Fis-sigħat bikrin tas-6 ta’ Frar, 2023, terremot devastanti b’qawwa ta’ 7.8 laqat ir-reġjun tal-fruntiera bejn iż-żewġ pajjiżi, u ħasad aktar minn 50,000 ħajja fit-Türkiye u 5,900 oħra fis-Sirja, b’eluf oħra midruba.
“Eluf ta’ familji għad iridu jfejqu mill-impatt tad-devastazzjoni. Is-superstiti jgħixu bit-telf u t-trawma ta’ dawk il-jiem tal-biża’,” qal Martin Griffiths, Koordinatur tan-NU għall-Għajnuna ta’ Emerġenza, fi kliemu. dikjarazzjoni.
“Illum, il-ħsibijiet tagħna huma mill-ġdid mas-superstiti u dawk li tilfu l-maħbubin. U għal dawk li għad għandhom bżonn l-għajnuna umanitarja, il-wegħda tagħna tibqa’ li nagħmlu dak kollu li nistgħu biex inkomplu ngħinu,” żied jgħid.
Id-diżastru aggrava kriżi umanitarja diġà mwiegħra fis-Sirja, fejn madwar 16.7 miljun ruħ se jkollhom bżonn assistenza fl-2024. Hemm 1.75 miljun refuġjat Sirjan ieħor fir-reġjuni tat-Türkiye milquta mit-terremoti.
Fiż-żewġ pajjiżi, komunitajiet sħaħ tqattgħu l-art u eluf ta’ bini – inklużi skejjel, sptarijiet, moskej u knejjes – inqerdu jew saritilhom ħsara serja.
Bżonnijiet tas-saħħa ġodda u urġenti
Il-konsegwenzi tal-katastrofi se jdumu ħafna snin li ġejjin b'ħafna nies għadhom f'xelters temporanji, l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa tan-NU (WHO) wissiet.
Il-kelliem tal-aġenzija tas-saħħa Tarik Jasarevic qal li fit-Türkiye, it-terremot ħoloq bżonnijiet tas-saħħa ġodda u urġenti kemm għar-refuġjati kif ukoll għall-popolazzjonijiet ospitanti.
"Id-diżastru sfratta l-aċċess għas-servizzi tas-saħħa, inkluża l-kura tas-saħħa materna u tat-twelid, tilqim, ġestjoni ta 'mard li ma jitteħidx, appoġġ għas-saħħa mentali, servizzi ta' diżabilità u riabilitazzjoni," huwa qal lill-ġurnalisti waqt briefing għall-istampa fl-Uffiċċju tan-NU f'Ġinevra (UNOG).
Fis-Sirja, it-terremot laqat lill-komunitajiet li kienu diġà ġew affettwati profondament matul il-kriżi mmexxija mill-kunflitti li ilha 13-il sena, ikkaratterizzata minn spostament ripetut li wassal għal nuqqas ta’ sigurtà fl-ikel, tifqigħat ta’ mard u sistema tas-saħħa mdgħajfa ħafna, żied jgħid.
Id-WHO u l-imsieħba tas-saħħa jkomplu jipprovdu servizzi tas-saħħa għas-saħħa tal-omm u tat-tfal, il-prevenzjoni tal-kolera u tifqigħat oħra, ir-riabilitazzjoni fiżika, is-saħħa mentali u l-appoġġ psikosoċjali.
Is-Sur Jasarevic żied jgħid li l-appoġġ tal-komunità internazzjonali huwa kruċjali biex id-WHO u l-imsieħba jkomplu jagħtu s-servizzi tas-saħħa tant meħtieġa fis-Sirja.
Ir-refuġjati jeħtieġu soluzzjonijiet fit-tul
L-aġenzija tan-NU għar-refuġjati (UNHCR) kien twassil ta' għajnuna ta' protezzjoni – inkluż appoġġ psikosoċjali, kenn, assistenza fi flus u għajnuna oħra lil nies milquta fis-Sirja.
Fit-Türkiye, b’appoġġ għar-rispons immexxi mill-Gvern, l-aġenzija pprovdiet aktar minn tliet miljun oġġett ta’ għajnuna, inklużi tined, kontenituri, kits tal-iġjene, friex u ħwejjeġ sħun għar-refuġjati u r-residenti lokali f’ċentri ta’ akkomodazzjoni temporanja.
Filwaqt li l-UNHCR japprezza l-għajnuna f'waqtha u ġeneruża offruta mid-donaturi, tappella għal appoġġ kontinwu biex jiġi żgurat li l-ħtiġijiet umanitarji kritiċi jkunu jistgħu jintlaħqu, qalet il-kelliem Shabia Mantoo waqt il-laqgħa tal-istampa tal-UNOG.
"Biex niffaċilitaw qsim aħjar tar-responsabbiltà mat-Türkiye, [aħna] nappellaw ukoll għal espansjoni tal-opportunitajiet ta' risistemazzjoni għar-refuġjati, li wħud mill-aktar vulnerabbli minnhom jeħtieġu soluzzjonijiet fit-tul u bidu ġdid x'imkien ieħor," żiedet tgħid.