Zokambirana: Kubweza malonda akapolo 'kofunikira', woyambitsa projekiti ya 1619 akuuza UN News
Wolemba wa New York Times Nikole Hannah-Jones, wodziwika bwino ndi Project ya 1619, yomwe imapangitsa ukapolo kukhala chimodzi mwazinthu zazikulu m'mbiri ya United States, adalankhula ku UN. Msonkhano Wonse pa chikumbutso cha Malonda a akapolo aku transatlantic lachiwiri. Adafotokozera UN News momwe Ntchitoyi idachitikira.
Nikole Hannah-Jones Ntchito ya 1619 ndi buku lomwe limakumbukira zaka 400 za sitima yoyamba yomwe inabweretsa anthu oyambirira a ku Africa ku chigawo cha Britain ku Virginia. Tikuwonetsa kuti ngati chiyambi chenicheni cha malonda a akapolo ku America m'makoloni oyambilira 13 omwe angapange United States.
Ndipo zomwe polojekitiyi ikuyesera kuchita, kupyolera mu mndandanda wa zolemba, ndikulowa muukapolo monga bungwe loyambira ku America ndikuyika zopereka za anthu akuda aku America pakatikati pa nkhani yaku America.
Koma kuposa pamenepo, kuwonetsanso momwe zaka 250 zaukapolo ku United States zikupangabe anthu ambiri masiku ano. Sikuti ndi zakale chabe, koma ndi zomwe zachitika pakali pano.
Koma ukapolo ndi wovuta kwambiri. Simungamvetsetse United States, simungamvetse dziko la Atlantic, simungamvetse zomwe zachitika ku Africa, komanso simungamvetse chuma chambiri cha atsamunda akumadzulo ngati simukumvetsetsa ukapolo ndi cholowa chake.
UN News Kodi mungawauze chiyani anthu amene amati “Sindinachite nawo ukapolo, n’chifukwa chiyani mukupitirizabe kundiuza za ukapolo”?
Nikole Hannah-Jones Chinthu choyamba chimene ndinganene n’chakuti, n’zopanda nzeru kukhulupirira kuti dongosolo limene linakhalapo kwa zaka 400, lomwe linasintha maonekedwe a dziko lapansi, lomwe linalemeretsa maulamuliro a ku Ulaya atsamunda, limene linayala maziko a chitukuko cha chuma cha United States. , mwanjira inayake sichisintha dziko limene tikukhalamo.
Mwachitsanzo, ku United States, takhala ndi ukapolo kwa nthawi yayitali kuposa momwe tinalili ndi ufulu, ndipo anthu aku Africa amakhalabe pansi pazizindikiro zonse za moyo wabwino komanso magulu onse omwe kale anali akapolo.
Ngati anthu awerenga pulojekiti ya 1619, adzawona kuti nkhani iliyonse sinena za zomwe zidachitika kalekale. Ndizokhudza momwe zomwe zidachitika kalekale zimasinthira ndikuyipitsa anthu ambiri masiku ano.
Palibe aliyense wa ife amene anali ndi moyo pamene Constitution inalembedwa. Ndipo komabe tikumvetsetsa kuti chimenecho ndi cholowa chathu. Simungangonena zigawo za mbiri yanu zomwe mukuganiza kuti zimakupangitsani kuwoneka bwino kapena zomwe mukuganiza kuti ndi zokwezeka.
UN News Kodi mudadabwa ndi kukankhira kumbuyo m'magulu ena andale?
Nikole Hannah-Jones Sindikudabwa.
United States makamaka yakhala ikukana kwambiri za kukhazikitsidwa kwa ukapolo ndi cholowa chake. Ndife fuko lokhazikitsidwa pa mfundo za ufulu wopatsidwa ndi Mulungu. Timakhulupirira kuti ndife dziko laufulu, lapadera kwambiri padziko lonse lapansi. Ndipo ukapolo ndi cholowa chake zikunama paufulu umenewo.
Ukapolo ndi chinyengo chodziwika bwino m'dziko lomwe likufuna kukhulupirira kuti ndilo chimake chaufulu padziko lapansi.
Koma ndikanama ndikapanda kunena momwe ntchitoyi yakhalira ndi zida komanso ndale, patatha zaka zitatu kuchokera pomwe idasindikizidwa koyamba, zakhala zodabwitsa kwambiri.
Ndipo zomwe zimakuuzani ndikuti mbiri yakale m'njira zambiri imakhudza mphamvu. Ndi za ndani yemwe angapange kumvetsetsa kwathu kophatikizana, yemwe amayamba kupanga kukumbukira kwathu pamodzi. Ndipo mphamvu imeneyo sikufuna kuti timvetsetse mbiri yakale yomwe imayika mphamvuzo.
