By Nicolaus Kavasila, Ex tribus sermonibus o .n virginis"
Auctor insignis Hesychast S. Nicolai Kavasilae saeculo XIV (14-1332) hoc dedicat Sermones Annuntiationis Sanctae Dei Genitricis Mariae coram nobis hominem byzantinum revelantem Deiparae conspectum. Concio non solum ardente religionis affectu, sed etiam profundis dogmatibus impletur.
In Annuntiatione Beatae Mariae Virginis et Beatae Mariae Virginis.
Si homo semper gaudeat et contremiscat, cum gratiarum actione cantet, si tempus est, quod homo requirit maximum et optimum desiderare, et studeat amplissimo nexu, pulcherrimo eloquio, et verbo fortissimo cantare maiestatem eius. Non video quis alius esse possit nisi hodiernae festivitatis. Quia quasi hodie angelus de caelo venit et omnium bonorum initium praedicavit. Hodie caelum magnificatur. Hodie terra gaudet. Hodie omnis creatura gaudet. Et ultra hoc festum non manet qui tenet caelum in manibus suis. Quia hodie aguntur vera celebratio est. Omnes conveniant, pari gaudio. Omnes vivimus idemque nobis gaudium praebent: Creator, cunctae creaturae, ipsa mater Creatoris, quae naturam nostram providit et sic eum laetorum coetuum ac festorum participem fecit. Super omnia Gaudet Creator. Quia benefactor est ab initio, et ab initio creaturæ benefacit. Nihil umquam eget neque scit nisi ut det et benevolus. Hodie autem, sine intermissione salutis suae, secundo loco transit et venit inter eos qui favet. Et non tam de magnis donis gaudet, quam creaturis largitur, et suam largitur largitatem, sed de parvis, quae a gratiis accepit, sic enim constat hominem esse amatorem. Et non solum ex his quae pauperibus dedit, sed etiam ab his quae illi dederant, glorificari se arbitratur. Nam et si deminutionem divinae gloriae elegit et humanam paupertatem a nobis pro munere accipere constitit, divitiae eius immutata permanserunt et donum nostrum in ornamentum et regnum converterunt.
Creationem quoque, et creaturam dico non solum visibilem, sed etiam humanam, quae maior est gratiarum actio, quam videre Creatorem suum venientem in se ac Dominum omnium accipere; inter servos ponere? Et hoc non semetipsum exinaniens, sed servus factus, non respuit opes, sed dat pauperibus, et non cadens de sublimibus, exaltat humiles.
Gaudet etiam virgo, cuius causa omnia haec dona hominibus data sunt. Et beatus est propter quinque. Ante omnia, ut homo qui participat, sicut et ceteri, in bonis communibus. Sed et ipsa gaudet, quia etiam prius data sunt ei bona, etiam perfectiora aliis, et eo magis quod haec dona omnibus dantur. Quinta et maxima ratio est virginis gaudii, quia non solum per eam Deus, sed et ipsa, per dona quae cognovit et primo vidit, resurrectionem hominum perduxit.
2. Virgo enim non est sicut terra, quae hominem finxit, sed ipsa nihil fecit ad suam creationem, quae a Creatore utebatur simplici materia et simpliciter « facta est » sine « omni opere ». Virgo in se ipsa cognovit et omnia Deo dedit quae Creatorem terrae attraxerunt, quae Manum Suam creatricem excitavit. Et quid sunt haec? Vita immaculata, vita pura, abnegatio omnium malorum, virtutum omnium exercitatio, anima luce purior, corpus perfectum spiritale, sole clarius, coelo purior, thronis cherubicis sanctior. Fuga mentis quae nulla altitudine subsistit, quae etiam angelorum alas superat. Divus eros qui omnem aliam animi cupiditatem absorbuit. Terra Dei unitas cum Deo nulla cogitatione humana accommodata.
Ita corpus et animam tali virtute ornans intuitum Dei allicere potuit. Propter pulchritudinem suam, pulchram communem humanam naturam ostendit. Percutere sycophantam. Et homo factus est propter Virginem, quae erat exosa inter homines propter peccatum.
