Του Αγίου Ειρηναίου της Λυών
1. Αυτοί που κατηγορούν το γεγονός ότι πριν από την έξοδό τους, με εντολή του Θεού, ο λαός πήρε από τους Αιγύπτιους κάθε είδους σκεύη και ρούχα και έτσι ξεκίνησαν (με αυτά τα πράγματα), από τα οποία έγινε η σκηνή στην έρημο, τότε κατηγορούν τον εαυτό τους αγνοώντας τις δικαιολογίες του Θεού και τις εντολές Του, όπως λέει και ο πρεσβύτερος. Διότι, αν ο Θεός δεν είχε επιδοκιμάσει να το κάνει αυτό στην αντιπροσωπευτική έξοδο, τότε κανείς δεν θα μπορούσε τώρα να σωθεί στην αληθινή μας έξοδο, δηλαδή στην πίστη στην οποία στεκόμαστε και μέσω της οποίας χωριστήκαμε από τους ειδωλολάτρες. Γιατί όλοι ανήκουμε είτε σε μικρή είτε σε μεγάλη περιουσία, την οποία αποκτήσαμε «από μαμωνά της αδικίας». Γιατί από πού βρίσκουμε τα σπίτια στα οποία ζούμε, τα ρούχα με τα οποία καλύπτουμε τους εαυτούς μας, τα αγγεία με τα οποία χρησιμοποιούμε και ό,τι άλλο είναι απαραίτητο για την καθημερινή μας ζωή, αν όχι από αυτό που, όντας ειδωλολάτρες, αποκτήσαμε από τους δικούς μας απληστία ή ληφθέντα από τους ειδωλολάτρες γονείς μας; , συγγενείς ή φίλοι, έχοντας το αποκτήσει μέσω αναλήψεων; – Δεν λέω ότι το κερδίζουμε τώρα που γίναμε πιστοί. Για ποιος πουλάει και δεν θέλει να βγάλει κέρδος από τον αγοραστή; Και ποιος αγοράζει και δεν θέλει. να αγοράσετε κάτι επικερδώς από έναν πωλητή; Ποιος βιομήχανος ασχολείται με το εμπόριό του όχι για να τρώει από αυτό; Και οι πιστοί που βρίσκονται στη βασιλική αυλή δεν χρησιμοποιούν προμήθειες από την περιουσία του Καίσαρα και δεν προμηθεύει ο καθένας τους, ανάλογα με τις δυνατότητές του, για τους φτωχούς; Οι Αιγύπτιοι ήταν υπόχρεοι στον λαό (Εβραίοι), σύμφωνα με την πρώην καλοσύνη του Πατριάρχη Ιωσήφ, όχι μόνο με την περιουσία τους, αλλά και με τη ζωή τους· και τι μας οφείλουν οι ειδωλολάτρες, από τους οποίους παίρνουμε και κέρδη και οφέλη; Ό,τι αποκτούν με κόπο, εμείς οι πιστοί το χρησιμοποιούμε χωρίς δυσκολία.
