Nchi wanachama wa Umoja wa Mataifa zilifikia makubaliano Jumamosi tarehe 4 Machi juu ya mkataba wa kwanza wa kimataifa wa kulinda bahari kuu, iliyoundwa kukabiliana na vitisho kwa mifumo ya ikolojia muhimu kwa wanadamu.
Mwaka 1982, nchi wanachama wa Umoja wa Mataifa zilikubali kusaini Mkataba wa Sheria ya Bahari. Mazungumzo juu ya mkataba mpya yatakuwa yamechukua karibu miaka ishirini, na matokeo yao chanya ni habari njema kwa sababu hakuna kilichotabiriwa kuwa nchi wanachama hatimaye zingekubali.
Baada ya wiki mbili za majadiliano makali, ikijumuisha kikao cha usiku wa kuamkia Ijumaa, wajumbe walikamilisha maandishi ambayo hayawezi kubadilishwa tena kwa kiasi kikubwa. "Hakutakuwa na kufungua tena au majadiliano muhimu" juu ya suala hili, mwenyekiti wa mkutano Rena Lee aliwahakikishia wapatanishi.
Mbali na utambuzi wa urithi wa kawaida wa ubinadamu, maandishi ya ukurasa wa hamsini na nne yanapaswa kuweka msingi wa mpango wa kulinda bahari. Miongoni mwa mambo mengine, inatoa fursa ya kuundwa kwa maeneo ya hifadhi ya baharini yanayofunika eneo sawa na 30% ya bahari kuu. Hii ni njia ya kutoa maelezo madhubuti kwa ahadi zilizotolewa katika Mkataba wa mwisho wa COP wa bioanuwai uliotiwa saini huko Montreal mwanzoni mwa majira ya baridi.
"Uwekaji mipaka wa maeneo haya utatokana na makubaliano na kwa msingi wa kesi baada ya kesi," anasema Frédéric Le Manach, mkurugenzi wa kisayansi wa Bloom, chama kinachohusika katika mapambano dhidi ya uharibifu wa mazingira ya baharini. "Kuna hatari ya kuishia na maeneo yaliyohifadhiwa ambapo shughuli za uharibifu za kibinadamu bado zimeidhinishwa, kama ilivyo kwa Ufaransa ...
Nguzo nyingine ya mkataba mpya? Kushiriki kwa usawa zaidi rasilimali za kijenetiki za baharini. Mkataba huo mpya unapaswa kusababisha kuundwa kwa hazina ya pamoja ambayo sehemu ya faida kutoka kwa bahari kuu ingelipwa, karibu 2%. Kinachobakia kufanywa ni "kutafuta mbinu sahihi ya kutekeleza haya yote zaidi ya ahadi rahisi", anasema Frédéric Le Manach.
Maudhui kamili ya maandishi hayakutolewa mara moja, lakini wanaharakati waliisifu kama wakati wa maji kwa ajili ya ulinzi wa viumbe hai. "Hii ni siku ya kihistoria kwa uhifadhi, na ishara kwamba katika ulimwengu uliogawanyika, kulinda asili na watu wanaweza kushinda siasa za kijiografia," Laura Meller wa Greenpeace alisema.
Katika taarifa ya pamoja ya Wizara ya Mambo ya Nje na Waziri wa Mambo ya Nje wa Bahari, Ufaransa pia ilikaribisha "makubaliano ya kihistoria". Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres aliwapongeza wajumbe, kwa mujibu wa msemaji: makubaliano hayo ni "ushindi wa ushirikiano wa pande nyingi na kwa jitihada za kimataifa za kukabiliana na mwelekeo wa uharibifu unaotishia afya ya bahari, sasa na kwa vizazi vijavyo. EU Kamishna wa Mazingira Virginijus Sinkevicius alisema "anajivunia" mkataba huo, na kuusifu kama "wakati wa kihistoria kwa bahari zetu".
NGO ya Bloom, hata hivyo, inahofia "michakato laini ambayo haitaji vitu" na Mkataba "ambao utabaki kuwa upepo" kutokana na kukosekana kwa "nia ya kisiasa ya kutekeleza hatua madhubuti", anasema Frédéric Le Manach.
Mkataba mpya wa kimataifa kuhusu ulinzi wa bahari kuu sasa lazima utafsiriwe katika lugha sita rasmi za Umoja wa Mataifa katika wiki zijazo, kabla ya kutumwa kwa kila nchi wanachama wa shirika hilo ili kuthibitishwa na mabunge ya kitaifa. Idhini ya angalau nchi sitini itahitajika ili ianze kutumika.
