Κόκα κόλα: όσο ψηλά και… τόσο πιο δύσκολη η πτώση
Η αρχη
Η κοκαΐνη που ονομάστηκε από την κέτσουα «kúka» είναι ένα φυσικό αλκαλοειδές που συντίθεται από το φυτό κόκας (οικογένεια Erythroxylaceae) ως δευτερογενής μεταβολίτης για την προστασία του. Εξάγεται από τα φύλλα σε ποσότητα 0.3 έως 1.5%. Η χρήση της κόκας για θρησκευτικούς, ιατρικούς και διεγερτικούς σκοπούς είναι γνωστή από την εποχή πριν από τις Ίνκας. Οι άνθρωποι μασούσαν φύλλα κόκας για τουλάχιστον 8000 χρόνια για να ανακουφίσουν την πείνα, να ανακουφίσουν τις επίπονες δραστηριότητες και επίσης ως διεγερτικό.
Τα ξερά φύλλα χρησιμοποιούνται επίσης για τσάι: το «mate de coca». Αρχικά, ξεκινώντας από την κορυφογραμμή των Άνδεων (Νότια Αμερική), η χρήση φύλλων κόκας εξαπλώθηκε στη συνέχεια σε γειτονικές χώρες όπως η Χιλή, η Ουρουγουάη, η Αργεντινή και η Βραζιλία. Από τα 16th αιώνα άρχισε να εξάγεται και από το 19th Αιώνα με τη χημική του εξαγωγή ως ψυχοδραστική σκόνη κοκαΐνης έφτασε σε όλο τον κόσμο με την ανάπτυξη των οδών επικοινωνίας. Ωστόσο, ο Έβο Μοράλες, ο Πρόεδρος της Βολιβίας (2006 έως 2019) έλεγε: “La coca no es cocaina” (η κόκα δεν είναι κοκαΐνη).
Στις μέρες μας, η χρήση κοκαΐνης, αν και υπό τον έλεγχο διεθνών συμβάσεων, είναι θέμα δημόσιας υγείας λόγω της μεγάλης εθιστικής της δυνατότητας και της τοξικότητάς της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μεγάλη ψυχολογική εξάρτηση, σωματικές διαταραχές και παρενέργειες, με επιβλαβείς επιπτώσεις στο άτομο, στο οικογενειακό κύτταρο, στον εργασιακό χώρο, στην κοινωνία και τέλος στην οικονομία της χώρας. Συνήθως διατίθεται ως υδροχλωρικό άλας (τύπος: C17H22ClNO4) η κοκαΐνη έχει περιορισμένη ιατρική χρήση ως αναισθητικό και αγγειοσυσταλτικό. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την αυξανόμενη κατάχρηση της κοκαΐνης ως διεγερτικού του κεντρικού νευρικού συστήματος από τα πρώτα χρόνια του εικοστού αιώνα. Η κοκαΐνη έγινε δημοφιλής τη δεκαετία του 'XNUMX μέσω καλλιτεχνών και μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Σε παράνομη χρήση και αναζήτηση του «high», η σκόνη κοκαΐνης (Coke, Snow, κ.λπ.) μυρίζεται/αναπνευστεί τελετουργικά από το 69% των χρηστών, από «γραμμές» και απορροφάται μέσω του ρινικού βλεννογόνου και σπανιότερα (για 2 %) ενίεται ενδοφλεβίως. Η ελεύθερη βάση, μερικές φορές γνωστή ως κρακ, μια κρυσταλλική μορφή, καπνίζεται ή θερμαίνεται και εισπνέεται ως αναθυμιάσεις (για 26%). Η κατάποση (2% των χρηστών) οδηγεί σε απώλεια ψυχοδραστικής δραστηριότητας λόγω ενζυματικής υδρόλυσης στο έντερο.
Μια τυπική δόση κοκαΐνης ή κρακ για βλαστό είναι 100–200 mg.
Ιστορικά σημεία…
- Το 1859, ο Δρ. Paolo Mantegazza, (Ιταλός) από το Περού, περιέγραψε τη χρήση της κόκας ως φάρμακο.
- Το 1860, ο χημικός Albert Niemann (Γερμανία) απομόνωσε και επινόησε το όνομα «κοκαΐνη».
