Τον περασμένο Δεκέμβριο, την εποχή της σοβαρής αναζωπύρωσης των εντάσεων μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών, η ιδρύτρια της γαλλικής δεξαμενής σκέψης Geopragma, Caroline Galactéros, δημοσίευσε μια έκκληση σε ευρωπαϊκό επίπεδο που υποδεικνύει τις πιθανές συνθήκες για μια διαρκή ειρήνευση των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και Ρωσία. Έκτοτε, οι εντάσεις μεταξύ των πλευρών συνέχισαν να αυξάνονται, κυρίως γύρω από τα ουκρανικά ζητήματα, αλλά και στη Μέση Ανατολή.
Λίγες μέρες αργότερα, το μεγαλύτερο μέρος των όρων που περιγράφονται σε αυτήν την έκκληση ήταν στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων, στη Γενεύη και τις Βρυξέλλες.
Τα πρώτα αποτελέσματα αυτών των συνομιλιών ήταν αρνητικά, τόσο διμερώς στις ΗΠΑ όσο και στο ΝΑΤΟ και τον ΟΑΣΕ. ΕυρώπηΑπό την πλευρά της, που έμεινε εκτός διαπραγματεύσεων, θα μπορούσε να αρκεστεί μόνο σε πρόσθετη στάση, η οποία βρήκε την πεμπτουσία της στην κοινή συνέντευξη Τύπου Borrell-Le Drian, μια θλιβερή απήχηση όλων όσων είχαν ειπωθεί προηγουμένως από τους άμεσους συμμετέχοντες στις διαπραγματεύσεις .
Για άλλη μια φορά, Ευρώπη, υπό την προεδρία του Εμμανουήλ macron, αντιμετωπίζεται ως απλός υποτελής και φαίνεται να επιδίδεται αποφασιστικά σε αυτή τη μεταχείριση, θύμα των δομικών στρατηγικών ανεπάρκειών του. Ο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αμφισβητήθηκε πρόσφατα από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην υπόθεση των αυστραλιανών υποβρυχίων (ακυρώθηκε μια σύμβαση αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων), αντιμετωπίζει επομένως την πρόκληση της οργάνωσης μιας γεωπολιτικής Ευρώπης.
Η Ευρώπη έχει μόνο αυτό που της αξίζει: η έλλειψη αξιοπιστίας και ανεξαρτησίας σε σχέση με τις «αυτοκρατορίες», όποιες κι αν είναι αυτές, της στερεί έναν στρατηγικό ρόλο στον κόσμο.
Ωστόσο, σε αυτήν την αξιοπιστία και ανεξαρτησία βρίσκεται η λύση για την αντιπροσώπευση μιας πραγματικής προστιθέμενης αξίας στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων, τα οποία στοχεύουν στον καθορισμό και τη διαχείριση των προκλήσεων του κόσμου μας.
Ας δούμε εν συντομία το ιστορικό αυτών των ζητημάτων. Ως στοχαστική πρόκληση, θα ήταν ο Πούτιν ο Κένεντι του 21ου αιώνα, ικανός να πει όχι σε μια προέλαση, στην παρουσία στα σύνορά του στρατευμάτων που θεωρούνται εχθροί, όπως συνέβη στην κουβανική κρίση στο απόγειο του Ψυχρού Πόλεμος? Η απάντηση είναι όχι, τόσο γιατί η προσέγγιση των δύο προσωπικοτήτων θα συγκλόνιζε πολλούς όσο και γιατί ξεχνάμε αυτό που ενσάρκωναν τότε ο Αμερικανός πρόεδρος και ο Νικίτα Χρουστσόφ: τον ανταγωνισμό, τη μόνιμη αντιπαράθεση δύο οραμάτων για τον κόσμο, δύο οράματα που και οι δύο οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ ήθελαν να εξάγουν και να επιβάλλουν, μέσα σε περιμέτρους που καθορίζονται και οριοθετούνται από πολιτικά, στρατιωτικά, βιομηχανικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά τείχη…
Ωστόσο, η ΕΣΣΔ είναι νεκρή εδώ και 30 χρόνια, παρά το γεγονός ότι ορισμένοι Ρώσοι και η Δύση τη βρήκαν πολύ «άνετο» εχθρό. Η Ρωσία δεν είναι ριμέικ της ΕΣΣΔ, η νοσταλγία δεν γράφει ιστορία, αυτή που δεν έχει γραφτεί ακόμα. Η Ρωσία δεν επιδιώκει, όπως η ΕΣΣΔ, να εξάγει και να περιορίζει, αλλά να είναι πλήρες μέρος ενός κόσμου search νέων ισορροπιών, όπου κανείς δεν πρέπει να επιβάλλεται.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η αποτυχία αυτού του πρώτου γύρου διαπραγματεύσεων δεν προκαλεί έκπληξη. Υπάρχει, μέσα μας, μια πραγματική πολιτιστική και διανοητική επανάσταση που πρέπει να πραγματοποιηθεί, για να εγκαταλείψουμε ό,τι εξακολουθεί να είναι παρόμοιο με τις κατασκευές του Χόλιγουντ και των Μανιχαϊστών, εμπνευσμένες από τον Yan Flemming, τον John Le Carré ή τον Gérard de Villiers. πνευματική σκαλωσιά με στόχο τη νομιμοποίηση μιας πλασματικής πραγματικότητας, αυτή ενός κόσμου που πρέπει να παίζει ad vitam aeternam τις παρατάσεις μιας δήθεν θεμελιωμένης αντιπαράθεσης.