2. Μέχρι εκείνη την εποχή, ο λαός των Αιγυπτίων βρισκόταν στην πιο οδυνηρή σκλαβιά, όπως λέει η Γραφή: «Οι Αιγύπτιοι έκαναν μεγάλη βία στα παιδιά του Ισραήλ και έκαναν τη ζωή τους μισητή με σκληρή δουλειά, πηλό και λάσπη , και όλη τη δουλειά στα χωράφια και κάθε είδους δουλειά, με την οποία καταπίεζαν πολύ τους»· Τους έχτισαν οχυρωμένες πόλεις, δούλεψαν σκληρά και αύξησαν τον πλούτο τους για πολλά χρόνια και κάθε είδους σκλαβιά, αν και όχι μόνο δεν τους ήταν ευγνώμονες, αλλά ήθελαν και να τους καταστρέψουν όλους. Τι αδικία έγινε αν έπαιρναν λίγα από τα πολλά; Και πότε θα μπορούσαμε να έχουμε μεγάλο πλούτο, αν δεν ήμασταν στη σκλαβιά, και βγαίναμε πλούσιοι, λαμβάναμε πολύ μικρή ανταμοιβή για τη μεγάλη μας σκλαβιά και βγαίναμε φτωχοί; Σαν κάποιος ελεύθερος, που τον πήρε με το ζόρι ο άλλος, τον υπηρέτησε για πολλά χρόνια και του αύξησε τον πλούτο, και μετά πήρε κάποιο επίδομα και, προφανώς, είχε κάτι από τα πλούτη του, αλλά στην πραγματικότητα, από τους πολλούς του κόπους και από το μεγάλο του απόκτημα, πήρε λίγα και έφυγε, και κάποιος θα τον κατηγορούσε γι' αυτό, σαν να είχε πράξει άδικα. τότε ο ίδιος ο δικαστής μάλλον θα φανεί άδικος σε αυτόν που οδηγήθηκε με τη βία στη σκλαβιά. Τέτοιοι είναι επίσης εκείνοι που κατηγορούν τους ανθρώπους που έχουν πάρει λίγα από τα πολλά, και δεν κατηγορούν τους ίδιους που δεν έδωσαν καμία ευγνωμοσύνη για τα πλεονεκτήματα των γονιών τους, και μάλιστα τους έφεραν στη χειρότερη σκλαβιά, και έλαβαν το μεγαλύτερο όφελος από τους. Αυτοί (οι κατήγοροι) λένε ότι (οι Ισραηλίτες) ενήργησαν άδικα, παίρνοντας για τους κόπους τους, όπως είπα, άκοπο χρυσό και ασήμι σε λίγα αγγεία, και για τον εαυτό τους λένε ότι - πρέπει να πούμε την αλήθεια, αν και αυτό μπορεί να φαίνεται αστείο σε κάποιους – ενεργούν δίκαια όταν, για τους κόπους άλλων, κουβαλούν στα πορτοφόλια τους κόψιμο χρυσό, ασήμι και χαλκό με την επιγραφή και την εικόνα του Καίσαρα.
3. Αν κάνουμε μια σύγκριση μεταξύ μας και αυτών, τότε ποιος θα λάβει δικαιότερα – τον λαό (Ισραήλ) από τους Αιγύπτιους, που ήταν οφειλέτες τους σε όλα, ή εμείς από τους Ρωμαίους και άλλα έθνη που δεν μας χρωστάμε τίποτα; Και ο κόσμος απολαμβάνει την ειρήνη μέσω αυτών (τους Ρωμαίους), και εμείς περπατάμε τους δρόμους χωρίς φόβο και πλέουμε όπου θέλουμε. Εναντίον αυτών των ανθρώπων, τα λόγια του Κυρίου θα είναι πολύ χρήσιμα: «Υποκριτή, βγάλε πρώτα τη σανίδα από το δικό σου μάτι και μετά θα δεις (πώς) να αφαιρέσεις την κηλίδα από το μάτι του αδελφού σου». Γιατί αν αυτός που σε κατηγορεί γι' αυτό και καυχιέται για τις γνώσεις του, αποχωρίστηκε από την κοινωνία των ειδωλολατρών και δεν είχε τίποτα ξένο, αλλά ήταν κυριολεκτικά γυμνός και με ξυπόλητα και ζούσε άστεγος στα βουνά, σαν κάποιο ζώο που τρώει βότανα , τότε αξίζει