Ua hoʻopau ke Kōmike o nā Kuleana o Nā Aupuni Hui Pū ʻIa i kāna loiloi no ka hoʻokō ʻana i nā pono kanaka no nā keiki ma Kelemānia. Ua hoʻopuka ke Kōmike i nā Manaʻo Hou e hoʻokō ʻia i nā makahiki ʻelima e hiki mai ana. Hoʻopili nā Manaʻo i nā mea āpau o nā kuleana o nā keiki, mai nā kuleana kīwila a me nā kuʻokoʻa o nā keiki a pehea e hana pono ai i nā keiki e hakakā nei me ADHD a i ʻole nā pilikia.
ka Komite Nā Aupuni Hui Pū ʻIa no nā Kuleana o ke Keiki nānā i ka hoʻokō ʻana o ka Convention on the Rights of the Child (UN CRC). ʻO ka UN CRC ka mea koʻikoʻi koʻikoʻi o ka honua kanaka pono kanaka no nā keiki. Hōʻike ia i nā kuleana nui o nā keiki, me ka pono o ka pale ʻana i ka hana ʻino, ke kuleana i ka hoʻonaʻauao, ke komo ʻana a me ka mālama like ʻana a me ke kuleana i ka manawa leʻaleʻa, hoʻomaha a me ka pāʻani. ʻO kēia mau pono āpau, ʻo ia hoʻi, pili lākou i nā keiki āpau. 192 mau ʻāina - kokoke i kēlā me kēia ʻāina o ka honua - ua pūlima i ka United Nations Convention on the Rights of the Child.
I kēlā me kēia ʻelima makahiki, nānā ʻia ka hoʻokō ʻana i kēia mau kuleana i hōʻike ʻia ma ka Convention no kēlā me kēia ʻāina i ʻae i ka ʻaha kūkā. ʻO Kelemania ka hope o ka laina. I ka makahiki 2019, ua ʻae ke kuhina mokuʻāina o Kelemania i kahi hōʻike i hoʻomākaukau ʻia e kāna ʻoihana kikowaena e hōʻike ana i ka holomua i hana ʻia ma Kelemania. Ua waiho ʻia ka hōʻike i ke Kōmike CRC UN ma 2020 a laila ukali ʻia e ka loiloi, nā nīnau a me nā pane a hoʻohui ʻia e nā ʻike hou aʻe mai ka hui Civila, a me ka German Institute for Nā Pono kanaka.
I ka malama o Sepatemaba, ua halawai ka aoao mokuaina Kelemania me ke Komite CRC UN ma Geneve, a i ka halawai o ka la holookoa, ua kukakuka ikaika no ka hoohana ana i na pono kanaka no na keiki ma Kelemania, e like me keia la.
ʻO kekahi o nā pilikia i noʻonoʻo ʻia ʻo ke olakino noʻonoʻo. ʻO ke Kōmike CRC UN i ka wā o ka loiloi hope loa o Kelemania i ka makahiki 2014 ua hāpai i kahi hopohopo "e pili ana i ka hoʻonui ʻana i ke kau ʻana o nā psycho-stimulants i nā keiki a e pili ana i nā diagnoses nui o Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) a i ʻole Attention Deficit Disorder (ADD), a ʻo ia hoʻi:
(a) Ka ma luna o ke kau ʻana o ka methylphenidate psycho-stimulant;
(b) ʻO ka hoʻoneʻe ʻia ʻana o nā keiki i ʻike ʻia me ka ADHD a i ʻole ADD mai ko lākou mau ʻohana a me ko lākou hoʻokomo ʻana i ka mālama hānai a i ʻole nā halemai psychiatric, kahi e mālama ʻia ai ka nui o lākou me nā lāʻau lapaʻau psychotropic.
Ua hāʻawi ke Kōmike CRC UN me kēia hopohopo i nā ʻōlelo aʻoaʻo e hoʻoponopono i ka hihia. ʻO kēia ka hopena i nā hana he nui i hana ʻia ma Kelemania. ʻO ka manawa kēia e noʻonoʻo ai i nā hopena.
Ma ke ʻano o nā nīnau i hāpai ʻia i ka hālāwai Sepatemaba 2022, ua hāpai ka UN CRC Committee Experts i ka nīnau e pili ana i ka overdiagnosing ADHD a me ka hoʻohana ʻana i nā lāʻau psychotropic ma Kelemania i kēia manawa.
ʻO ka Lunamaka'āinana Kelemania o ke Kuhina Ola ma ke ʻano he ʻāpana o ka hui aupuni Kelemania i ka hui UN CRC i pane i ka nīnau. Ua hōʻoia ka ʻelele he pilikia kēia me ke aupuni Federal German.
Ua hoʻohui ʻo ia "ua nānā mākou i kēia a ua nui nā hana i lawe ʻia no ka laʻana o ka ʻike a me ka hoʻolaha ʻana i ka ʻike no nā loea a me ka heluna kūloko a ua hoʻomohala hou ʻia nā alakaʻi lapaʻau. ʻO ka hopena, ua iho ka papa kuhikuhi o nā mea hoʻoikaika i ka makahiki 2014-2018, aia kahi hōʻemi ma kahi o 40 pakeneka.
Ua hoʻohui ka ʻelele i ka hoʻopau ʻana i kēia pukana, "No laila ʻaʻole manaʻo ke aupuni ua hoʻopaʻa ʻia ʻo ADHD ma Germany i kēia manawa."
Ua ʻike ka poʻe loea o ke Kōmike CRC UN i kēia, a ua hoʻopuka i kahi ʻōlelo aʻoaʻo kūpono hou iā Kelemania e noʻonoʻo ana i nā ʻike āpau i loaʻa.
Manaʻo ke Kōmike CRC UN iā Kelemānia:
”(a) E hoʻoikaika i nā hana e hoʻomaikaʻi i ka maikaʻi o ka noʻonoʻo o nā keiki, e komo pū ana me ka hoʻomohala ʻana i nā lawelawe olakino noʻonoʻo e pili ana i ke kaiāulu a me ka ʻōlelo aʻo a me ka hana pale i nā kula, nā home a me nā keʻena mālama ʻē aʻe;
(b) E hōʻoia i ka loiloi mua a kūʻokoʻa o kēlā me kēia hōʻailona mua o nā pilikia olakino noʻonoʻo, ADHD a me nā pilikia ʻē aʻe, a hāʻawi i nā keiki, ko lākou mau mākua a me nā kumu i nā ʻōlelo aʻoaʻo psychiatric kūpono ʻole, pili i ka ʻepekema a me ke kākoʻo loea.
Hāʻawi ia iā Kelemānia i nā ala e hana ai i nā makahiki ʻelima e hiki mai ana e hoʻomau i ka hoʻokō ʻana i nā pono kanaka no nā keiki.