Ένα επικίνδυνο παιχνίδι για την ασφάλεια της Ευρώπης και όχι μόνο, για αυτή του κόσμου.
Λέγεται συχνά ότι η αποστολή του ΝΑΤΟ ήταν να αντικρούσει το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και ότι η εξαφάνιση του τελευταίου θα έπρεπε να είχε οδηγήσει στην εξαφάνιση της Συμμαχίας, ή τουλάχιστον, λογικά, σε έναν επαναπροσδιορισμό των φιλοδοξιών και της λογικής της. Αυτή δεν ήταν η περίπτωση. Αντιθέτως. Οι νοητικοί και επιχειρησιακοί αλγόριθμοι του ΝΑΤΟ παρέμειναν βασισμένοι και υπολογισμένοι σε μοντέλα που προβάλλουν τη Ρωσία ως με τις χειρότερες προθέσεις, που ήταν αυτές της ΕΣΣΔ: διεθνιστικές φιλοδοξίες επιθετικής εξαγωγής και επιβολή ενός μαρξιστικού κοινωνικο-πολιτισμικού, οικονομικού και πολιτικού μοντέλου. γεγονός εξαφανίστηκε εντελώς στη Ρωσία του XNUMXου αιώνα. Έχουμε αλλάξει αιώνα, αλλά δυστυχώς όχι τον τρόπο σκέψης μας για τον κόσμο.
Ωστόσο, η σημερινή Ρωσία μας θυμίζει περισσότερο από ποτέ. Από την Κίνα ή την Κεντρική Ασία, είναι μια αποφασιστικά ευρωπαϊκή δύναμη. Προσωπικά, νομίζω ότι προσπαθεί πάρα πολύ να μας αντιγράψει, γιατί οι ταυτότητές του, οι ιδιαιτερότητές του, οικονομία, η κοινωνική του ζωή, οι παραδόσεις του, οι πολιτισμοί και τα αντανακλαστικά του θα πρέπει να αναλυθούν σε μια λογική επαίνου των διαφορών αντί να εμπνεύσουν μια λογική αντιπαράθεσης. Αυτός ο αναλυτικός παβλοβισμός είναι αναχρονιστικός και λυπηρός. Μας εμποδίζει να σκεφτόμαστε την πραγματικότητα και τις δυνατότητές της.
Ας μην μετατρέψουμε τα περιφερειακά ζητήματα σε παγκόσμια ζητήματα. Αυτά δεν είναι, δεν είναι πλέον δύο οράματα του κόσμου που έρχονται αντιμέτωποι. Δεν είναι ναζισμός ενάντια στον ελεύθερο κόσμο, δεν είναι μαρξισμός ενάντια στον ελεύθερο κόσμο. Η παγκόσμια ειρήνη δεν μπορεί πλέον να είναι όμηρος των περιφερειακών συμφερόντων. Ο 21ος αιώνας πρέπει να μας ωθήσει να παραδεχτούμε την ύπαρξη ενός πολυκεντρικού κόσμου που πρέπει να σταθεροποιηθεί, ενός κόσμου στον οποίο η παγκοσμιοποίηση δεν συνδυάζεται με ομοιομορφία αλλά διατηρεί τον πλούτο των διαφορών στην υπηρεσία νέων γεωπολιτικών αρμονιών.
