O le tala a Witold Pilecki o se tasi o le lototele ma le ositaulaga, ma o se potu fono a le Palemene Europa faatoa faʻauluina i lona igoa, 75 tausaga talu ona fasiotia e Stalin. O le Peresetene o le Palemene Roberta Metsola sa auai faatasi ma MEP eseese mai vaega eseese, ae maise mai le ECR (Anna Fotyga), ona o le potu lea e fai ai a latou fonotaga a le vaega.
O le potu fono a Witold Pilecki na tatalaina i le Palemene Europa
O le aso 31 o Me, na fa'aulufaleina ai se potu ma le igoa i le Palemene Europa. Sa faia se sauniga e faaigoa ai le potu fono a le ECR Group, SPAAK 1A002, mo le Witold PILEKI, o se ofisa Polani o le Taua Lona Lua a le Lalolagi, o le ofisa o le atamai ma le tau tetee na tetee malosi i le Nazism ma le Communism ma o lona tetee i pulega pulepulepule e fai ma sui o tulaga taua e faavae ai le tuufaatasia o Europa. Roberta Metsola, EP Peresitene na auai i le sauniga faatasi ma le ECR Co-Chairmen Ryszard LEGUTKO, ma Mr Marek OSTROWSKI, tei o Witold PILECKI.
Fai mai Metsola i le taimi o le sauniga:
Ryszard Antoni LEGUTKO (ECR, PL), Ulu o le vaega ECR fai mai e faapea:
E faigata tele ona talanoa e uiga i vaega. O le mea sili e le aoga la'u gagana. O le mea na ia faia, o lona lototoa e sili atu nai lo o tatou mafaufau. O le mea foi e sili atu nai lo le mafaufauina o le leaga na ia feagai. Na maliu o ia. Pe sili atu, na fasiotia o ia i le tetee atu i mea leaga e lua na faia i le 20th seneturi. Siamani National Socialism ma. Ma faa-Komunisi. Na talitonu le Komunisi na fasiotia o ia e faapea, o lona maliu, o le manatuaina o ia, o le a soloiesea uma e faavavau.
O Witold Pilecki o se fitafita tetee Polani na ofo atu e falepuipui i Auschwitz i le taimi o le Taua Lona Lua a le Lalolagi. O lana misiona o le aoina mai o le atamai ma faatulaga se gaoioiga tetee mai totonu o le tolauapiga. O le lototele ma le ositaulaga o Pilecki na fesoasoani e faʻaalia ai le leaga o le Holocaust ma faʻaosofia ai isi e tetee atu i le faʻasauā a Nazi. Aoao atili e uiga i lenei tagata totoa ma lona talatuu.
O se vaega o le sauniga, Marek OSTROWSKI, na faamamafa mai e le tuagane o Witold PILECKI e faapea:
A o ou laitiiti, sa ou feiloai ia te ia i le taimi o le pulega a Siamani. Ou te talitonu o se tagata tinoese lea, e ui lava i taimi faigata ma faigata, ae ua tele mea ua ia faia. Vaʻai faalemafaufau e faʻafetai i ana lipoti, lea na tafe mai Auschwitz ma i nei lipoti, na tuʻuina atu ai igoa ma igoa o le au fai togalaau sili a Siamani SS. Ma na lipotia mai e le BBC e ala i le leitio, a maeʻa le taua o le a faʻamasinoina i latou o ni tagata solitulafono, na suia ai le tiute faʻatasi mo le sosola ese mai Auschwitz.
Uluai Soifua ma Au'aunaga a le Ami
Na fanau Witold Pilecki ia Me 13, 1901, i le taulaga o Olonets i le Malo o Rusia (lea ua avea nei ma vaega o Rusia). Na ola aʻe o ia i se aiga lotonuu ma sa aʻoaʻoina i Polani. I le 1918, na auai ai o ia i le militeli Polani ma tau i le Taua a Polani-Soviet. Na faaauau lana auaunaga faamiliteli i le vaitaimi o taua, ma siitia ai i le tulaga o le kapeteni. Ina ua osofaʻia e Siamani Polani i le 1939, sa auai Pilecki i le vaega tetee i lalo o le eleele ma amata ai lana misiona e ulufale atu i Auschwitz.
Ulufale Auschwitz
O le misiona sili ona taʻutaʻua a Witold Pilecki o lona ulufale atu lea i Auschwitz, le nofoaga o faasalaga a Nazi. I le 1940, na ofo atu ai o ia e puʻea faapagota ma auina atu i le tolauapiga, lea na ia faʻaaluina ai le isi lua ma le afa tausaga e aoina ai le atamai ma faʻatulagaina se vaega tetee. O lipoti a Pilecki e uiga i sauaga na faia i Auschwitz o nisi ia o tagata muamua na taunuu i le Allies, ma o ana gaioiga na fesoasoani e faʻaalia ai le mataʻutia o le Holocaust i le lalolagi. E ui i le lamatiaga, ae na faaauau pea e Pilecki lana galuega tetee seia oo ina maua o ia ma fasiotia e le Nazis i le 1948.
Fa'apotopotoina o le Atamai ma le Fa'atulagaina o Tete'e
O le lototele ma le tuuto o Witold Pilecki i le tetee i le taimi o le Taua Lona Lua e matua ofoofogia lava. O lana misiona e faʻauluina Auschwitz ma faʻapotopotoina le atamai i luga o faʻalavelave faʻaleagaina na faia iina o se gaioiga matautia ma le le manatu faapito. Ae e le'i muta ai iina Pileki. Sa ia faatulagaina foi se gaoioiga tetee i totonu o le tolauapiga, ma tuuina atu le faamoemoe ma le lagolago i uso a pagota. O ana gaioiga na fesoasoani e faʻaalia ai le mataʻutia o le Holocaust i le lalolagi ma faʻaosofia ai isi e tetee. O le talatuu a Pilecki o se toa ma se faailoga o le tetee o loo faaauau pea ona musuia tagata i aso nei.
Solaese ma Fa'aauauina le Tetee
Ina ua mavae le toeitiiti atoa le tolu tausaga i Auschwitz, na mafai ai e Pilecki ona sola ese ia Aperila 1943. Sa faaauau lana galuega tetee, auai i le Home Army ma tau i le Warsaw Uprising i le 1944. E ui ina sa pueina e Siamani ma faasalaina i le oti, sa ola pea le talatuu a Pilecki. O ana lipoti mai Auschwitz na faʻaaogaina e fai ma faʻamaoniga i Nuremberg Trials, ma o lana tala o loʻo faʻaauau pea ona faʻaosofia tagata i le lalolagi atoa e tutu atu e tetee atu i sauaga ma tau mo le mea saʻo.
Talatuu ma le Aloaia
O le talatuu a Witold Pilecki o se toa o le Taua Lona Lua ua lauiloa i auala eseese. I le 2006, na tuuina atu ai ia te ia le Poloaiga a le Aeto Paʻepaʻe, o le mamalu maualuga o tagata lautele a Polani. I le 2013, a na faatuina ma le maafaamanatu mo lona mamalu i Warsaw. O le tala a Pilecki ua faʻamatalaina foi i tusi, faʻamaumauga, ma ata tifaga, faʻamautinoa o le a le faʻagaloina lona lototele ma le ositaulaga. O ana gaioiga o loʻo faʻaauau pea ona faʻaosofia tagata e tutu atu e tetee atu i le le tonu ma tau mo le saolotoga ma aia tatau a tagata soifua. Ma o lenei, i le aso 31 o Me 2023, ua faaigoa ai se potu fono a le Palemene Europa.