- Το 1863, ο Γάλλος φαρμακοποιός Angelo Mariani, χρησιμοποιώντας φύλλα κόκας μουσκεμένα σε κρασί Μπορντό, δημιούργησε το τονωτικό ποτό «Vin Mariani».
- Το 1885, ο αμερικανικός κατασκευαστής Parke-Davis πούλησε κοκαΐνη σε διάφορες μορφές, δηλώνοντας ότι τα προϊόντα κοκαΐνης «Προμηθεύστε τον τόπο τροφής, κάντε τον δειλό γενναίο, τον σιωπηλό εύγλωττο και κάντε τον πάσχοντα αναίσθητο στον πόνο».
- Το 1886, ο John S. Pemberton (ΗΠΑ), φαρμακοποιός βετεράνος του πολέμου του Secession και χρήστης μορφίνης άλλαξε το Pemberton's French Wine Coca σε ένα μη αλκοολούχο και στη συνέχεια μη κοκαΐνη (αντικαταστάθηκε από καφεΐνη) τονωτικό ρόφημα, εφευρίσκοντας τη διάσημη «Coca-Cola ".
Στην Ευρώπη
Το μεγαλύτερο μέρος της κοκαΐνης που διατίθεται στην Ευρώπη, χρησιμοποιώντας καλά οργανωμένα δίκτυα, συνεχίζει να διακινείται λαθραία στα μεγαλύτερα λιμάνια εμπορευματοκιβωτίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που βρίσκονται στο Βέλγιο (Αμβέρσα), στην Ολλανδία (Ρότερνταμ) και Ισπανία (Βαλένθια και Αλχεσίρας). Εκτός από το Αμβούργο (Γερμανία), τα λιμάνια της Γαλλίας (Χάβρη, Δουνκέρκη, Μασσαλία), της Ρουμανίας (Κωνστάντζα) και της Ιταλίας (Gioia Tauro) έχουν γίνει επίσης σημαντικά σημεία εισόδου κοκαΐνης. Οι γερμανικές αρχές απέδωσαν την πρόσφατη αύξηση των κατασχέσεων στο λιμάνι του Αμβούργου στις δραστηριότητες βαλκανικών και αλβανόφωνων δικτύων οργανωμένου εγκλήματος (BundesKriminalAmt, 2021).
Κέντρο Επιβολής του Νόμου Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΕΠΙΛΕΞΤΕ) ανέφερε ότι μόνο σε αυτό το μέρος της Ευρώπης, η κοκαΐνη που κατασχέθηκε το 2020 ανέρχεται σε 5,821.9 κιλά, που αντιπροσωπεύει αύξηση 22.3%. Η συνολική εκτιμώμενη αξία (τελική τιμή) το 2020 είναι πάνω από 281 εκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA), η λιανική αγορά κοκαΐνης αφορά περίπου 14.0 εκατομμύρια ενήλικες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ηλικίας 15-64 ετών), περίπου το 5 % αυτής της ηλικιακής ομάδας. Αυτή η αγορά είχε αξία τουλάχιστον 10.5 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2020. αυτό αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της παράνομης αγοράς όλων των ναρκωτικών και καθιστά την κοκαΐνη τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά μετά την κάνναβη. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 το ναρκωτικό είναι πιο προσιτό στους καταναλωτές από ό,τι στο παρελθόν, επομένως η συνολική χρήση κοκαΐνης στην Ευρώπη έχει αυξηθεί.
Η διαφθορά σε όλα τα επίπεδα χρησιμοποιείται ευρέως ως παράγοντας διευκόλυνσης των δραστηριοτήτων διακίνησης ναρκωτικών και αποτελεί βασική απειλή στην ΕΕ σύμφωνα με την τελευταία έκθεση αξιολόγησης απειλών για το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα της ΕΕ (SOCTA) (Europol, 2021a).
Επιπλέον, η κοκαΐνη που λαμβάνεται από τους δρόμους θα μπορούσε να παρασκευαστεί με ποικίλες αναλογίες καφεΐνης, αμμωνίας, διαλυτών, βιομηχανικών προϊόντων όπως οξύ μπαταριών, ακόμη και βενζίνης, κηροζίνης και ασβέστη, αυξάνοντας την τοξικότητά τους αλλά με μεγαλύτερο κέρδος.
