Fa'agesegese le soifua matua fa'ale-natura: O tagata e nonofo lata ane i laufanua lanu meamata e 2.5 tausaga la'ititi i le natura.
Ua faia e saienitisi i matu sisifo se suʻesuʻega fou e iloa ai pe o le nonofo latalata i avanoa lanumeamata, e pei o paka ma nofoaga e tele laʻau, e mafai ona afaina ai le matua o tatou tino ma saofagā i le soifua maloloina atoa.
E tusa ai ma se lipoti a Northwestern Medicine, o le tele o avanoa lanumeamata e fesoʻotaʻi ma le lemu matua olaola. O tagata na nonofo latalata ane i le tele o avanoa lanumeamata e 2.5 tausaga le la'ititi, i le averesi, nai lo i latou e nonofo latalata i le itiiti ifo o le lanu meamata.
Ae ui i lea, o faʻamanuiaga o avanoa lanu meamata e leʻi tutusa, ona na maua e saienitisi ni fesuiaiga i ituaiga, itupa ma tulaga tau tamaoaiga.
"A tatou mafaufau e uiga i le tumau i le soifua maloloina a o tatou matutua, e masani lava ona tatou taulai atu i mea e pei o le 'ai lelei, faamalositino ma lava le moe," o le tala lea a Kyeezu Kim, o le tusitala muamua i le suesuega ma le postdoctoral sikola i vailaau puipuia i Northwestern University Feinberg School of Vaila'au.
“Ae peita’i, o a matou su’esu’ega ua fa’aalia ai o le si’osi’omaga o lo’o matou nonofo ai, aemaise o le matou nu’u ma le avanoa i avanoa lanu meamata, e taua fo’i mo le tumau i le soifua maloloina a o tatou matutua.”
O le suʻesuʻega o le suʻesuʻega muamua lea e suʻesuʻe ai le aʻafiaga o le faʻaalia o se taimi umi (e tusa ma le 20 tausaga o le faʻaalia) i luga o le taulaga lanumeamata ma le soifua matua o meaola, aemaise lava le faʻaaogaina o le DNA methylation-based epigenetic age.
DNA methylation-based epigenetic age e faasino i suiga kemikolo i le DNA e ono aʻafia ai taunuʻuga tau soifua maloloina eseese. Epigenetic tausaga o se biomarker o le matua e fesoʻotaʻi ma faʻamaʻi faʻamaʻi tausaga ma mafuaʻaga uma o le oti.
Na maua e le au su'esu'e ni suiga i le aoga o avanoa lanu meamata mo le soifua matua o meaola e fa'atatau i ta'aloga, itupa ma tulaga fa'ale-tamaoaiga.
O le suʻesuʻega na aofia ai le sili atu i le 900 tagata taʻitoʻatasi o loʻo nonofo i aai e fa i le US: Birmingham, Ala.; Chicago; Minneapolis; ma Oakland, Calif O lenei faʻataʻitaʻiga o loʻo faʻatusalia ai se vaega o se suʻesuʻega faʻapitoa faʻapitoa na faia i le US, o le Coronary Artery Risk Development in Young Adults (CARDIA).
Na iloiloina e le au suʻesuʻe le 20 tausaga o le faʻaalia i avanoa lanumeamata lata ane e faʻaogaina ai le satelite ata, lea na mafai ai ona latou faʻatusatusa le aofaʻi o laʻau (tulaga lanumeamata) faʻapea foʻi ma le iai o paka tetele e lata ane i fale o tagata auai. Ina ia iloilo tausaga olaola o tagata auai, sa suʻesuʻeina e saienitisi o latou toto DNA methylation.
"O la matou suʻesuʻega o loʻo faʻamaonia ai o le siosiomaga masani, e pei o le avanoa lanumeamata, e aʻafia ai lou soifua maloloina i se tulaga mole (suiga i le DNA methylation), lea na mafai ona iloa i le toto," o le tala lea a le tusitala sinia o Dr. Lifang Hou, polofesa o vailaʻau puipuia i Feinberg.
"O le matou au suʻesuʻe na suʻesuʻeina tele suiga mole-mole e fesoʻotaʻi ma taunuʻuga tau soifua maloloina eseese, e aofia ai maʻi fatu fatu, kanesa, gaioiina o le mafaufau ma le oti. O lenei suʻesuʻega faʻapitoa e fesoasoani i lo tatou malamalama i le auala e aʻafia ai e le siosiomaga faʻanatura nei taunuʻuga o le soifua maloloina.
O faʻalavelave na matauina i le suʻesuʻega e faʻavae i luga o taʻaloga, feusuaiga ma tulaga faʻale-aganuʻu o loʻo faʻamamafaina ai le taua o le faia o suʻesuʻega i le lumanaʻi e suʻesuʻe ai le matafaioi a tagata faʻaagafesootai o le soifua maloloina e fesoʻotaʻi ma le siʻosiʻomaga lata ane ma le soifua maloloina, o le tala lea a Hou.
"Matou te talitonu o matou suʻesuʻega e iai ni aʻafiaga taua mo fuafuaga a le taulaga i le tulaga o le faʻalauteleina o atinaʻe lanu meamata e faʻaleleia ai le soifua maloloina lautele ma faʻaitiitia le faʻaleagaina o le soifua maloloina," o le tala lea a Kim.
puna: Iunivesite matu i sisifo