Ħafna drabi, in-nisa b’diżabilità huma inviżibbli u emarġinati fis-soċjetà, inkluż fost dawk li jippromwovu d-drittijiet tal-persuni b’diżabilità, u dawk li jippromwovu l-ugwaljanza bejn is-sessi u l-avvanz tan-nisa, innotat il-Kummissarju għad-Drittijiet tal-Bniedem tal-Kunsill tal-Ewropa, is-Sinjura Dunja Mijatović. f’indirizz tal-Ħamis.
L-esklużjoni tan-nisa b'diżabilità mill-ispazji tat-teħid tad-deċiżjonijiet għal żmien twil faqqret is-soċjetajiet tagħna, Is-Sinjura Dunja Mijatović, miżjud. Taħbi l-kawżi fundamentali tad-diskriminazzjoni li jiffaċċjaw, tippermetti l-perpetwazzjoni ta’ sterjotipi ta’ ħsara, kemm dwar is-sess kif ukoll id-diżabilità, u twassal għal ksur innumerabbli tad-drittijiet tal-bniedem.
Vjolenza kontra n-nisa u l-bniet b'diżabilità
Riskju akbar ta’ vjolenza u abbuż sesswali huwa biss aspett wieħed fost ħafna li jipprevjeni lin-nisa u l-bniet b’diżabilità milli jgawdu minn firxa wiesgħa ta’ drittijiet tal-bniedem fuq bażi ugwali ma’ oħrajn. Għal żmien twil, in-nisa b’diżabilità, li huma stmati li jiffurmaw parti minn ħamsa tan-nisa fid-dinja, baqgħu inviżibbli, kemm minħabba s-sess tagħhom kif ukoll minħabba d-diżabbiltà tagħhom.
Din l-inviżibbiltà tispjega l-evidenza statistika li huma f’pożizzjoni żvantaġġata meta mqabbla kemm ma’ nisa mingħajr diżabilità kif ukoll ma’ irġiel b’diżabilità. Sfortunatament, il-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem tagħhom ma tingħatax l-attenzjoni meħtieġa minn dawk kollha li jfasslu l-politika u l-istituzzjonijiet, innotat is-Sinjura Dunja Mijatović. Kunsiderazzjonijiet dwar id-drittijiet tan-nisa huma spiss esklużi mil-liġijiet relatati mad-diżabilità, filwaqt li l-leġiżlazzjoni dwar l-ugwaljanza bejn is-sessi ta' spiss tonqos milli tinkorpora dimensjoni tad-diżabilità.
Din is-sitwazzjoni hija rikonoxxuta fin-Nazzjonijiet Uniti Konvenzjoni dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità (CRPD), ratifikat mill-istati membri kollha tal-Kunsill tal-Ewropa ħlief wieħed (Liechtenstein). Din il-Konvenzjoni tiddedika speċifikament artikolu lin-nisa b’diżabilità (l-Artikolu 6), li jistabbilixxi l-obbligu tal-istati li jirrikonoxxu li n-nisa u l-bniet b’diżabilità huma suġġetti għal diskriminazzjoni multipla u li jieħdu miżuri biex jikkumpensaw għal din id-diskriminazzjoni, kif ukoll biex jiżguraw il- l-iżvilupp, l-avvanz, u l-emanċipazzjoni tan-nisa.
Fil tagħha kumment ġenerali dwar l-Artikolu 6, il-korp tat-trattat tas-CRPD jistabbilixxi l-ħafna modi li bihom in-nisa b'diżabilità huma speċifikament imfixkla milli jgawdu d-drittijiet tal-bniedem tagħhom protetti taħt artikoli differenti tal-Konvenzjoni tan-NU. Ħafna minn dawn il-kunsiderazzjonijiet japplikaw ukoll għad-drittijiet minquxa taħt il- Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem.