επιείκειας γιατί δεν γνωρίζει τις ανάγκες της κοινότητάς μας. Αν χρησιμοποιεί αυτό που ο κόσμος αποκαλεί ξένο και (ταυτόχρονα) καταδικάζει το πρωτότυπο αυτού, τότε δείχνει πολύ άδικο και στρέφει μια τέτοια κατηγορία εναντίον του. Γιατί θα βρει τον εαυτό του να κουβαλάει μαζί του κάτι που δεν είναι δικό του και να επιθυμεί αυτό που δεν είναι δικό του. Και γι' αυτό ο Κύριος είπε: «Μην κρίνετε, για να μην κριθείτε, γιατί με την κρίση που κρίνετε, θα κριθείτε». Όχι ότι δεν τιμωρούμε εκείνους που αμαρτάνουν ή επιδοκιμάζουν τις κακές πράξεις, αλλά ότι δεν καταδικάζουμε άδικα τις εντολές του Θεού, αφού αυτός ενδιαφέρεται δίκαια (^με ό,τι θα χρησιμεύσει για το καλό. Γιατί, αφού ήξερε ότι θα να κάνουμε καλή χρήση της περιουσίας μας που πρέπει να λάβουμε από άλλον, λέει: «Όποιος έχει δύο ρούχα, δώσε στους φτωχούς, κι όποιος έχει φαγητό, να κάνει το ίδιο. Και: «Πείνασα, και μου έδωσες φαγητό. Ήμουν γυμνός και με έντυσες." Και: "Όταν κάνεις ελεημοσύνη, μην ξέρεις το αριστερό σου τι κάνει το δεξί σου." Και αποδεικνύουμε ότι έχουμε δίκιο όταν κάνουμε κάθε είδους καλό, σαν να λυτρώνοντας τα δικά μας από τα χέρια κάποιου άλλου: Λέω «από τα χέρια κάποιου άλλου» όχι με την έννοια ότι ο κόσμος θα ήταν ξένος στον Θεό, αλλά επειδή λαμβάνουμε δώρα αυτού του είδους από άλλους, όπως αυτά (Ισραηλίτες) από τους Αιγύπτιους που έκαναν δεν γνωρίζουμε τον Θεό – και μέσω αυτού ακριβώς χτίζουμε την κατοικία του Θεού μέσα μας, γιατί με τον Θεό κατοικεί σε εκείνους που κάνουν το καλό, όπως λέει ο Κύριος: «Κάντε για τον εαυτό σας φίλους με άδικο πλούτο, ώστε όταν φύγετε, θα να σας παραλάβουμε σε αιώνιες κατοικίες.» Για όσα αποκτήσαμε με την αδικία ενώ ήμασταν ειδωλολάτρες, αφού γίναμε πιστοί, στρεφόμαστε για να ωφελήσουμε τον Κύριο και δικαιωνόμαστε.
4. Άρα, αυτό ήταν απαραίτητο κατά νου κατά τη διάρκεια εκείνης της μεταμορφωτικής δράσης, και από αυτά χτίζεται η σκηνή του Θεού, επειδή εκείνοι (Ισραηλίτες) έλαβαν δίκαια, όπως έδειξα, και σε αυτούς προοιωνιζόμασταν, που στη συνέχεια υποτίθεται ότι υπηρετήστε τον Θεό μέσω των πραγμάτων των άλλων «Διότι ολόκληρη η πομπή του λαού από την Αίγυπτο, σύμφωνα με τη θεϊκή βουλή, ήταν ο τύπος και η εικόνα της καταγωγής της Εκκλησίας, η οποία έπρεπε να είναι από τους ειδωλολάτρες, και ως εκ τούτου Αυτός στο Το τέλος (του χρόνου) την βγάζει από εδώ στην κληρονομιά της, την οποία δεν δίνει ο Μωυσής ο δούλος του Θεού, αλλά ο Ιησούς ο Υιός του Θεού ως κληρονομιά. Και αν κάποιος κοιτάξει πιο προσεκτικά τα λόγια των προφητών για το τέλος και αυτό που είδε ο μαθητής του Κυρίου Ιωάννης στην αποκάλυψη, θα διαπιστώσει ότι τα έθνη θα δεχτούν γενικά τις ίδιες πληγές που έπληξαν τότε την Αίγυπτο αποσπασματικά.
Πηγή: Άγιος Ειρηναίος Λυών. 5 Βιβλία κατά των αιρέσεων. Βιβλίο 4. Κεφ. 30.
