġġerixxu li din tistabbilixxi standard għall-indħil fil-libertà reliġjuża, li jista’ jkollu impatt mhux biss fuq il-Knisja Kattolika iżda wkoll fuq organizzazzjonijiet oħra bbażati fuq il-fidi li jfittxu l-awtonomija, minn pressjonijiet esterni.
Hekk kif dan ix-xenarju jiżviluppa, jippreżenta ostakli legali li jenfasizzaw id-dibattitu persistenti, dwar id-delineazzjoni tal-limiti bejn l-indipendenza tal-knisja u l-ġurisdizzjoni governattiva fis-soċjetajiet moderni. Ir-riżultat ta' din il-kwistjoni jista' jkollu konsegwenzi varji għar-rapport bejn Franza u l-Vatikan kif ukoll għas-suġġett usa' tal-libertajiet reliġjużi, madwar l-Ewropa.
Kif qal Massimo Introvigne f’a artikolu riċenti: “jidher li l-ksur tal-libertà reliġjuża issa huwa okkorrenza ta’ kuljum fi Franza”.