Έκθεση του ΕΚΠΝΤ ότι η κοκαΐνη που κατασχέθηκε ή προοριζόταν για λιμάνια της ΕΕ το 2020 (378 κατασχέσεις) διακινήθηκε λαθραία εντός νόμιμων αγαθών (132 τόνοι), ακολουθούμενη από τη μέθοδο rip-on/rip-off (108 τόνοι).
Η διακίνηση κοκαΐνης αφορά όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ (Europol, 2021a) μέσω διαφοροποιημένων διαδρομών λαθρεμπορίου: δρόμοι για ιδιωτικά αυτοκίνητα και φορτηγά, σιδηρόδρομοι, θαλάσσιες μεταφορές, εμπορικά ή επιβατικά και ελαφρά αεροσκάφη, και όλο και περισσότερο τις ταχυδρομικές υπηρεσίες (Συμβούλιο της Ευρώπης, 2021).
Επιδράσεις και Κίνδυνοι
Η ψυχοδραστική ουσία κοκαΐνης είναι ένα αλκαλοειδές τροπάνιο όπως και για τη σκοπολαμίνη που χρησιμοποιήθηκε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η THC της κάνναβης είναι ένα τερπένιο. Αλκαλοειδή υπάρχουν επίσης στο πεύκο, τα εσπεριδοειδή, τη λεβάντα, την παπαρούνα, κ.λπ. Περίπου το ένα πέμπτο του συνόλου των φυτικών ειδών συνθέτει αλκαλοειδή ως δευτερογενείς μεταβολίτες όπως σε οικογένειες φυτών από το σοκολάνι (Solanaceae), την κόκα (Erythroxylaceae), το ζιβάγκο (Convolvulaceae ), λάχανο/μπρόκολο (Brassicaceae). Δεν είναι όλοι ψυχοδραστικοί.
Όσον αφορά τις ψυχοδραστικές ουσίες, η λιποδιαλυτή κοκαΐνη περνά εύκολα μέσω του αιματοεγκεφαλικού φραγμού, φθάνοντας μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) σε περίπου πέντε δευτερόλεπτα για να δημιουργήσει το ευφορικό αποτέλεσμα που αναζητά ο χρήστης.
Στο μέσο του εγκεφάλου, ο στόχος της κοκαΐνης είναι ο πυρήνας Accumbens που βρίσκεται στο μεταιχμιακό σύστημα και είναι γνωστό ότι είναι το κέντρο ευχαρίστησης ή το σύστημα ανταμοιβής (Lopez Hill et αϊ. 2011). Σε αυτή την περιοχή η κοκαΐνη αναστέλλει την επαναπρόσληψη από τη συναπτική σχισμή του νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνης από τους προσυναπτικούς νευρώνες εμποδίζοντας τους μεταφορείς ντοπαμίνης τους. Έτσι, η τεχνητή συσσώρευση ντοπαμίνης στη συναπτική σχισμή συνεχίζοντας να διεγείρει τους υποδοχείς και τους νεοσυντιθέμενους στους μετασυναπτικούς νευρώνες δημιουργεί τα διαρκή ευφορικά αποτελέσματα: το «υψηλό» από το ρουθούνισμα μπορεί να διαρκέσει περίπου 15 έως 30 λεπτά και από το κάπνισμα. 5 έως 10 λεπτά. Η ένεση παρέχει ένα γρήγορο, δυνατό αλλά σύντομο αποτέλεσμα.
Όταν διακοπεί η χρήση, οι μηχανισμοί επαναπρόσληψης της ντοπαμίνης ενεργοποιούνται ξανά και έτσι η διεγερτική δράση εξαφανίζεται δίνοντας εκδηλώσεις άγχους, αίσθημα έλλειψης και κατάθλιψης. Η κοκαΐνη παρεμβαίνει επίσης στις δραστηριότητες των υποδοχέων της σεροτονίνης (ρύθμιση συμπεριφορών, άγχος, μάθηση κ.λπ.) και της νοραδρεναλίνης (εγρήγορση, ενθουσιασμός, προσοχή κ.λπ.).
Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νεύρα της μεταιχμιακής περιοχής (συναισθήματα και σύστημα ανταμοιβής) είναι σε σχέση με τον προμετωπιαίο φλοιό (κρίση και απόφαση) αυτό εξηγεί την καταναγκαστική παρόρμηση του χρήστη να αναζητήσει περισσότερα φάρμακα για να συνεχίσει το «υψηλό». Αυτό εξηγεί τη συνολική και ισχυρή εθιστική επίδραση της κοκαΐνης.
Οι ψυχικές επιπτώσεις της χρήσης κοκαΐνης περιλαμβάνουν έντονο αίσθημα ευτυχίας, σεξουαλική διέγερση, απώλεια επαφής με την πραγματικότητα, παράνοια και ταραχή (Pomara C., et αϊ. 2012). Αλλά επίσης αυξάνει τους φυσικούς κινδύνους εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής αρρυθμίας, τραυματισμού των πνευμόνων για τους καπνιστές, εφίδρωσης, υψηλής αρτηριακής πίεσης, θερμοκρασίας σώματος, διεσταλμένων κόρης και αιφνίδιου καρδιακού θανάτου. Τα συμπτώματα στέρησης περιλαμβάνουν κατάθλιψη, μειωμένη λίμπιντο και ικανότητα να νιώθεις ευχαρίστηση και αυξημένο αίσθημα κόπωσης.
Με βάση δεδομένα από 20 ευρωπαϊκές χώρες, εκτιμάται ότι το 473 σημειώθηκαν 2020 θάνατοι που σχετίζονται με την κοκαΐνη ή περίπου το 13.5 % όλων των θανάτων που προκαλούνται από τα ναρκωτικά. Αυτά τα αποτελέσματα είναι υποτιμημένα.
Σε καλό…
Σε μια εποχή που οι κυβερνητικές συζητήσεις για την ενδεχόμενη αποποινικοποίηση ή νομιμοποίηση των ναρκωτικών κερδίζουν όλες τις χώρες και παραμελούν τις συνέπειες στην υγεία για τους λαούς τους, όταν τα κέρδη και η διαφθορά σε υψηλά επίπεδα καταλαμβάνουν τον πληθυσμό και την ασφάλεια των νέων, είναι περισσότερο από ποτέ ζωτικής σημασίας υπενθυμίστε τα λόγια της κ. Johansson της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (31.3.2022): «Η νέα στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά 2020-2025 …[έχει] στόχο να εξασφαλίσει υψηλό επίπεδο προαγωγής της υγείας, κοινωνικής σταθερότητας και ασφάλειας και να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση»..
Η «ευαισθητοποίηση» μπορεί εύκολα να επιτευχθεί μέσω της εκπαίδευσης. Πράγματι, όπως για κάθε άλλο θέμα,
«Η εκπαίδευση είναι η προοδευτική ανακάλυψη της δικής μας άγνοιας» είπε ο William Durant (1885-1981). Αυτή η άγνοια των επιπτώσεων των ναρκωτικών είναι επικίνδυνη για τη ζωή, όταν δεν είναι μοιραία για τους χρήστες κοκαΐνης και ναρκωτικών!
Για να συμβάλει σε αυτή την προληπτική εκπαίδευση των νέων (και των γονέων) για τα ναρκωτικά, το Ίδρυμα για μια Ευρώπη χωρίς ναρκωτικά και οι εκατοντάδες ενώσεις και ομάδες του σε όλη την Ευρώπη παραδίδουν διαλέξεις, διανέμουν ενημερωτικά φυλλάδια (14 φυλλάδια για τα πιο χρησιμοποιημένα ναρκωτικά των 24 σελίδων, σε 17 γλώσσες, συμπεριλαμβανομένης της κοκαΐνης), εκπαιδευτικό οπτικοακουστικό υλικό και οδηγός για μαθήματα στο πλαίσιο της εκστρατείας του Foundation for a Drug-Free World Η αλήθεια για τα ναρκωτικά.
Μάρτυρες των βλαβερών επιπτώσεων της χρήσης ναρκωτικών, ας εκπαιδεύσουμε προληπτικά τους νέους και τους ανθρώπους ώστε να μπορέσουν να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες ζωής τους σε μια ασφαλέστερη κοινωνία και σε έναν καλύτερο κόσμο!
