, https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20201126IPR92517/
- 8 piliona EUR ua fa'aagaga mo le galulue fa'atasi a Europa
- Tele punaoa i mataupu tau tau ma agafesootai
- Fa'ateleina le lagolago mo galuega laiti
I le Aso Lulu, na ausia ai e faalapotopotoga a le EU se maliega le tumau i le galulue faatasi o le teritori o Europa ma le faatupeina o galuega i tuaoi mo le 2021-2027.
O le aofaʻi o punaoa o loʻo avanoa mo le galulue faʻatasi i tuaoi mo le vaitaimi 2021-2027, e ala i le EU Interreg meafaigaluega, ua seti i 8 piliona EUR (8 050 000 000 i 2018 tau).
Interreg o le a lagolagoina ituaiga o gaioiga nei (fa'aigoaina o "strands"):
- felagolagomai i tuaoi i le va o itulagi lata ane e faʻalauteleina le atinaʻe faʻaitulagi tuʻufaʻatasia ma felagolagomai i le va o fanua tuaoi ma itulagi tuaoi o le gataifale (Interreg A; 72,2% o le aofaʻi o punaoa);
- felagolagomai fa'ava-o-malo i luga o teritori lapo'a fa'ava-o-malo po'o fa'ata'amilo i sami (Interreg B; 18,2%);
- felagolagomai faaitulagi ia faʻamalosia le aoga o faiga faʻavae faʻatasi (Interreg C; 6,1%);
- galulue faatasi itulagi pito i fafo e faʻafaigofie ai lo latou tuʻufaʻatasia ma atinaʻe lelei i totonu o latou itulagi (Interreg D; 3,5%).
Ole fua fa'atupe fa'atasi ile polokalame Interreg ta'itasi e fa'atulaga ile maualuga ole 80% o tupe e tu'uina atu e le EU, fa'atasi ai ma le 85% mo itulagi pito i fafo.
Na malilie isi faiga taua
- E tele atu alagaoa e fa'amoemoe e fa'aalu i ai faatinoga o le tau ma polokalame faaagafesootai, e aofia ai le soifua maloloina lautele;
- Faateleina lagolago mo galuega laiti ma galuega a tagata-i-tagata: e o'o atu i le 20% i totonu o se polokalame Interreg e mafai ona fa'asoa i tupe o poloketi laiti;
- Laasaga a'o le'i fa'atupeina (tupe ua fa'aavanoaina mo sui o le setete pe a mae'a le fa'atagaina o polokalame Interreg) e fa'atulaga i le 1% mo tausaga 2021 ma le 2022, ma i le 3% mo tausaga 2023 i le 2026, e maua ai le tele o le fa'amama mo polokalame.
faʻatatau
Rapporteur Pascal Arimont (EPP, BE) fai mai: “O le Interreg o se faailoga taua mo le galulue faatasi i le va o tuaoi. E fesoasoani tele e aveese faʻalavelave tuaoi - ae sili atu, o mea o loʻo i mafaufau o tagata."
“O le i'uga o nei feutanaiga, ua mafai ai ona fa'afaigofie ona galulue fa'atasi itulagi - e ala i tulafono ma faiga fa'afaigofie. Aemaise lava, o galuega laiti ma tagata-i-tagata o le a sili atu ona lagolago malosi nai lo se isi lava taimi.
“O loʻo matou foʻia foʻi luʻitau o lo matou taimi: e tatau i itulagi ona teu faʻafaigaluega i galuega faatino e faʻafetaui ai suiga o le tau pe faʻamalosia a matou faiga faʻalesoifua maloloina. O le iʻuga, faʻatasi ai ma le faʻateleina o avanoa na ofoina mai e REACT-EU, o le a tele avanoa fou mo a tatou itulagi e teu faʻafaigaluega i galuega gafataulimaina ma fefaʻatauaʻiga i tuaoi i le lumanaʻi.
Laasaga e sosoo ai
Ua fa'amoemoe le Palemene ma le Fono e fa'amaonia mea o lo'o i totonu o le maliliega.
tua
O le tulafono faatonutonu o loʻo tuʻuina atu ai aiaiga faʻapitoa mo le sini o le galulue faʻatasi a Europa (Interreg) e lagolagoina e le European Regional Development Fund (ERDF), le European Social Fund (ESF +) ma le Cohesion Fund mo le vaitaimi o polokalame 2021-2027.
I lalo o le lumanaʻi Tulafono Faatonutonu o aiaiga masani, e lima fa'amoemoega fa'avae ua fa'ailoa mai: (1) sili atu le fa'atauva ma sili atu le atamai o Europa; (2) ose suiga lanumeamata, maualalo-carbon agai atu i se tamaoaiga e leai se kaponi ma Europa mautu; (3) o Europa sili atu ona fesootai; (4) o Europa e sili atu le vafealoai ma le aofia; (5) a Europa latalata i ona tagatanuu.