Rozszerzanie się walk na cały kraj pozbawiło społeczności podstawowych potrzeb i dostępu do podstawowych usług oraz miało niszczycielski wpływ na prawa człowieka i podstawowe wolności, powiedział Khalid Khiari, zastępca sekretarza generalnego ONZ, którego teka obejmuje także sprawy polityczne i budowanie pokoju jako operacje pokojowe.
Otwarta odprawa była pierwszym spotkaniem Rady w sprawie Birmy od czasu przejęcia władzy przez wojsko od demokratycznie wybranego rządu w dniu 1 lutego 2021 r., chociaż członkowie przyjęli stanowisko uchwałę w sprawie kryzysu w grudniu 2022.
UN Sekretarz Generalny António Guterres konsekwentnie wzywa do uwolnienia prezydenta Win Myinta, doradcy stanu Aung San Suu Kyi i innych osób przebywających w ośrodku detencyjnym.
Troska o społeczność Rohingya
Khiari powiedział, że wśród doniesień o masowych bombardowaniach powietrznych przeprowadzonych przez Siły Zbrojne Birmy i ostrzałach artyleryjskich prowadzonych przez różne strony, liczba ofiar wśród ludności cywilnej stale rośnie.
Poinformował o sytuacji w stanie Arakan, najbiedniejszym regionie, głównie buddyjskiej Birmy, będącym domem dla bezpaństwowców Rohingya, w większości muzułmańskiej społeczności etnicznej. W wyniku fal prześladowań ponad milion członków uciekło do Bangladeszu.
Powiedział, że w Rakhine walki między armią Birmy a armią Arakanu, grupą separatystów, osiągnęły bezprecedensowy poziom przemocy, pogłębiając istniejące wcześniej zagrożenia.
Według doniesień armia Arakan przejęła kontrolę terytorialną nad większością centrum i stara się rozszerzyć na północ, gdzie pozostaje wielu Rohingjów.
Zajmij się przyczynami źródłowymi
„Zajęcie się pierwotnymi przyczynami kryzysu Rohingjów będzie miało kluczowe znaczenie dla ustalenia trwałej drogi wyjścia z obecnego kryzysu. Niezastosowanie się do tego i utrzymująca się bezkarność tylko pogłębią błędne koło przemocy w Birmie” – stwierdził.
Khiari podkreślił także niepokojący wzrost liczby uchodźców Rohingya, którzy umierają lub zaginęli podczas ryzykownych rejsów statkiem po Morzu Andamańskim i Zatoce Bengalskiej.
Powiedział, że jakiekolwiek rozwiązanie obecnego kryzysu wymaga warunków, które pozwolą mieszkańcom Birmy na swobodne i pokojowe korzystanie z praw człowieka, a zakończenie wojskowej kampanii przemocy i represji politycznych jest istotnym krokiem.
„W tym kontekście Sekretarz Generalny podkreślił zaniepokojenie zamiarem wojska kontynuowania wyborów w obliczu nasilających się konfliktów i łamania praw człowieka w całym kraju” – dodał.
Oddziaływania regionalne
Wracając do regionu, Khiari powiedział, że kryzys w Birmie nadal się rozprzestrzenia, ponieważ konflikty w kluczowych obszarach przygranicznych osłabiły bezpieczeństwo transnarodowe, a załamanie praworządności umożliwiło rozwój nielegalnych gospodarek.
Birma jest obecnie epicentrum produkcji metamfetaminy i opium wraz z szybkim rozwojem globalnych operacji cyberprzestępstw, szczególnie na obszarach przygranicznych.
„Przy ograniczonych możliwościach utrzymania siatki przestępcze w dalszym ciągu żerują na coraz bardziej bezbronnej populacji” – stwierdził. „To, co zaczęło się jako regionalne zagrożenie przestępczością w Azji Południowo-Wschodniej, obecnie jest szalejącym kryzysem handlu ludźmi i nielegalnego handlu o globalnych konsekwencjach”.
Zwiększ wsparcie
Pan Khiari podtrzymał zobowiązanie ONZ do pozostania i realizacji działań w ramach solidarności z ludnością Birmy.
Podkreślając potrzebę większej jedności i wsparcia międzynarodowego, powiedział, że ONZ będzie w dalszym ciągu współpracować z blokiem regionalnym ASEAN i aktywnie współpracować ze wszystkimi zainteresowanymi stronami.
„W miarę pogłębiania się przedłużającego się kryzysu Sekretarz Generalny w dalszym ciągu wzywa do jednolitej reakcji międzynarodowej i zachęca państwa członkowskie, w szczególności kraje sąsiadujące, do wykorzystania swoich wpływów w celu otwarcia kanałów pomocy humanitarnej zgodnie z zasadami międzynarodowymi, położenia kresu przemocy i poszukiwania kompleksowego rozwiązania politycznego rozwiązania, które prowadzi do inkluzywnej i pokojowej przyszłości dla Birmy” – powiedział.
Przemieszczenie i strach
Członkowie Rady usłyszeli, że humanitarne skutki kryzysu są znaczące i głęboko niepokojące.
Lise Doughten z Biura ds. Humanitarnych ONZ, OCHA, stwierdził, że obecnie w Birmie wysiedlono około 2.8 miliona ludzi, co stanowi 90 procent od czasu przejęcia władzy przez wojsko.
Ludzie „żyją w codziennym strachu o swoje życie”, zwłaszcza że na początku tego roku weszło w życie krajowe prawo dotyczące obowiązkowego poboru do wojska. Ich zdolność dostępu do podstawowych towarów i usług oraz radzenia sobie z nimi jest wyczerpana do granic możliwości.
Miliony głodują
Prawie 12.9 miliona ludzi, czyli mniej więcej jedna czwarta populacji, boryka się z brakiem bezpieczeństwa żywnościowego. Kończą się podstawowe leki, w służbie zdrowia panuje chaos, a edukacja została poważnie przerwana. Około jedna trzecia wszystkich dzieci w wieku szkolnym jest obecnie poza zajęciami lekcyjnymi.
Kryzys w nieproporcjonalny sposób dotyka kobiety i dziewczęta, z których prawie 9.7 mln potrzebuje pomocy humanitarnej, a eskalacja przemocy zwiększa ich bezbronność i narażenie na handel ludźmi i przemoc ze względu na płeć.
Nie ma czasu na czekanie
Organizacje humanitarne szacują, że w tym roku pomocy będzie potrzebowało około 18.6 mln ludzi w Birmie, co stanowi prawie 20-krotny wzrost od lutego 2021 r.
Pani Doughten zaapelowała o zwiększenie środków finansowych na wsparcie ich działalności, zapewnienie bezpiecznego i niezakłóconego dostępu do osób potrzebujących oraz bezpiecznych warunków dla pracowników organizacji humanitarnych.
„Nasilony konflikt zbrojny, ograniczenia administracyjne i przemoc wobec pracowników organizacji humanitarnych pozostają kluczowymi barierami utrudniającymi pomoc humanitarną w docieraniu do osób bezbronnych” – stwierdziła.
Przestrzegła, że w miarę eskalacji konfliktu potrzeby humanitarne rosną, a w obliczu zbliżającej się pory monsunowej dla mieszkańców Birmy liczy się czas.
„Nie mogą sobie pozwolić na to, abyśmy zapomnieli; nie mogą sobie pozwolić na czekanie” – stwierdziła. „Potrzebują teraz wsparcia społeczności międzynarodowej, aby pomóc im przetrwać w czasach strachu i zamieszania”.