3. Murus autem inimicitiarum et « claustrum » nihil Virgini significabat, sed quidquid humanum a Deo separabat, quantum ad se attrahebat. Sic etiam ante communem Dei et Virginem reconciliationem pax regnavit. Immo non opus erat pacis ac reconciliationis sacrificia facere, nam ab initio prima inter amicos fuit. Haec omnia propter alios facta sunt. Ipse autem Intercessor erat, advocatus nobis coram Deo, ut Pauli voce uteretur, non manus, sed vitam ipsam ad Deum pro hominibus elevans. Una autem virtus animi fuit omnium aetatum malis prohibere. Cum arca hominem in communi diluvio universi servavit, non interfuit calamitatibus, et humano generi manendi facultatem servavit, hoc idem Virgini accidit. Cogitationem suam semper intactam et sanctam servavit, ac si nullum unquam peccatum terram attigisset, ac si omnes in paradiso adhuc habitarent, omnes vera permansissent. Ne id quidem sensit malum quod per totam terram effundebatur. Et diluvium peccatorum, quod ubique diffundens et celum clausit, et infernum aperuit, et homines ad bellum cum Deo traxit, et bonos de terra ejecit, impios in loco suo ducens, beatam Virginem ne modicam quidem attigit. Et dum totum mundum regebat, omnia turbabat et destruebat, malum una cogitatione, anima una superabat. Et non solum a Virgine victa est, sed ob peccatum suum ab omni humano genere discessit.
Haec fuit adiutrix virginis ad opus salutis, antequam dies adveniret, cum Deus, secundum suum aeternum consilium, coelum flecteret, et in terram descenderet: ex quo nata est, tegimen aedificabat ei qui poterat. ad hominem salvandum, conabatur facere mansionem Dei pulchram, ut ipsa digna esset. Ita nihil inventum est, quod exprobraret palatium regis. Ipsum autem virgo non solum regiae maiestatis habitaculo dignam exhibuit, sed etiam regalem sibi vestem et cingulum sibi paravit, ut David dicit, benignitas, fortitudo et ipsum regnum. Praeclara civitas, quae magnitudine et pulchritudine ceteros omnes praestat, excelso optimoque numero incolarum, opum ac potentiae numero, non recipit se ad recipiendum regem, hospitio reddens, sed patriae ac potentiae. et decus, et virtus, et arma. Sic et virgo, Deum in se recipiens et ei carnem suam dans, fecit ut Deus in mundo apparuit, et pro inimicis facta est clades incorruptibilis, et amicis salus et origo omnium bonorum.
4. Sic humano generi profuit etiam ante tempus communis salutis: Sed ubi tempus advenit, et apparuit nuntius caelestis, iterum verba sua credidit, et consentiens ad suscipiendum ministerium, quid ageret in salutem. Deus quaesivit ab ea. Quia et hoc erat necessarium et indubitanter necessarium ad nostram salutem. Si hoc virgo non fecisset, spes nulla hominibus remaneret. Ut supra dixi, non potuisset Deus aspicere humano generi gratiam, et vellet descendere in terras, nisi se virgo praeparasset, nisi ibi esset quae eum susciperet et quis posset. salutem. Et iterum non potuit voluntas Dei impleri ad nostram salutem, si virgo in ea non credidisset, et si ei servire noluisset. Hoc apparet ex « gaudio » quod Gabriel Virgini dixit et ex eo quod eam « gratiam » appellavit, qua missionem suam finivit, totum secretum revelavit. Sed virgo volens intelligere modum quo fieret conceptio, Deus non descendit. Dum ipsa hortatio persuasa est et accepta, totum opus statim peractum est: Deus hominem Se indutum suscepit et Virgo mater facta est Creatoris.