Minbarra t-tipi ta’ vjolenza bbażata fuq is-sess li jaffettwaw lin-nisa u l-bniet kollha, forom ta’ vjolenza speċifiċi għad-diżabbiltà mwettqa kontra n-nisa u l-bniet b’diżabilità jinkludu, fost oħrajn: l-irtirar tal-appoġġi meħtieġa biex jgħixu b’mod indipendenti, biex jikkomunikaw jew biex jiċċaqilqu, pereżempju billi jitneħħa jew jiġi kkontrollat l-aċċess għal għajnuniet ta' komunikazzjoni vitali (bħal hearing aids) jew ir-rifjut li tassisti fil-komunikazzjoni; tneħħija ta' tagħmir u karatteristiċi ta' aċċessibbiltà, bħal siġġijiet tar-roti jew rampi; kif ukoll ir-rifjut mill-persuni li jieħdu ħsiebhom li jassistu f’attivitajiet ta’ kuljum, bħall-għawm, il-libsa, l-ikel u l-immaniġġjar tal-mestrwazzjoni. Forom oħra ta’ vjolenza speċifiċi għal diżabilità jistgħu jinkludu l-ħsara lill-annimali ta’ għajnuna u l-bullying, l-abbuż verbali, u r-redikolu fuq il-bażi ta’ diżabilità.
In-nisa b'diżabilità huma wkoll ta' spiss soġġetti għal vjolenza sesswali, inkluż ħafna drabi fl-istituzzjonijiet. Is-Sinjura Dunja Mijatović stqarret: “Kif enfasizzat f’ħafna okkażjonijiet, l-ambjenti istituzzjonali huma bażi ta’ vjolenza u abbuż, inkluża vjolenza sesswali, minħabba fatturi varji bħall-iżolament ġeografiku, l-assimetriji tal-poter u l-impossibbiltà għall-vittmi li jfittxu u jiksbu għajnuna minn barra, li kollha jikkontribwixxu għall-impunità għall-awturi.”
Żiedet tgħid “Dan jinvolvi kemm vjolenza interpersonali, iżda ħafna drabi wkoll forom ta’ vjolenza strutturali u istituzzjonali. Stejjer personali tan-nisa, pereżempju b'diżabilitajiet intellettwali, li jgħixu jew baqgħu ħajjin jgħixu f’istituzzjonijiet jesponu l-ħafna modi li bihom il-vjolenza u l-abbuż kontrihom jistgħu jiġu normalizzati u jsiru strutturali.”
Is-saħħa sesswali u riproduttiva u d-drittijiet tan-nisa u l-bniet b'diżabilità
Forma partikolari ta’ vjolenza mmirata speċifikament għan-nisa u l-bniet b’diżabilità tikkonċerna l-isterilizzazzjoni involontarja, il-kontraċezzjoni u l-abort, kif ukoll proċeduri mediċi oħra mwettqa mingħajr il-kunsens liberu u infurmat tan-nisa kkonċernati, minkejja l-fatt li tali atti huma speċifikament ipprojbiti taħt il-Kunsill. tal-Ewropa dwar il-vjolenza fuq in-nisa u l-vjolenza domestika (l-Istanbul
Konvenzjoni) u s-CRPD.
Din il-kwistjoni hija intimament marbuta mal-kwistjoni ta kapaċità legali (download), dritt minqux fl-Artikolu 12 tas-CRPD u aktar spiss miċħud lin-nisa b’diżabilità milli lill-irġiel b’diżabilità, iddikjarat is-Sinjura Dunja Mijatović. Żiedet tgħid li ta’ spiss, id-dritt għall-integrità fiżika ta’ nisa b’diżabilità, b’mod partikolari b’diżabilitajiet intellettwali u psikosoċjali, jinkiser bħala riżultat ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet sostitwiti, fejn gwardjan maħtur jew imħallef jingħata s-setgħa li jieħu deċiżjonijiet li jbiddlu l-ħajja, allegatament. fl-“aħjar interessi” tal-mara u kontra r-rieda u l-preferenzi tagħha.
Prattiċi bħal dawn huma komuni madwar l-Ewropa kif jidher f'ħafna osservazzjonijiet konklussivi tal-Kumitat CRPD u rapporti tal-korp ta' monitoraġġ tal-Konvenzjoni ta' Istanbul (GREVIO), pereżempju dwar Il-Belġju, Franza, Serbja u, Spanja.
Huwa xokkanti li l-leġiżlazzjoni f’ħafna pajjiżi Ewropej tippermetti sterilizzazzjoni sfurzata, kontraċezzjoni u abort, meta wieħed iqis li dawn il-prattiki huma bbażati b’mod ċar fuq suppożizzjonijiet ewġeniċi dwar il-valur tal-ħajja ta’ persuni b’diżabilità jew sterjotipi dwar il-kapaċità tal-persuni b’diżabilità li jkunu ommijiet. , iddikjarat is-Sinjura Dunja Mijatović.