Ndipo ndi zomwe 1619 imachita. Zimatengera anthu omwe amachitiridwa nkhanza, zimatengera upandu wapadziko lonse wotsutsana ndi umunthu womwe unali ukapolo, ndipo akuti izi zinali zofunika kwambiri ku United States ndi dziko la Atlantic monga malingaliro awa a ufulu. Ndipo icho ndi chinthu chomwe chiri chowopsa kwambiri kwa anthu ena amphamvu.
UN News Kodi mumawayankha bwanji amene amati mukuvumbulutsa bala osati kuchiza?
Nikole Hannah-Jones Chabwino, mwachiwonekere, chilondacho chikukulabe. Kaya tikufuna kuchotsa bandejiyo ndikupeza chifukwa chake kapena ayi.
Zaka ziwiri zapitazo, tinali ndi zionetsero zazikulu kwambiri za moyo wa anthu akuda m'mbiri ya dziko lapansi chifukwa munthu wakuda, George Floyd, anaphedwa ndi wapolisi woyera, yemwe adapondereza mpweya mwa munthu uyu kwa mphindi zisanu ndi zitatu.
Awo amene amanena kuti ngati tilankhula za izi, timaipitsitsa, mwachiwonekere si anthu omwe akukhala ndi kuvutika pansi pa mikhalidwe ya mbiri ino. Ine pandekha ndikukhulupirira zimenezo kuwala ndi mankhwala abwino kwambiri ophera tizilombo omwe tili nawo, kuvomereza ndi kunena zoona za mbiri yathu. Ndiyeno tikhoza kuyamba kukonza.
UN News Kodi mungafune kuti anthu aku Africa atenge chiyani mu Project ya 1619?
Nikole Hannah-Jones Limenelo ndi funso lozama komanso lovuta chifukwa tikudziwa kuti anthu a ku Africa, makamaka kumadzulo ndi pakati pa Africa, nawonso ankachita malonda a akapolo. Ndikuganiza kuti kuvomereza zomwe zidachitika ndikofunikiranso ku Africa kuti apite ku chiyanjanitso.
Palibe chimene chingachitidwe kusintha mbiri. Koma chimene tingachite ndi kuvomereza zimene zinachitika ndiyeno n’kumayesetsa kumanga ubale.
Ndikuganiza kuti anthu aku America aku America angakonde kukhala nzika za dziko lino komanso kuti athe kupanga maubwenzi awa kudutsa mlathowo. Ndikuganiza kuti chiyanjanitso chimenecho chingakhale champhamvu kwambiri kwa ife tonse.
UN News Mukulankhula kwanu ku Msonkhano Waukulu, mudawonetsa kukana kwa akapolo ndikubweza. Kodi nchifukwa ninji mizati imeneyi ili yofunika kwambiri kuti tipite patsogolo m’njira yomangirira kuchoka ku cholowa chaukapolo?
Nikole Hannah-Jones Ndine wokondwa kwambiri kuti bungwe la United Nations likuyang'ana chaka chino pa kukana, chifukwa momwe ife timaphunzitsidwira kawirikawiri mbiriyi ndikuti mwanjira ina anthu akuda, anthu a ku Africa anagonjera ku ukapolo wawo, ndipo izi zimagwiritsidwa ntchito ngati kulungamitsidwa kwa ukapolo.
Komanso, kwa ine, zimachotsa umunthu wathu, chifukwa sizachibadwa kuti tisamenyane ndi ukapolo. Ngakhale nkhani ya kuthetsedwa ikukhudza azungu m’njira yotilanda bungwe lathu.
Sikuli choncho kuti, tsiku lina, dziko la Britain, lomwe linali dziko lalikulu kwambiri padziko lonse la malonda a akapolo, linangoganiza kuti “sitikufunanso kuchita zimenezi chifukwa n’kulakwa.” Ndi zigawenga ndi kupanduka kwa anthu omwe anali akapolo zomwe zinapangitsa kuti Ufumu wa Britain ukhale wosavomerezeka kuti upitirize kuitanitsa Afirika kumadera ake.
Ndiyeno pamene anaganiza kuti sangathenso, izonso momveka sankafuna kuti mayiko ena achite izo, chifukwa iwo adzakhala ndi mwayi mpikisano. Umu ndi momwe tinafikira ku ziletso za malonda a ukapolo padziko lonse.
UN News Munapereka lingaliro mu adilesi yanu kuti kukana uku kudapitilira mpaka m'zaka za zana la makumi awiri.
Nikole Hannah-Jones Timaganiza za United States ngati maginito kwa anthu oponderezedwa m'madera ena omwe amabwera ku United States. Chimene sitinena ndi momwe anthu akuda m'dziko lino adakanidwa demokalase, kulandidwa ufulu womwewo omwe Azungu a ku Ulaya angapeze nthawi yomweyo akabwera.