Etiam hoc magis mirabile est: Deus Adamum nec admonuit, nec persuasit ut costam suam de qua Eva crearetur daret. Dormivit itaque eum, et sic, ablato sensu, ademit partem suam. Sed, ut Novum Adam crearet, Virginem in antecessum docuit fidemque suam et acceptationem exspectavit. Creatione Adae rursus unigenitum Filium suum consulit dicens: "Fecimus hominem". Sed cum primogenitus intraturus esset, ille admirabilis Paraclitus in universum, ut ait Paulus, et secundus Adam creans, Virginem adiutorem assumpsit in sua sententia. Ita magna illa Dei « sententia » de qua Isaias loquitur, a Deo annuntiata est et a Virgine confirmata. Sic Verbi incarnatio opus non solum Patris, qui favit, et virtutis eius, qui obumbravit, et Spiritus Sancti, qui «habitavit, sed etiam desiderii ac fidei. Virginum. Quia sine illis non possibilis est exsistere et hominibus solutionem Verbi incarnationis proponere, similiter sine desiderio et fide Pundi Uni, impossibile fuit ut Deus perficiatur.
5. Postquam Deus ita ei persuasit ac per- suasit, tunc matrem suam fecit. Sic caro dabatur ab homine qui dare volebat, et sciebat cur id faceret. Quia illud ipsum quod ei accidit Virgini. Sicut voluit et « descendit », sic conceptura et mater facta est, non coacta, sed tota libera voluntate. Habebat enim – quod est multo maius – non solum participare constructionem nostrae salutis tamquam aliquid extrinsecus, quod simpliciter adhibetur, sed ut se offerat et cooperator Dei fiat in cura generis humani. ut ipsa cum Ipso communicet et gloriae particeps sit, quae ex amore humanitatis orta est. Et quia salvator non solum homo fuit in carne et filius hominis, sed etiam anima et mens et voluntas et omne humanum, necesse est habere perfectam matrem, quae non solum serviat eius nativitati. cum corporis natura, sed et mente et voluntate, ac tota eius essentia: matrem et carne et anima esse, totum hominem in tacitam nativitatem perducere.
Haec est causa cur Virgo, antequam se exhibeat mysterio Dei servitio, credat, velit ac velit illud adimplere. Sed hoc etiam factum est, quia Deus virtutem virginis visibilem facere voluit. Videlicet, quanta eius fides et quam alta cogitatio, quam sincera mens eius et quanta anima eius, quae revelata sunt per modum quo Virgo paradoxum Dei verbum suscepit et credidit. Angelus: Deum quidem in terris venturum et salutiferam nostram personaliter visurum, et eam ministrare poterit, actuosa in hoc opere partem habens. Quod autem primum exposcit et convicta est, praelucet argumentum, se optime nosse, nihil maius, nihil desidera- tius dignius videri. Quod autem Deus suam virtutem revelare voluerit, hoc probat quod Virgo optime noverat magnitudinem bonitatis et humanitatis Dei. Patet ob id ipsum a Deo immediate non fuisse illuminatam, ut plene deprehenderetur fidem suam, qua Deo adhaerebat, voluntariam suam significationem fuisse, nec omnia existimare. quod factum est ex virtute persuasivi. Sicut enim beatiores sunt qui credunt qui non viderunt et crediderunt quam qui volunt videre, ita et illi qui crediderunt nuntiis quas Dominus misit per servos suos, plus zelotypus est quam illi qui oportebat eos persuadere. . Conscientiam nihil habere in anima sacramenti ineptum, ingeniumque eius et mores ei perfecte congruere, ut nec mentionem ullam fragilitatis humanae, nec dubitaret quonam modo id fieret, nec discuteret. vias, quae eam ad puritatem perduxisset, nec occulto duce egeret: haec omnia nescio an ad creatam naturam pertinere putemus.
