Il-Prim Ministru Ingliż Rishi Sunak faħħar l-adozzjoni, fil-lejl mit-Tnejn, 22 ta’ April sat-Tlieta, 23 ta’ April, tal-abbozz ta’ liġi kontroversjali li jippermetti t-tkeċċija lejn ir-Rwanda ta’ persuni li jfittxu ażil li jkunu daħlu illegalment fir-Renju Unit.
Imħabbra fl-2022 mill-gvern Konservattiv tiegħu u ppreżentata bħala element ewlieni tal-politika tagħha biex tiġġieled l-immigrazzjoni illegali, din il-miżura għandha l-għan li tibgħat ir-Rwanda lill-migranti li jkunu waslu illegalment fir-Renju Unit, irrispettivament mill-pajjiż tal-oriġini tagħhom. Se jkun f'idejn il-pajjiż tal-Afrika tal-Lvant li jikkunsidra l-applikazzjonijiet tagħhom għall-ażil. Fi kwalunkwe każ, l-applikanti ma jkunux jistgħu jirritornaw lejn ir-Renju Unit.
“Il-liġi tistabbilixxi b’mod ċar li jekk tiġi hawn illegalment, ma tkunx tista’ toqgħod,” stqarr Rishi Sunak. Nhar it-Tnejn, il-Prim Ministru assigura li l-gvern tiegħu kien "lest" biex ikeċċi lil dawk li jfittxu ażil lejn ir-Rwanda. "L-ewwel titjira se titlaq f'għaxar sa tnax-il ġimgħa," qal, jiġifieri f'xi żmien f'Lulju. Skont hu, dawn it-titjiriet setgħu bdew aktar kmieni “kieku l-Partit Laburista ma kienx qatta’ ġimgħat iddewwem l-abbozz ta’ liġi fil-House of Lords biex jipprova jimblokkah kompletament.” "Dawn it-titjiriet se jitilgħu, x'ikun," insista waqt konferenza stampa qabel il-votazzjoni.
Il-Gvern mmobilizza mijiet ta’ uffiċjali, inklużi mħallfin, biex jipproċessaw malajr kwalunkwe appell minn migranti illegali u fetaħ 2,200 post ta’ detenzjoni waqt li l-każijiet tagħhom qed jiġu riveduti, ħabbar il-Prim Ministru. "Ajruplani charter" ġew ibbukkjati, żied jgħid, hekk kif il-gvern allegatament tħabat biex jikkonvinċi lill-linji tal-ajru biex jikkontribwixxu għall-espulsjonijiet. L-ewwel titjira kellha titlaq f'Ġunju 2022 iżda ġiet ikkanċellata wara deċiżjoni tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem (ECHR).
Kemm se jiswa dan lill-Ingliżi?
Dan it-test huwa parti minn trattat ġdid usa' bejn Londra u Kigali, li jinvolvi ħlasijiet sostanzjali lir-Rwanda bi skambju għall-akkoljenza ta' migranti. Il-gvern ma żvelax l-ispiża totali tal-proġett, iżda skont rapport ippreżentat f’Marzu mill-Uffiċċju Nazzjonali tal-Verifika (NAO), l-għassa tal-infiq pubbliku, jista’ jaqbeż il-£500 miljun (aktar minn €583 miljun).
“Il-gvern Ingliż se jħallas £370 miljun [€432.1 miljun] taħt is-sħubija bejn ir-Renju Unit u r-Rwanda, £20,000 addizzjonali għal kull persuna, u £120 miljun ladarba l-ewwel 300 persuna jkunu ġew rilokati, flimkien ma £150,874 għal kull persuna għall-ipproċessar u l-ispejjeż operattivi,” ġabar fil-qosor l-NAO. Ir-Renju Unit għalhekk iħallas £1.8 miljun għal kull wieħed mill-ewwel 300 migrant imkeċċi. Stima li rrabjat lill-Partit Laburista. Fuq quddiem fl-istħarriġ għall-elezzjonijiet leġiżlattivi li ġejjin, il-Labour wiegħed li se jieħu post din l-iskema, li jqis li tiswa wisq flus. Madankollu, il-Prim Ministru assigura li din il-miżura kienet “investiment tajjeb”.
