Складанне па Святы Епіскап Феафан, Затворнік Вышанскі
Святы Грыгорый Ніскі:
«Хто дасць мне галубіныя крылы?» – сказаў псаломшчык Давід (Пс. 54, 7). Я адважуся сказаць тое ж самае: хто даў бы мне гэтыя крылы, каб я мог узняць свой розум на вышыню гэтых слоў і, пакінуўшы зямлю, прайсці па паветры, дасягнуць зор і ўбачыць усю іх прыгажосць, але без спыніцца і ім, па-за ўсім рухомым і зменлівым, дасягнуць пастаяннай прыроды, нерухомай сілы, якая накіроўвае і падтрымлівае ўсё, што ёсць; усё залежыць ад невыказнай волі Божай Мудрасці. Аддаліўшыся ў думках ад таго, што зьменлівае і вычварэнскае, я ўпершыню змагу яднацца ў думках зь Нязьменным і Нязьменным, і з найбліжэйшым імем, кажучы: Ойча!».
Святы Кіпрыян Карфагенскі:
«О, якая паблажлівасць да нас, якая вялікая ласка і ласка ад Пана, калі Ён дазваляе нам, здзяйсняючы малітву перад абліччам Божым, называць Бога Айцом, а сябе называць сынамі Божымі, як Хрыстос - Сын Божы! Ніхто з нас не адважыўся б выкарыстоўваць гэтае імя ў малітве, калі б Ён сам не дазволіў нам маліцца такім чынам.
Святы Кірыл Іерусалімскі:
«У малітве, якой навучыў нас Збаўца праз сваіх вучняў, мы з чыстым сумленнем называем Бога Айца, кажучы: «Ойча наш!». Якая вялікая чалавечнасць Бога! Тым, хто адпаў ад Яго і хто дасягнуў крайняй мяжы ў зле, даецца такая камунія ў ласцы, што яны называюць Яго Айцом: Ойча наш!”.
Святы Ян Златавусны:
«Бацька наш! О, якое незвычайнае чалавекалюбства! Які высокі гонар! Якімі словамі падзякаваць Адпраўшчыку гэтых грузаў? Глядзі, каханы, нішто прыроды тваёй і маёй, зазірні ў яе паходжанне – у гэтай зямлі, пыле, гразі, гліне, попеле, таму што мы створаны з зямлі і ўрэшце раскладаемся ў зямлі. І калі вы ўявіце гэта, здзівіцеся неспасціжнаму багаццю вялікай дабрыні Божай да нас, якой загадана вам называць Яго Айцом, зямнога – Нябесным, тленнага – Неўміручым, тленнага – Нетленным, часовага – Вечным, учора і раней, існых вякоў. таму'.
Аўгусцін:
«У кожным хадайніцтве спачатку запытваецца карысць таго, хто хадайнічае, а потым выкладаецца сутнасць хадайніцтва. Пра паслугу звычайна просяць з пахвалой таго, у каго яе просяць, якая змяшчаецца ў пачатку просьбы. У гэтым сэнсе Пан і загадаў нам на пачатку малітвы ўсклікнуць: «Ойча наш!». У Святым Пісанні ёсць шмат выразаў, праз якія выяўляецца хвала Богу, але мы не знаходзім прадпісання звяртацца да Ізраіля словам «Ойча наш!». Сапраўды, прарокі называлі Бога Айцом ізраільцян, напрыклад: «Я выгадаваў і выхаваў сыноў, але яны паўсталі супраць мяне» (Іс 1, 2); «Калі Я бацька, дзе Мне гонар?» (Мал. 1:6). Прарокі называлі Бога такім чынам, відаць, каб паказаць ізраільцянам, што яны не жадаюць быць сынамі Божымі, бо здзейснілі грахі. Самі прарокі не адважваліся звяртацца да Бога як да Айца, бо ўсё яшчэ знаходзіліся ў становішчы рабоў, хоць і былі прызначаны для сыноўства, як кажа апостал: «спадкаемца, пакуль ён малады, нічым не адрозніваецца ад раб» (Гал 4, 1). Такое права дадзена новаму Ізраілю – хрысціянам; яны прызначаны быць дзецьмі Божымі (пар. Ян 1, 12), і яны атрымалі духа сыноўства, таму і ўсклікаюць: «Абба, Ойча!» (Рым. 8:15)».
Тэртуліян:
«Пан часта называў Бога Айцом, нават загадаў не называць Айцом нікога на зямлі, акрамя Таго, Каго мы маем у небе (пар. Мц 23, 9). Такім чынам, звяртаючыся да гэтых слоў у малітве, мы выконваем запаведзь. Дабрашчасныя тыя, хто ведае Бога Айца свайго. Імя Бога Айца раней нікому не было адкрыта – нават Майсею, які пытаўся, было сказана іншае імя Бога, а нам яно адкрыта ў Сыне. Само імя Сын ужо вядзе да новага імя Бога – імя Айца. Але Ён таксама казаў прама: «Я прыйшоў у імя Айца» (Ян 5, 43), і яшчэ: «Ойча, праслаў імя Тваё» (Ян 12, 28), і яшчэ больш выразна: «Я адкрыў Імя Тваё людзям” (Ян 17:6)”.
Святы Ян Касіян Рымлянін:
«Малітва Ойча наш прадугледжвае ў чалавека, які моліцца, найбольш узнёслы і дасканалы стан, які выяўляецца ў сузіранні Адзінага Бога і ў гарачай любові да Яго, і ў якім наш розум, прасякнуты гэтай любоўю, размаўляе з Богам у найбольш цеснай еднасці і з асаблівай шчырасцю, як са сваім Айцом. Словы малітвы падказваюць нам, што мы павінны рупліва прагнуць дасягнення такога стану. «Ойча наш!» – калі такім чынам Бог, Пан сусвету, сваімі вуснамі вызнае свайго Айца, то адначасова Ён вызнае і наступнае: што мы цалкам пераведзены са стану рабства ў стан усыноўленых дзяцей. Божага.
Сьвятога Феафілакта, архіяп. балгарская:
«Вучні Хрыста спаборнічалі з вучнямі Яна і хацелі навучыцца маліцца. Збаўца не адхіляе іх жадання і вучыць іх маліцца. Ойча наш, які ёсць у нябёсах – заўважце сілу малітвы! Гэта адразу ўзвышае вас да ўзвышша, і паколькі вы называеце Бога Айцом, вы пераконваеце сябе прыкласці ўсе намаганні, каб не страціць падабенства Айца, але быць падобным да Яго. Слова «Айцец» паказвае табе, якімі дабротамі ты быў удастоены, стаўшы сынам Божым».
Святы Сімяон Салунскі:
«Бацька наш! – Таму што Ён наш Творца, які прывёў нас з нябыту ў быццё, і таму што па ласцы Ён наш Айцец праз Сына, па прыродзе Ён стаў падобны да нас».
Святы Ціхан Задонскі:
«Ад слоў «Ойча наш!» мы даведаемся, што Бог з'яўляецца сапраўдным Айцом хрысціян, і яны з'яўляюцца «сынамі Божымі праз веру ў Хрыста Ісуса» (Гал. 3:26). Таму, як нашага Айца, мы павінны з даверам заклікаць Яго, як дзеці цялесных бацькоў заклікаюць іх і працягваюць да іх рукі ў кожнай патрэбе».
нататка: Святы Феафана, Затворніка Вышанскага (10 – 1815) – 6 студзеня (1894 студзеня). стары стыль) і 16 чэрвеня (Перанясенне мошчаў св. Феафана).