Nam etsi cherub, vel seraphim, vel multo purius his angelicis creaturis, quomodo vocem illam ferre poterat? Quomodo posset id facere quod dictum est? Quomodo ad haec tantis factis sufficeret vires? Et Ioannes, quo maior non fuit inter homines, secundum ipsius Salvatoris aestimationem, non se dignum putavit etiam calceis eius contingere, et cum Salvator apparuit in humana natura paupere. Donec ipsum Verbum Patris, ipsum Dei hypostasim, antequam adhuc diminueretur, in utero eius accipere auderet. Quid sum ego et domus patris mei? per me, Domine, salvabis Israel? Haec verba a iustis audias, quamvis toties ad facta vocati sint, et multi faciant. Ad secundum dicendum quod, dum Angelus invocavit beatam Virginem ad faciendum aliquid omnino insolitum, quod non erat secundum humanam naturam, quod excederet intellectum logicum. Et vero quid aliud petebat, quam ut terram ad caelum levaret, movendo et mutando, ut medium se haberet, mundum? Sed mens eius non commota est, nec se hoc opere indignam putabat. Sed sicut adveniente luce nihil turbat oculos, et sicut non mirum est si quis dicat quod statim cum sol oritur dies est, sic virgo non erat confusa quando intelligeret se posse recipere et. concipere ineptum in omnibus locis Deum. Nec verba Angeli incussa dimisit, nec delatus est multis laudibus. Sed intenta oratione, omni attentione salutationis studebat, cupiens exacte intelligere modum conceptionis, ac omnia quae ad eam pertinent. Praeter haec, nihil interest quaerere utrum ipsa sit capax et idonea ad tale ministerium, utrum corpus et anima ita purificata sint. Miratur miracula quae naturam excedunt et omnia ad eius praeparationem pertinentia praetermittit. Ideo primo ex Gabriele postulavit explicationem, dum cognovit ipsam secundam. Virgo in seipso virtutem invenit Deo, quia, ut ait Ioannes, « cor eius non damnavit eam », sed « testificata » est ei.
6. "Quomodo fiet istud?" petivit. Non quod ipse puritate et sanctiore opus sit, sed quia naturae lex est, ut qui me, ut me, virginitatis iter elegerunt, concipere non possint. "Quomodo hoc fiet, quaesivit, cum ego non sum in commercio cum homine?" Ego certe, inquit, paratus sum accipere Deum. Satis paravi. Sed dic, conveniet natura, et quo modo? Ac deinde, simul ac Gabriel de via paradoxicae conceptionis cum claris verbis ei narravit: « Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi », et explicavit ei omnia, Virgo non. diutius dubitat de nuntio angeli quod beata sit, et pro his tam mirabilibus quae ministravit, et pro his in quibus credidit, ut hoc ministerium accipere mereretur. Non fuit hic fructus levitatis. Manifestatio admirabilis et secreti thesauri, quem Virgo in se abscondit, thesaurus summa prudentia, fide et puritate repletus. Hoc a Spiritu Sancto revelatum est, Virginem vocans « beatam » — eo quod nuntium acceperat nec difficilem ad credendum caelestibus nuntiis invenit.
Mater Ioannis, statim ut anima eius Spiritu Sancto repleta est, eam consolatur dicens: « Beata, quae credit, quae ventura sunt ei a Domino ». Et ipsa virgo de se respondens angelo dixit: Ecce ancilla Domini. Ipsa enim vere est ancilla Domini, quae tam penitus perspicit futurorum secretum. Quae « statim ut venit Dominus », statim domum animae et corporis sui aperuit et ei dedit, qui ante eam vere extorris erat, verum inter homines domicilium.
In illo momento simile quid Adae factum est. Dum omnia visibilia universitas propter ipsum creata est, et omnes aliae creaturae suum idoneum comitem invenerunt, solus Adam ante Evam adiutorium idoneum non invenit. Sic et in verbo, quod omnia in esse produxit, et proprium cuilibet creaturae attributum locum, non fuit locus, ante virginem non fuit mansio. Virgo vero somnum oculis suis non dedit, nec palpebris taedium dedit, donec ei locum ac locum tutaretur. Verba enim David per os dicta, pura vox consideranda est, quia progenitor lineae eius est.
