Il-Kumitat għall-Affarijiet Soċjali, is-Saħħa u l-Iżvilupp Sostenibbli tal-Assemblea Parlamentari tal-Kunsill tal-Ewropa l-Ħamis 17 ta’ Marzu ressaq mozzjoni mmirata biex tipproteġi d-drittijiet ta’ persuni “soċjalment inadegwati”. It-terminu jirreferi għal formulazzjoni fil-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem imfassla fl-1949 u l-1950. It-test tal-Konvenzjoni jawtorizza ċ-ċaħda ta’ “persuni b’moħħ ħażin” kif ukoll persuni dipendenti fuq id-droga, alkoħoliċi u vagabondi b’mod indefinit għall-ebda raġuni oħra ħlief li dawn il-persuni qed ikollhom diżabbiltà psikosoċjali jew huma kkunsidrati bħala “soċjalment mhux aġġustati”.
il Mozzjoni tal-Kumitat innota, li d-dritt għal-libertà huwa wieħed mill-aktar drittijiet fundamentali tal-bniedem u bħala tali garantit f'bosta trattati internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem, inkluż il- Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem.
It-test tal-Konvenzjoni Ewropea jillimita d-drittijiet
Il-konvenzjoni, filwaqt li ġeneralment titqies bħala l-aktar trattat internazzjonali effettiv għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, madankollu, għandha difett. Il-Kumitat fil-mozzjoni tiegħu rrimarka, li huwa “l-uniku trattat internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem li jinkludi limitazzjoni għad-dritt għal-libertà speċifikament fuq il-bażi ta’ indeboliment, bil-formulazzjoni tiegħu fl-Artikolu 5(1)(e), li jeskludi ċerti gruppi. individwi (“soċjalment mhux aġġustati” fil-kliem tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem) mit-tgawdija sħiħa tad-dritt għal-libertà.”
It-test ta' eżenzjoni fil-Konvenzjoni ġie fformulat mir-rappreżentant tar-Renju Unit, id-Danimarka u l-Isvezja, immexxija mill-Ingliżi biex jawtorizzaw l-Ewgeniċi kkawżati leġiżlazzjoni u prattiċi li kienu fis-seħħ f’dawn il-pajjiżi fiż-żmien tal-formulazzjoni tal-Konvenzjoni.
Il-Kumitat għall-Affarijiet Soċjali, is-Saħħa u l-Iżvilupp Sostenibbli indika li “ż-żamma ta’ dawn il-persuni effettivament tpoġġi lil dawn il-gruppi vulnerabbli f’riskju akbar ta’ ksur tad-drittijiet sistemiċi, għar-raġuni falza li jistgħu jkunu ta’ periklu għas-sigurtà pubblika jew li l-interessi tagħhom stess jistgħu jeħtieġu detenzjoni.”
Bidla fil-paradigma
Bil-bidla fil-paradigma madwar id-dinja eżemplifikata min-NU Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabbiltà, l-Assemblea Parlamentari tal-Kunsill tal-Ewropa diġà sejħet unanimament għat-tmiem tal-koerċizzjoni fis-saħħa mentali. Il-kumitat tiegħu dwar l-Affarijiet Soċjali, is-Saħħa u l-Iżvilupp Sostenibbli matul l-aħħar ftit snin ilu jaħdem fuq rapport dwar id-deistituzzjonalizzazzjoni ta’ persuni b’diżabbiltà.
Il-Kumitat għalhekk argumenta li “l-Assemblea għandha għalhekk tħares lejn kif l-iżvilupp u l-promozzjoni ta’ alternattivi għad-detenzjoni ta’ dawk “soċjalment inadegwati” jistgħu jgħinu lill-Kunsill ta’ Ewropa l-istati membri jimxu maż-żminijiet u lil hinn mill-kunċett diskriminatorju li jiġu esklużi ċerti gruppi mill-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem.”