Meksykańscy archeolodzy rozpoczynają eksplorację podziemnych labiryntów miasta Zapoteków.
Przedstawiciele Narodowego Instytutu Antropologii i Historii Meksyku (INAH) poinformowali, że projekt Llobaa rozpocznie pracę w najbliższej przyszłości. Jego uczestnicy planują wykorzystać nowoczesne środki techniczne do eksploracji podziemnej części Mitli, starożytnego miasta położonego na wschodzie stanu meksykańskiego
Sądząc po znaleziskach, osada w tym miejscu istniała już 500 pne, ale ocalałe budynki pochodzą z okresu od 200 rne. Historycy uważają, że Mitla była jednym z głównych ośrodków kultury zapoteckiej w Mezoameryce. Ale także w mieście są ślady kultury miksteckiej, z którą Zapotekowie czasami żyli pokojowo, ale w większości nadal walczyli. Pochodzenie kultury i pisma Zapoteków jest zwykle związane z Olmekami, którzy mieszkali na południu.
W miarę budowy okazałego Monte Alban (mówiliśmy, że znany obszar tego miasta jest większy niż znany obszar Babilonu), mieszkańcy Mitli stopniowo się tam przenosili. W Mitli pozostała jednak rezydencja arcykapłana (a według niektórych wyobrażeń był to także władca Zapoteków). Miasto stało się kompleksem budowli o znaczeniu sakralnym.
Źródła starożytne i kolonialne mówią o ogromnym podziemnym labiryncie, do którego prowadzi jeden z głównych pałaców Mitli i łączy się z głęboką naturalną jaskinią. Zapotekowie wierzyli, że jest to prawdziwe wejście do podziemi. Ponadto chowano tam kapłanów i władców.
Toponim Llobaa (przedhiszpańska nazwa okolicznych terenów) jest tłumaczony z języka Zapoteków jako „Miejsce Zaświatów”, a nazwa Mitla – z języka Nahuatl – jako „Miejsce Umarłych”.
Według XVII-wiecznego kronikarza Francisco de Burgoa wszystkie wejścia do podziemnego labiryntu zostały zapieczętowane przez pierwszych katolickich księży i misjonarzy wysłanych w ten region. Próby odnalezienia zaginionego labiryntu, podjęte w XIX i na początku XX wieku, doprowadziły do odkrycia co najmniej dwóch monumentalnych grobowców pod jednym z dziedzińców. Jednak pełnoprawne studium podziemnej części miasta nie zostało jeszcze wdrożone, o przyczynach omówimy poniżej.
Projekt Llobaa jest wynikiem współpracy między Federalnym Ministerstwem Kultury, Narodowym Uniwersytetem Autonomicznym Meksyku i Stowarzyszeniem Projektowym ARX. Według archeologa INAH, Denisse Argote Espino, do zbadania wnętrzności starożytnego miasta zostaną wykorzystane najnowocześniejsze, powierzchowne i nieniszczące technologie.
Wyjaśniła, że badaczy interesują nie tylko archeologia stanowiska, jego historia, ale także kwestia zachowania tych zabytków. Biorąc pod uwagę wysoką sejsmiczność obszaru Oaxaca, konieczne jest posiadanie danych technicznych, które pomogą zmapować podpowierzchnię i zidentyfikować problemy, które mogą mieć wpływ na stanowiska archeologiczne, budynki historyczne i ludność mieszkającą w pobliżu strefy archeologicznej.
Pod ołtarzem Kościoła katolickiego, według kronikarza z XVII wieku, znajduje się wejście do podziemi zmarłych.
Naukowcy planują wykorzystać radar penetrujący grunt, tomografię podpowierzchniową, która uwzględnia opór elektryczny gruntu oraz tomografię opartą na współczynnikach załamania fal sejsmicznych.
„Są to uzupełniające się technologie, które pozwolą na tworzenie bardzo dokładnych map 3D bez konieczności wykopywania lub niszczenia jakiegokolwiek pomnika” – wyjaśnił Argote Espino.
Prace rozpoczną się w pomieszczeniach znanych jako „Grupa Kościelna” i „Grupa Kolumnowa”. Dla ekspertów te dwie grupy, sięgające okresu postklasycznego (AD 900-1521), są szczególnie interesujące: „Grupa Kolumnowa” zostanie wykorzystana jako model do identyfikacji grobowców, ponieważ to tutaj meksykański archeolog Alfonso Casa na początku XX wieku znalazła pierwszą z nich.
Do tej pory nikt nigdy nie odkopał „grupy kościelnej”, gdyż znajduje się tam kościół katolicki z okresu kolonialnego – Hiszpanie w ogóle często budowali swoje kościoły w miejscach świętych i ważnych dla rdzennej ludności. Tymczasem Francisco de Burgoa mówił o wejściu do podziemi pod ołtarzem kościoła. Może to być mała jama, grobowiec lub większa sieć – trzeba to sprawdzić, a taką kontrolę można przeprowadzić tylko w sposób nieniszczący (oczywiste jest, że nikt nie zburzy kościoła katolickiego).
Zdjęcie: „Grupa kolumn” / ©INAH