Huwa ta' dispjaċir li l-istati għadhom qed jintroduċu leġiżlazzjoni bħal din, bħal pereżempju fi l-Olanda fejn liġi introdotta fl-2020 tippermetti kontraċezzjoni sfurzata, li tipperpetwa din id-diskriminazzjoni u sterjotipi bħal dawn.
Għalhekk appellat lill-istati membri kollha biex isegwu l-eżempju ta’ Spanja, li wara r-rakkomandazzjonijiet tal-GREVIO u l-Kumitat CRPD, u wara konsultazzjonijiet estensivi, abolixxa l-isterilizzazzjoni sfurzata, anke bl-approvazzjoni minn qabel ta’ imħallef, fl-2020.
Hi kkonkludiet li tagħti importanza kbira lid-dmir tal-istati membri li jiżguraw it-tgawdija sħiħa ta’ is-saħħa u d-drittijiet sesswali u riproduttivi tan-nisa u l-bniet.
Nisa b’diżabilità f’sitwazzjonijiet ta’ emerġenza u ta’ kunflitt
Qasam ieħor ta' tħassib li sfortunatament sar aktar urġenti fl-Ewropa huwa l-inklużjoni ta' nisa b'diżabilità fir-reazzjonijiet għal emerġenzi u sitwazzjonijiet ta' kunflitt.
Hekk kif il-gwerra fl-Ukrajna qed tiġri u l-Ewropa qed tara l-iżvilupp ta katastrofi umanitarja, l-istati membri jridu jagħmlu ħilithom kollha biex jiżguraw li l-appoġġ umanitarju jasal ukoll lin-nisa u l-bniet b’diżabilità, li jiffaċċjaw ostakli addizzjonali, inklużi dawk li jaffettwaw il-komunikazzjoni u l-mobilità, f’sitwazzjoni fejn in-netwerks ta’ appoġġ tagħhom ikunu mfixkla u l-infrastruttura ta’ aċċessibbiltà li jiddependu fuqha tkun qed tiġi mfixkla. meqruda, iddikjarat is-Sinjura Dunja Mijatović.
Hija appellat lill-istati membri li qed jospitaw lil dawk in-nisa u l-bniet b’diżabilità li ħarbu mill-Ukrajna biex ikunu partikolarment attenti għall-bżonnijiet tagħhom u jevitaw vittimizzazzjoni sekondarja, minħabba pereżempju faċilitajiet ta’ akkoljenza inaċċessibbli li jistgħu jkomplu jżidu r-riskju ta’ vjolenza u abbuż.
Parteċipazzjoni u inklużjoni ta' nisa u bniet b'diżabilità
Id-diskriminazzjoni kontra n-nisa b'diżabilità hija problema mifruxa, li mhix limitata għall-kwistjonijiet imsemmija hawn fuq.
Il-Kummissarju għad-Drittijiet tal-Bniedem irrimarka, li bħal fl-oqsma kollha li jikkonċernaw id-diżabilità, it-triq 'il quddiem trid tinvolvi l-parteċipazzjoni u l-involviment sħiħ tan-nisa u l-bniet b'diżabilità fil-politiki u l-mekkaniżmi tat-teħid ta' deċiżjonijiet u l-leġiżlazzjoni li jaffettwaw lin-nisa u l-persuni b'diżabilità, skont bil-prinċipju ta '"Xejn dwarna mingħajrna". L-Istati Membri jeħtieġ li jagħmlu ħafna progress f'dan ir-rigward u jmorru lil hinn minn ġesti simboliċi li ma jkunux akkumpanjati minn bbaġitjar u ppjanar fit-tul.
Hija tara wkoll id-de-istituzzjonalizzazzjoni u r-riformi tal-kapaċità legali biex jiġu eliminati kull forma ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet sostitwiti bħala kruċjali għat-titjib tas-sitwazzjoni tan-nisa b’diżabilità u aktar raġuni aktar biex dawn il-kwistjonijiet jiġu ttrattati bħala prijorità assoluta.
Temmet tgħid li wasal iż-żmien li din is-sitwazzjoni titwaqqaf u tieħu impenn sod biex ireġġa’ lura l-esklużjoni tan-nisa u l-bniet b’diżabilità. L-ewwel pass f’din id-direzzjoni jrid ikun ir-rikonoxximent tas-saħħa u r-reżiljenza mhux sfruttati tan-nisa u l-bniet b’diżabilità, sabiex huma stess ikunu jistgħu jmexxu t-triq 'il quddiem.