Kif tirreaġixxi Kigali?
Il-gvern ta’ Kigali, il-kapitali tar-Rwanda, esprima “sodisfazzjon” b’dan il-vot. L-awtoritajiet tal-pajjiż huma "ħerqana li jilqgħu individwi rilokati fir-Rwanda," qalet il-kelliem tal-gvern Yolande Makolo. "Ħdimna ħafna matul dawn l-aħħar 30 sena biex ir-Rwanda ssir pajjiż sigur u sigur kemm għar-Rwandi kif ukoll għar-Rwanda mhux Ruanda," qalet. B’hekk, dan it-trattat il-ġdid indirizza l-konklużjonijiet tal-Qorti Suprema Brittanika, li f’Novembru qieset il-proġett inizjali illegali.
Il-Qorti kienet iddeċidiet li l-migranti kienu f’riskju li jiġu mkeċċija mir-Rwanda lejn il-pajjiż tal-oriġini tagħhom, fejn jistgħu jiffaċċjaw persekuzzjoni, li tikser l-Artikolu 3 tal-Konvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem dwar it-tortura u t-trattament inuman, li tagħha r-Renju Unit huwa firmatarju . Il-liġi issa tiddefinixxi r-Rwanda bħala pajjiż terz sikur u tipprevjeni d-deportazzjoni tal-migranti minn dan il-pajjiż lejn il-pajjiż tal-oriġini tagħhom.
4. X'inhuma r-Reazzjonijiet Internazzjonali?
Dan il-vot isir hekk kif nhar it-Tlieta seħħet traġedja ġdida fil-Kanal Ingliż bil-mewt ta’ mill-inqas ħames migranti, inkluż tifel ta’ 4 snin. In-NU talbet lill-gvern Brittaniku biex "jikkunsidra mill-ġdid il-pjan tiegħu." Il-Kummissarju Għoli tan-NU għad-Drittijiet tal-Bniedem, Volker Türk, u l-kontroparti tiegħu responsabbli mir-refuġjati, Filippo Grandi, appellaw lill-gvern, fi stqarrija, “ biex jieħu miżuri prattiċi biex jiġġieled il-flussi irregolari ta’ refuġjati u migranti, ibbażati fuq kooperazzjoni u rispett internazzjonali. għal-liġi internazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem.”
"Din il-leġiżlazzjoni l-ġdida ddgħajjef serjament l-istat tad-dritt fir-Renju Unit u toħloq preċedent perikoluż globalment."
Volker Türk, il-Kummissarju Għoli tan-NU għad-Drittijiet tal-Bniedem fi stqarrija Il-Kummissarju għad-Drittijiet tal-Bniedem tal-Kunsill tal-Ewropa, Michael O'Flaherty, iddeskriva din il-liġi bħala "attakk fuq l-indipendenza tal-ġudikatura." Amnesty International UK semmietha bħala “disgrazzja nazzjonali” li “se tħalli tebgħa fuq ir-reputazzjoni morali ta’ dan il-pajjiż.”
Il-president ta 'Amnesty International Franza, iddeplora "infamija li ma tistax titkellem" u "ipokresija" ibbażata fuq gidba, li r-Rwanda hija meqjusa bħala pajjiż sigur għad-drittijiet tal-bniedem. L-NGO iddokumentat każijiet ta’ detenzjoni arbitrarja, tortura, u repressjoni tal-libertà tal-espressjoni u tal-assemblea fir-Rwanda,” huwa elenka. Skont hu, “is-sistema tal-ażil hija tant difettuża” fir-Rwanda li hemm “riskji ta’ ritorn illegali.”