Panalinso kusamuka kwina, osati kwa anthu obwera ku US okha, koma akuda kumwera.
Mamiliyoni asanu ndi limodzi, kusamuka kwakukulu kwambiri m’mbiri ya United States, anachoka Kum’mwera, kaŵirikaŵiri mumdima chifukwa chakuti anakakamizika kukagwira ntchito kumeneko, ndipo azungu amene anali kudyera masuku pamutu ntchito yawo sanafune kuti iwo achoke.
Iwo anaganiza kuti adzakhala othaŵa kwawo m’dziko lawo, ndi kusamukira kumpoto kupita kusaka kuti mukhale ndi moyo wabwino komanso mwayi wabwino.
Ndikumva kuti, ngati anthu ambiri padziko lonse lapansi amvetsetsa nkhani ya Kusamuka Kwakukulu, adziwona okha, nkhani yawoyawo yomwe idasamuka m'nkhani ya Akuda America, m'malo mofuna kunena kuti, "N'chifukwa chiyani simukuchita bwino mu izi? dziko, phindu lalikulu? N’chifukwa chiyani simugwiritsa ntchito mwayi wanu?”
Ponena za kubwezeredwa, sindikuganiza kuti titha kukambirana zamilandu yayikulu kwambiri yolimbana ndi anthu, osalankhula za kubwezera.
Ndikuzindikira kuti, pa Msonkhano Wachigawo, wolankhulira mayiko a Kumadzulo kwa Ulaya ankawoneka kuti amakonda kulankhula za ukapolo wamakono, womwe, ndithudi, ndi mliri waukulu, ndipo tonsefe tiyenera kumenyana.
Nkosavuta kunena za ukapolo kwina kulikonse kusiyana ndi kulimbana ndi upandu woyambirira uja. Tiyenera kubweza, ndipo ndikukhulupirira kubweza ndalama kudera lonse la Atlantic. Ndipo pali zokambirana zosiyana zokhuza kubweza kwa atsamunda.
Mwachitsanzo, anthu akuda ku America ali ndi gawo limodzi mwa magawo khumi a chuma cha Azungu Achimereka. Munthu wakuda ali ndi mwana ali ndi gawo limodzi mwa magawo zana a chuma cha azungu a ku America.
Ndipo sichifukwa chakuti mwanjira ina Akuda aku America ndi aulesi, safuna maphunziro, safuna nyumba zabwino, safuna kugwira ntchito. Tikudziwa kuti zimenezo si zoona. Ndipotu sindikumvetsa kuti anthu amene anakakamizika kugwira ntchito yothandiza anthu ena amaonedwa kuti ndi aulesi.
Yang'anani ku Haiti, malo omwe adakakamizika kupereka malipiro kwa akapolo a White chifukwa adadzimasula okha.
Ndipo ku United States, gulu lokhalo la anthu amene analandira malipiro chifukwa cha ukapolowo anali azungu akapolo ku Washington, DC.
UN News Kodi UN iyenera kuchita chiyani kuti ithandizire Ntchito ya 1619?
Nikole Hannah-Jones Ndikuyamikira bungwe la UN monga bungwe chifukwa chopereka malipoti okhudza tsankho ku United States komanso kukhala okonzeka kutsutsa chinyengo cha dzikolo m'njira zomwe simumaziwona nthawi zambiri.
Koma ndithudi payenera kukhala ntchito yamphamvu kwambiri pa nkhani yobwezera.
Palinso nkhani yokhuza kuyimirira mu General Assembly. Titha kuyang'ana mayiko ambiri a m'nyanja ya Atlantic omwe kale anali maiko okhala ndi akapolo, ndipo sitikuwona kufalikira kwa Africa komwe kukuwonetsedwa kuti ndi ndani amene amakhala m'malo ngati awa.
Ndikuganiza kuti pali zambiri zoti tichite. Koma ndikukhulupiriranso kuti bungwe la UN latsogolera mbali zina zofunika kwambiri.
Zakhala zochitika za surreal kukhala pano ndikutha kulankhula ndi General Assembly.
Ndinawauza nkhani ya agogo anga aakazi, omwe anali ndi maphunziro a sitandade XNUMX, amene anabadwira m’munda wa thonje, amene ankagwira ntchito yosamalira malo mpaka pamene anapuma pa ntchito, ndipo sakanaganiza n’komwe kuti kudzipereka kwawo konse kudzandilola kulankhula m’malo mwa ine. za anthu athu mwa makolo athu mwanjira imeneyi.
Ndikunyamuka lero ndikusangalala kwambiri, ndikulemekezedwa kwambiri, ndipo ndikumva kupezeka kwa makolo athu pafupi nafe.