7. Sed omnium maximum et maxime paradoxum est, quod, si quid ante, sine ulla admonitione praescitum, ita ad Sacramentum praeparata fuit, ut statim statim Deus subito apparuerit, eum excipere posset. prompta, vigila, et immobilis anima. Cognoscant omnes homines eius prudentiam, qua semper beata Virgo semper vixit, et quanto sublimior fuit humana natura, quam singularis, quam maior omnibus hominibus comprehendendis, quae tanto amore in animo suo accendit. Deus, non quia monita erat quae sibi et quibus futura essent futura, sed propter generalia dona quae hominibus a Deo dabantur vel donabantur. Sicut enim Iob non tam patientiae, quam in passionibus demonstrabat, favit, quam quia nesciebat quid sibi pro hoc patientiae certaminis praemio daretur; quia non noverat. Sponsus non exspectato thorus erat. caelum erat, quamquam nesciebat ab eo Solem oriri.
Quis hanc magnitudinem concipere potest? Et quid esset, si omnia prae- sens spei pennas haberet? Sed cur ante non certior facta est? Forsan quia sic ostendit non fuisse alibi, ut iret, cum omnia sanctitatis culmina conscendisset, nec quidquam esset quod iam habebat, nec virtute melius fieri posset; ad summum perventum ? Si enim talia essent et practicabilia essent, si esset unum tantum culmen virtutis, virgo cognosceret, propterea quod nata est, et quia Deus eam docebat, ut eam domare posset. cacumen tum. ut ad sacramenti ministerium melius praepararetur. Ignorantiam suam ostendit excellentiam suam, quae, licet carens rebus quae ad virtutem impellere possent, animam suam ita perfecit ut a Deo iusto ex omni humana natura eligeretur. Nec est naturale Deum matrem bonis omnibus non ornare, nec eam optime et perfecte creare.
8 Quod si tacuerit, et nihil ei quod futurum erat indicavit, nihil se melius aut maius scire, quam id quod in Virgine viderat, ostendit. Et hic etiam videmus quod non optimam inter alias, sed perfectam matrem elegit. Non haec hominum generi modo aptior, sed mater erat quae aptior esset. Nam proculdubio oportuit aliquando natura hominum idoneos fieri ad opus, ad quod facta est. Id est, hominem gignere, qui merito Creatoris proposito servire poterit. Nos sane non difficile est violare propositum ad quod varia instrumenta in unum aut alterum operata sunt utendo. Sed Deus non posuit finem humanae naturae in principio, quod postea mutavit. A primo momento eam fecit ut, nascendo nasceretur, sibi eam tanquam matrem assumeret. Quod cum primum naturae humanae munus dedisset, postea hominem hoc evidens proposito utentem regulariter creavit. Oportuit ergo quod aliquando appareret homo qui hoc propositum posset implere. Non licet nobis non omnium optimum finem humanae creationis existimare, qui Creatori maximam honorem et laudem tribuet, nec putemus Deum in rebus, quas creat, posse ullo modo deesse arbitrari. . Hoc certe est quaestionis, cum etiam lapidarii et sartores et sutores creare suas creationes semper secundum finem velint, licet non habeant potestatem materiae integram. Et quamvis materia qua utuntur non semper eis obediant, licet interdum eis resistat, tamen arte sua eam subigunt et ad propositum suum repellunt. Si succedunt, quanto magis naturale est, ut Deus succedat, qui non tantum materiae rector est, sed creator eius, qui cum eam condidit, quomodo usus esset, scivit. Quid enim vetat humana natura, quominus in omnibus se conformet ad id, quod Deus eam fecit? Deus est qui regit domum. Hoc ipsum est maximum eius opus, quod est principale opus manuum eius. Quam consummationem nulli aut angelo credidit, sed sibi servavit. Nonne logicum est Deum plus curare quam quilibet alius artifex observare necessarias regulas in creatione? Adveniens non aliquid, sed quas maxime? Cui aliud provideret Deus nisi sibi? Et Paulus quidem ab episcopo (ut notum est, imago Dei) quaerit ante curam boni communis, ut omnia quae ad se et ad familiam pertinent, disponat.
