Το μουσείο θρησκείας της Γλασκώβης σώθηκε από το κλείσιμο - να γιατί είναι σημαντικό για την πολυπολιτισμική Βρετανία

Της Γλασκώβης Μουσείο Θρησκευτικής Ζωής και Τέχνης του St Mungo είναι μοναδική στις Βρετανικές Νήσους. Είναι το μοναδικό μουσείο αφιερωμένο στον διάλογο μεταξύ τέχνης και θρησκείας, φιλοξενώντας θρησκευτικά αντικείμενα από διαφορετικές παραδόσεις και εποχές.

Από το άνοιγμά του το 1993, το μουσείο ασχολήθηκε με διαφορετικές θρησκευτικές κοινότητες, μετατρέποντάς το σε χώρο πνευματικής εμπειρίας και γνήσιου διαθρησκευτικού διαλόγου. Δεν είναι απλώς ένα μουσείο που φιλοξενεί αντικείμενα, αλλά ένα ζωντανό σύμβολο της θρησκευτικής διαφορετικότητας και της πολυπολιτισμικής Βρετανίας.

Τον Μάρτιο του 2020 το μουσείο, όπως και πολλά άλλα, έκλεισε λόγω του COVID-19. Όμως, καθώς οι περιορισμοί άρθηκαν και τα μέρη άρχισαν να ανοίγουν ξανά, το St Mungo ήταν απειλείται με οριστικό κλείσιμο μετά από περικοπές χρηματοδότησης και σημαντική απώλεια εισοδήματος. Τα καλά νέα ήρθαν στις 4 Μαρτίου, με τη μορφή της υποσχεθείσας χρηματοδότησης από το Δημοτικό Συμβούλιο της Γλασκώβης. Ήταν μια απάντηση, εν μέρει, σε α ισχυρό αίτημα.

Τα μουσεία εμπλουτίζουν την πολιτιστική ζωή ενός τόπου και έχουν γίνει συντονισμένες προσπάθειες μετά την πανδημία για να προβληματιστούν σχετικά με την αξία τους και τη στέρηση που προκλήθηκε από το κλείσιμό τους. Αλλά το St Mungo είναι κάτι περισσότερο από ένα μουσείο και η μοναδικότητά του προκαλεί προβληματισμό.

Αντιμετωπίστε την παραπληροφόρηση. Λάβετε τα νέα σας εδώ, απευθείας από ειδικούς

Λάβετε ενημερωτικό δελτίο

Περιέχει θρησκευτικά αντικείμενα από διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις και περιόδους σε εκθέσεις που παρέχουν κατανόηση των συμφραζομένων της θρησκείας. Τα τεχνουργήματα λειτουργούν εκπαιδευτικά, αλλά ερμηνεύονται επίσης τελετουργικά/λατρευτικά από όσους ανήκουν στις αντίστοιχες θρησκευτικές κοινότητες.

Αυτό σημαίνει ότι ανοίγουν ένα χώρο για πνευματική δέσμευση και λατρεία. Αυτό προέκυψε εν μέρει λόγω της ενεργού συμμετοχής των θρησκευτικών κοινοτήτων στη δημιουργία του μουσείου, ιδίως του έξι παγκόσμιες θρησκείες που ασκούνται στη Σκωτία: Βουδισμός, Χριστιανισμός, Ινδουισμός, Ισλάμ, Ιουδαϊσμός και Σιχισμός.

Από την αρχή, ο σκοπός συνεπαγόταν κάτι περισσότερο από τη συλλογή αντικειμένων για τη δημιουργία ενός δυναμικού χώρου βιωμένης θρησκείας. Η εγκατάσταση χωρισμάτων, πλίνθων και άλλων παρόμοιων συσκευών επέτρεψε τους κατάλληλους χώρους θέασης και ενθάρρυνε την πνευματική δέσμευση.

Η ανύψωση του χάλκινου αγάλματος του Ο Λόρδος Σίβα της Ναταράγια από το πάτωμα σε μια πλίνθο είναι μια πολύτιμη περίπτωση. Ως ιερό ινδουιστικό τεχνούργημα και αντικείμενο αφοσίωσης, έπρεπε να αντιμετωπίζεται με ευλάβεια. Προτεινόμενο από την ινδουιστική κοινότητα, μετέφερε τη σημασία των αγαλμάτων θεοτήτων που υψώνονται από το πάτωμα.

Αυτό εγείρει το ερώτημα των ορίων μεταξύ του αισθητικού και του ιερού, υποδεικνύοντας την πολυεπίπεδη φύση των εκθεμάτων. Μέλη της εβραϊκής κοινότητας βοήθησαν στην απόκτηση του πίνακα Τα κεριά του Σαββάτου από την Dora Holzhandler. Ο πίνακας συγκεντρώνει τα διάφορα νήματα της συμβολικής και πνευματικής πράξης του άναμματος των κεριών του Σαββάτου με τη συγκέντρωση της οικογένειας στη λατρεία.

