Претседателството на Советот и Европскиот парламент постигнаа политички договор за директивата за отпорност на критичните субјекти.
Сега ќе продолжи работата на техничко ниво за финализирање на привремениот договор за целосниот правен текст. Овој договор е предмет на одобрување од страна на Советот и Европскиот парламент пред да помине низ формалната процедура за усвојување.
Оваа директива има за цел да ги намали ранливостите и да ја зајакне физичката отпорност на критичните субјекти. Тоа се субјекти кои обезбедуваат витални услуги од кои зависи егзистенцијата на граѓаните на ЕУ и правилното функционирање на внатрешниот пазар. Тие треба да бидат способни да се подготват, да се справат со, да се заштитат од, да одговорат и да се опорават од природни катастрофи, терористички закани, здравствени итни случаи или хибридни напади.
Текстот договорен денеска ги опфаќа критичните субјекти во повеќе сектори, како што се енергетиката, транспортот, здравството, водата за пиење, отпадните води и вселената. Централната јавна администрација, исто така, ќе биде опфатена со некои од одредбите на нацрт-директивата.
Земјите-членки ќе треба да имаат национална стратегија за подобрување на отпорноста на критичните субјекти, да вршат проценка на ризикот најмалку на секои четири години и да ги идентификуваат критичните субјекти кои обезбедуваат основни услуги. Критичните субјекти ќе треба да ги идентификуваат релевантните ризици кои може значително да го нарушат обезбедувањето на основните услуги, да преземат соодветни мерки за да ја осигураат нивната отпорност и да ги известат надлежните органи за непушачите инциденти.
Предлогот за директива, исто така, утврдува правила за идентификација на критичните субјекти од особено европско значење. Критичен ентитет се смета за особено европско значење доколку обезбедува суштинска услуга на шест или повеќе земји-членки. Во овој случај, земјите-членки може да побараат од Комисијата да организира советодавна мисија или таа самата може да предложи, со согласност на засегнатата земја-членка, да ги процени мерките што засегнатиот субјект ги презел за да ги исполни обврските поврзани со директивата.
Позадина
Европската комисија претстави предлог за директива за отпорност на критичните субјекти во декември 2020 година. Откако ќе биде усвоена, предложената директива ќе ја замени сегашната директива за идентификација и означување на европската критична инфраструктура, усвоена во 2008 година.
Евалуацијата на таа директива од 2019 година ја истакна потребата од ажурирање и дополнително зајакнување на постојните правила во светло на новите предизвици со кои се соочува ЕУ, како што се порастот на дигиталната економија, растечките влијанија на климатските промени и терористичките закани. Тековната пандемија COVID-19 особено покажа колку критичните инфраструктури и општествата можат да бидат изложени на пандемија и високото ниво на меѓузависност што постои меѓу земјите-членки на ЕУ, како и на глобално ниво.
Заедно со предложената директива за критичните субјекти, Комисијата презентираше и предлог за директива за мерки за високо заедничко ниво на сајбер безбедност низ ЕУ (НИС 2), која има за цел да одговори на истите грижи за сајбер димензијата. Советот и Парламентот постигнаа договор за овој предлог во мај 2022 година.
Во септември 2020 година, Комисијата претстави предлог за Закон за дигитална оперативна отпорност (DORA), кој ќе ја зајакне ИТ безбедноста на финансиските субјекти како што се банките, осигурителните компании и инвестициските фирми. Таа има за цел да се осигура дека финансискиот сектор во Европа е способен да одржува еластични операции преку сериозно оперативно нарушување. Советот и Парламентот постигнаа договор за овој предлог во мај 2022 година.
Земјите-членки ќе треба да обезбедат координирано спроведување на сите три законодавни текстови.