9. Cum haec omnia uno in loco gesta sunt: iustissimus rector universi, aptissimus minister consilii Dei, optimus omnium Creatoris opera per saecula - quid deesse aliquid posset? Quia necesse est in omnibus rebus harmoniam et plenam symphoniam servare, nihilque tam magno ac mirabili opere dedecet. Deus enim praeeminet iustus. Qui omnia, ut oportet, creavit, omnia in statera iustitiae suae pensat. Ut ad omnia responderet quae iustitia Dei desiderabat, Virgo, quae ei unica est, Filium suum dedit. Et facta est eius mater, cui per omne ius erat fieri mater. Et etiam si nulla alia utilitas ex hoc quod Deus filius hominis factus est, sufficiebat ad hoc quod in omni aequitate virgo fieret Dei mater, quod incarnatio verbi causaret. Et quod Deus non potest non dare cuilibet creaturae quod ei conveniat, hoc est semper secundum suam iustitiam agere, quod hoc solum fuit sufficiens ratio ad adducendum hunc novum modum exsistentiae duarum naturarum.
Nam si Immaculatus omnia quae observare tenebatur observavit, si se hominem tam gratum ostendit ut nihil quod debebat desideraret, quomodo Deus esset aequus? Si nihil eorum quae Dei genitricem revelet, et eum tanto amore amaverit, ut prorsus incredibile sit, Deum non reputare debere, quod ei aequam remunerationem tribuat. FILIO. Et iterum dicamus, si Deus pro voto dat malis dominis, quomodo non accipiet matrem suam, quae semper et in omnibus ex voto consenserit? Donum hoc tam pium et congruum beato fuit. Cum ergo Gabriel aperte dixerit quod ipsum Deum pareret — hoc enim ipsius verbis declarabat, quod ille qui nasciturus fuerit, regnabit super domum Iacob in aeternum, et regni eius non erit finis. et virgo gaudens nuntium accepit, quasi aliquid commune audiret, quod minime mirum esset, nec abhorrens quod fieri solet. Itaque benedicta lingua, anima a sollicitudinibus vacua, et cogitationibus plena pace, dixit: "Ecce ancilla Domini, fiat mihi secundum verbum tuum."
10. Hoc dixit et statim omnia facta sunt. Et Verbum caro factum est, et habitavit in nobis. Unde simulac virgo Deo respondit, statim ab eo accepit spiritum, qui carnem illam deiformem creat. Ea vox erat vox virtutis, ut David dicit. Sic materno verbo Verbum patris figurabat. et voce creationis creator aedificat. Et sicut cum dixit Deus lux facta est, confestim facta est lux, sic continuo in voce virginis lux vera orta est, et humanae carni iuncta, et qui illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. conceptum. O vox sancta! O verba, quae tantam magnitudinem fecisti! O linguam beatam, quae uno momento totum mundum ab exilio convocavit! O thesaurus purae animae, qui paucis verbis tam incorruptibilia nobis bona perfudit! Pro his verbis terram in coelum convertit, et Tartarum exinanivit, incarceratum solvens. Coelum ab hominibus fecerunt, angelos ita hominibus duxerunt, ut coeleste et humano generi unico tripudio intexerent eum, qui simul est et, circa Deum, qui, cum Deus, homo factus est.
Nam haec tua verba, quae gratia digna tibi erit? Quid te appellabimus, cum nihil sit inter homines aequale vobis? Terrena enim sunt verba nostra, donec omnia culmina mundi transeamus. Si ergo verba laudis vobis dicenda sunt, opus Angelorum, mens cherubim, lingua ignis erit. Ideo nos et nos, quantum potuimus recordati, gestarum vestrarum, et pro facultate nostra tibi cantavimus, ipsam salutem nostram, nunc vis angelicam invenire vocem. Ac ad Gabrielis salutationem accedimus, totum sermonem nostrum sic honorantes: « Laetare, benedicte, Dominus tecum!
Sed da nobis, Virgo, non solum ut honoremus et gloriam illi et tibi, qui ipsum genuisti, sed etiam ut ea dicamus. Parate nos mansiones eius fieri, cui est gloria in saecula. Amen.
