"Jibu la Ulaya limekuwa la kushangaza," Filippo Grandi alisema taarifa Jumanne, huku akiyataka mataifa mengine kujitokeza.
Aliongeza kuwa agizo la ulinzi wa muda la Umoja wa Ulaya (EU) ilitangazwa Alhamisi iliyopita, "huwapa wakimbizi usalama na chaguzi, nafasi ya utulivu wakati wa machafuko makubwa."
Moyo lakini huzuni
Bwana Grandi, mkuu wa shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi, Bw. UNHCR, alitumia siku tano katika eneo hilo ambako alikutana na wakimbizi, wafanyakazi wa misaada ya kibinadamu, watoa huduma za mitaa na serikali.
Ingawa ametiwa moyo na mwitikio wa Ulaya, bado anahuzunishwa sana na Ukraine na watu wake.
"Mipakani niliona kuhama kwa watu, wengi wao wakiwa wanawake na watoto, pamoja na wakimbizi wazee na watu wenye ulemavu. Walifika wakiwa wameshtushwa na kuathiriwa sana na vurugu na safari zao ngumu kuelekea usalama. Familia zimesambaratika bila maana. Cha kusikitisha ni kwamba vita isiposimamishwa, ndivyo itakavyokuwa kwa wengi zaidi,” alisema.
Raia wa Ukraine wamekuwa wakimiminika katika nchi jirani tangu kuanza kwa uvamizi wa Urusi tarehe 24 Februari.
'Kumiminika kwa mshikamano wa moja kwa moja'
Wengi, zaidi ya milioni 1.2, wameelekea Poland. Wengine wamevuka hadi Hungary, Moldova, Romania, Slovakia na kwingineko.
Wafanyakazi wake wamekuwa wakiimarisha shughuli ili kukidhi mahitaji yanayoongezeka kila mara.
Bw. Grandi aliripoti kwamba UNHCR inaunga mkono uratibu wa mwitikio wa kibinadamu. "Wataalamu wengi na makumi ya mamilioni ya dola za msaada" pia wametumwa kusaidia serikali kwa kutoa msaada wa nyenzo na pesa, wakati timu za ulinzi zimeimarishwa kushughulikia mahitaji ya wanawake na watoto.
Shiriki wajibu
Mkuu wa wakimbizi wa Umoja wa Mataifa hata hivyo alitoa wito kwa jumuiya ya kimataifa kujitokeza ili kutoa msaada zaidi kwa wakimbizi na jumuiya zinazowahifadhi, hasa huko Moldova. Watu wapatao 250,000 wamepata hifadhi huko.
"Mataifa yote ya Ulaya lazima yaendelee kuonyesha ukarimu. Nchi zingine, zaidi ya hayo Ulaya, pia wana jukumu muhimu la kusaidia watu wenye uhitaji na kushiriki wajibu wa kimataifa kwa mamilioni ya wakimbizi,” Alisema bwana Grandi.
Akiwa katika eneo hilo, mkuu wa wakimbizi wa Umoja wa Mataifa pia alitoa wasiwasi kuhusu ubaguzi na ubaguzi wa rangi dhidi ya baadhi ya jamii zinazoikimbia Ukraine. Wenye mamlaka wamemhakikishia kwamba hawatabagua au kuwageuza watu wanaotorokea usalama.
Mapigano makali yanaendelea
Wakati huo huo, hali ndani ya Ukraine bado ni ya kushangaza, kwani watu wanatafuta kujikinga na mapigano kwa njia yoyote wanayoweza.
Kufikia Jumatatu, majeruhi 1,335 walirekodiwa, pamoja na vifo 474, kulingana na ofisi ya haki za binadamu ya Umoja wa Mataifa, OHCHR, ingawa takwimu halisi zinaaminika kuwa za juu zaidi.
Msemaji wa Umoja wa Mataifa Stéphane Dujarric alisema Jumanne kwamba timu za Umoja wa Mataifa na vyanzo vya wazi viliripoti mapigano makali mashariki na kaskazini mashariki, ikiwa ni pamoja na ndani na karibu na Mariupol, Chuhuiv, Kharkiv, Izyum, Chernihiv, Sumy na Sievierodonetsk.
Mapigano makali mno pia yaliripotiwa kaskazini, viungani mwa mji mkuu wa Kyiv, ikiwa ni pamoja na Bucha, Hostomel na Irpin.
Watu walionaswa katika baadhi ya maeneo haya wanakosa upatikanaji wa vifaa, alisema Bw. Dujarric, skilele wakati wa mkutano wake wa kila siku huko New York.
"Tunakaribisha mawasiliano ya umma ya pande hizo mbili kuhusu nia yao ya kuwezesha kupita kwa usalama kwa raia nje ya maeneo yenye migogoro ikiwa ni pamoja na Mariupol, Kharkiv na Sumy," aliwaambia waandishi wa habari.
Msaada ndani ya Ukraine
Wafadhili wa kibinadamu wanaongeza mwitikio katika mashariki na magharibi, kama usalama unavyoruhusu.
Mshirika wa Umoja wa Mataifa Kamati ya Kimataifa ya Msalaba Mwekundu imetoa zaidi ya vifaa vya matibabu 200,000 kwa kliniki zinazohama, wakati Médecins Sans Frontières (MSF) imewasilisha takribani mita za ujazo 120 za vifaa vya matibabu nchini humo.
Bw. Dujarric alisema lengo la magharibi kimsingi ni kusaidia wakimbizi wa ndani. Shirika la Umoja wa Mataifa la uhamiaji IOM hadi sasa imefikisha zaidi ya blanketi 18,000 za joto, wakati UNHCR imetoa mablanketi na magodoro ya joto kwa watu 6,000.
Aliongeza kuwa wasaidizi wa kibinadamu wameanzisha kituo cha uratibu wa shughuli za pamoja huko Rzeszow, Poland, kwa mashirika yote yanayoshughulikia mzozo wa Ukraine na nchi jirani.
Wasiwasi kwa wafanyikazi wa Chernobyl
Katika sasisho lake la hivi karibuni, Wakala wa Kimataifa wa Nishati ya Atomiki (IAEA) inaendelea kueleza wasiwasi wake kuhusu Kiwanda cha Nguvu za Nyuklia cha Chernobyl, mahali palipotokea ajali mbaya ya 1986, na "hali ya mkazo" inayowakabili wafanyakazi wake ambao kwa kweli wamefungiwa humo.
Takriban wafanyakazi 210 wa kiufundi na walinzi kwenye tovuti, wamekuwa wakifanya kazi tangu majeshi ya Urusi yalipochukua udhibiti wa kituo hicho karibu wiki mbili zilizopita.
Mkuu wa IAEA Rafael Mariano Grossi alisema mamlaka za udhibiti za Ukraine ziliarifu shirika hilo ilikuwa inaongezeka haraka na muhimu kwa wafanyikazi kuzungushwa.
Wameiomba IAEA "kuongoza msaada wa kimataifa unaohitajika kuandaa mpango wa kuchukua nafasi ya wafanyikazi wa sasa na kwa kutoa kituo hicho mfumo mzuri wa mzunguko."
Bw. Grossi alisisitiza kwamba wafanyakazi wanaoendesha vituo vya nyuklia lazima waweze kupumzika na kufanya kazi kwa zamu za kawaida.
Alionyesha tena utayarifu wa kusafiri hadi kwenye kiwanda cha Chernobyl, au mahali pengine, katika juhudi za kusaidia kulinda vifaa vya nyuklia vya nchi hiyo.