Το μουσείο είναι ουσιαστικά σημαντικό ως σύμβολο του διαθρησκευτικού διαλόγου. Από την έναρξή του, ζητήθηκε η γνώμη μεμονωμένων θρησκευτικών κοινοτήτων και εκπαιδευτικών συμβούλων σε διάφορες διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης αντικειμένων που αντιπροσωπεύουν τις θρησκείες ή τις πρακτικές τους, η εμβέλεια των οποίων ήταν παγκόσμια.

Ενώ η θρησκεία εξερευνήθηκε ευρέως ιστορικά και γεωγραφικά, το μουσείο επικεντρώθηκε επίσης στην εμπειρία των θρησκειών που δραστηριοποιούνται στη ζωή της Σκωτίας. Λήφθηκαν δημιουργικές αποφάσεις σχετικά με την παρουσίαση θρησκειών που αντιτίθενται στην εικονογραφική ή εικονογραφική αναπαράσταση. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν ο πίνακας Οι Ιδιότητες της Θείας Αντίληψης, του ισλαμιστή καλλιτέχνη Ahmed Moustafa, που ενοποιεί τις μεγάλες ισλαμικές παραδόσεις της καλλιγραφίας και της γεωμετρίας για να προκαλέσει το μεγαλείο του Θεού.

Ένα ζωντανό μουσείο θρησκείας

Η θρησκεία θα είναι πάντα ένα επίμαχο θέμα. Η ιδιότητα του St Mungo ως ζωντανού μουσείου θρησκείας το έχει καταστήσει αντικείμενο επιθέσεων, με διχόνοια σχετικά με ζητήματα αναπαράστασης. Η κριτική για τον αποκλεισμό συγκεκριμένων θρησκειών, όπως οι Μπαχάι, ή την έλλειψη εκπροσώπησής τους σε ένα μουσείο θρησκείας είναι αναπόφευκτη, αλλά έχει αντιμετωπιστεί σε προτάσεις για προσωρινές εκθέσεις.

Το ίδιο συμβαίνει και με την εξερεύνηση των πιο αρνητικών πτυχών της θρησκείας, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της στον πόλεμο και την καταπίεση των μειονοτικών ομάδων. Μία από τις πιο οδυνηρές περιπτώσεις αυτού αφορούσε το ανατροπή του αγάλματος του Σίβα του μουσείου από έναν χριστιανό ευαγγελιστή, οπλισμένο με τη Βίβλο στο χέρι - το «όπλο» της επιλογής του.

Η παγκόσμια δέσμευση της θρησκείας στις συλλογές των μουσείων δεν είναι καινούργια, αλλά αυτό που είναι πραγματικά μοναδικό για το St Mungo είναι ο δυναμικός και συμβουλευτικός τρόπος με τον οποίο οι τοπικές θρησκευτικές κοινότητες ήταν αναπόσπαστο μέρος στη διαμόρφωση αυτού που αντιπροσωπεύει το μουσείο εννοιολογικά. Αυτό υποδηλώνεται από το δεύτερο μέρος του τίτλου του: Θρησκευτική Ζωή και Τέχνη – δηλαδή τα αντικείμενα που χρησιμοποιούν τα άτομα στην καθημερινή τους λατρεία.

Το μουσείο προσέγγισε κάθε κοινότητα με τη σειρά του για να συζητήσει την απόκτηση έργων από την πίστη τους, τον τρόπο προβολής τους και άλλα σχετικά θέματα. Αυτό θεωρήθηκε πιο αυθεντικό καθώς σεβόταν το γεγονός ότι κάθε θρησκεία είχε διαφορετικές ανάγκες και ανησυχίες και δεν επέβαλε μια στρατηγική που ταιριάζει σε όλους.

Αυτή η ξεχωριστή προσέγγιση θα πρέπει να τηρείται από όσους εργάζονται αποαποικιοποίηση του μουσειακού χώρου. Παραμένει πρότυπο για άλλα μουσεία αυτού του είδους στις προκλήσεις που έθεσε στον εαυτό του και στα ερωτήματα που προσπάθησε να απαντήσει.

Και σύμφωνα με την αποστολή του να αντικατοπτρίζει τη θρησκεία όπως ζει στη συνηθισμένη καθημερινή ζωή, θα συνεχίσει να εξελίσσεται, οι προσπάθειές του συνεχίζονται για την προώθηση της κατανόησης, της ανοχής και του κοινού εδάφους.