O le faaiuga a le International Mock Trial on Human Rights on Ernst Rüdin na faia e faamasino o le tulaga maualuga ma le poto masani. Ae peitai, o le faamasinoga e le o se faamasinoga tonu, ae o se vaega faatino o se polokalame faaleaoaoga mo taitai talavou na faatulagaina e le Social Excellence Forum i le United Nations Headquarters i Niu Ioka. O se vaega o le 2023 Holocaust Remembrance i lalo o le UN Outreach Programme on the Holocaust.
I totonu o se potu faamasino mafaufauina, e 32 tamaiti aoga i le va o le 15 ma le 22 tausaga, mai atunuu e sefulu o loo fai ma sui o atunuu eseese, lotu, ituaiga ma talitonuga mai le salafa o le lalolagi, na fesiligia le tama o Nazi Racial Hygiene, Nazi Ernst Rüdin (lona tagata na faʻaalia e se tagata fai pese). O se foma'i fa'afoma'i, su'esu'ega fa'atupu, ma eugenicist o Ernst Rüdin sa nafa ma mafatiaga ma le oti e le mafaamatalaina i le vaitau o le 1930 ma le 40s.
Na faailoa mai e le au faamasino talavou le Tofotofoga Tauemu faatasi ai ma le faamatalaga: “O le alii o loo faamasinoina i le aso nei e lei feagai lava ma se faamasinoga. E leʻi faia lava o ia e tali mo le fasioti tagata na ia faʻatagaina ma faʻafaigofieina, e leʻi tatau foi ona ia feagai ma taunuuga o le matafaioi na ia faia i le lagolagoina o faiga faʻavae faʻaumatia a le Nazis - i se vaega ona o le leai o se faʻamaoniga i lena taimi - lea na matou ua i ai nei - ma o se vaega ona o se fuafuaga mo moliaga.
Na taʻua atili, e ui e leʻi tupu lenei faamasinoga i lena taimi, ma o le tagata na faʻaalia Ernst Rüdin o se tagata fai pese, o le tamaloa. Ernst Rüdin sa matua moni lava. Ma e ui lava "na te leʻi mauaina lava se tasi o faʻamatalaga faʻasaienisi moni e lagolagoina ai lana "Racial Hygiene" talitonuga, na te leʻi faʻatuai e faʻalauiloaina ma le malosi atoatoa, talaaga ma le pule a le saienisi faafomaʻi, "i le tautuaina o lona faʻaituau patino.
Na fesoasoani Rüdin i le faʻatulagaina ma aemaise lava le galue i le faʻatinoina o le 1933 Nazi "Tulafono mo le Puipuia o Fanau ma Faʻamaʻi Faʻasologa" lea na faʻatulafonoina ai le faʻamalosia o le faʻamaʻiina o nisi 400,000 Siamani i le va o le 1934 ma le 1939. Na fesoasoani Rüdin e faʻatino le mea ua taʻua o le "T4 programme, " - o le fasioti tagata muamua na faia i lalo o le National Socialism (Nazi). Rüdin sa aafia tuusao i le fasiotia o tamaiti ina ia mafai ai ona faia suesuega o le maliu. Ona o se avanoa i le tulafono, e leʻi molia Rüdin mo ana solitulafono.
Ina ua fesiligia pe aisea ua faia ai se faamasinoga faatauemu i aso nei pe a ma le 70 tausaga talu ona mavae le mea moni? O le tali na tuuina mai, e ala i le faʻaalia o le le tonu na aumaia e Ernst Rüdin, ua toe faʻafoʻisia se ituaiga o faʻamasinoga - o le faʻamasinoga tonu o le faʻaalia o mea moni e le mafai ona faʻafitia o mea na tutupu i Nazi Siamani, o ai na faʻatupuina ma galulue faʻatasi, ma e le faʻagaloina. tagata afaina.
Na latou faaopoopo mai e faapea "Matou te mananao e momoli atu se feʻau manino ma manino i tagata uma i le lalolagi, o tagata soifua e iai le tele o augatupulaga, ma oi latou na solia aia tatau a isi o le a manatua ma aumai i le faamasinoga tusa lava pe ua mavae le tele o tausaga. ”
Ina ua maeʻa le Taua Lona Lua a le Lalolagi, Ernst Rüdin, o le na manatu o se tasi o tagata sili ona taua i Siamani psychiatry, genetics ma eugenics i le afa muamua o le 20th seneturi, fai mai o ia o se saienitisi ae le o se faipule, ma o lea e mama ai. Sa talitonuina o ia, denazified ma fa'avasegaina se sui fa'a-pati. O le fomaʻi o le mafaufau na fesoasoani i le atinaʻeina o le tulafono faʻamaʻi faʻamaʻi a Nazi, ma faia se sao taua i le fasiotia o le silia ma le 300,000 tagata na manatu e le agavaa mo le ola, na maliu i le litaea i le 1952, o se tagata saoloto.
O le laulau a faamasino e toatolu o le International Mock Trial e aofia ai faamasino iloga ma faamaonia ma le poto masani i tulaga maualuga. O le Faamasino pulefaamalumalu, o le Afioga i le Faamasino o Angelika Nussberger o se Sui Peresetene muamua o le Faamasinoga a Europa mo Aia Tatau a Tagata, o le Afioga i le Faamasino o Silvia Fernández de Gurmendi sa avea ma Peresetene o le International Criminal Court (Ret.), ma le Afioga i le Faamasino Elyakim Rubinstein. o se Sui Peresetene muamua o le Faamasinoga Maualuga a Isaraelu.
Ina ua mae'a itula uumi o taualumaga a le itu a leoleo talavou ma le itu tetee a le faamasinoga, na soalaupule e faamasino ma maua ai Ernst Rüdin ua nofosala i:
1. Fa'aoso i Soligatulafono Fa'asaga i Tagata soifua o le fasioti tagata, fa'aumatia, fa'atiga ma sauaga
2. Fa'aoso fa'apea fo'i ma le fa'atupu sa'o o le solitulafono fa'asaga i tagata soifua o le fa'amama
3. Fa'aui i Fa'alapotopotoga Tau Solitulafono [le Association of German Neurologists and Psychiatrists] e tusa ai ma le Mataupu 9 ma le 10 i le Nuremberg Principles.
Na taʻua e le au faamasino talavou, "i aso nei, matou te talitonu na faia le faamasinoga tonu ona o le pepelo a Rüdin e faapea e mama o ia, ua faamaonia e aunoa ma se masalosalo, e sese."
Sa latou toe ta’ua, “O i matou, o taitai talavou mai le salafa o le lalolagi, ua le na o le toefuatai mai o le faamasinoga tonu o talafaasolopito; Ua tatou i ai iinei e fai se suiga. Ia musuia. Ina ia faia se aafiaga. Lapata'i i le mata'utia o le fa'ailoga lanu i ona ituaiga uma ma le mata'utia o a'afiaga o le fa'avasegaina ma le fa'ailoga tagata i luga o le fa'avae o le le atoatoa, fa'aletapuaiga, fa'ale-aganu'u po'o se fa'alapotopotoga po'o so'o se isi lava mafua'aga.
Ua tatou i ai iinei i aso nei ona e taua mo i tatou le faʻaalia ma faʻaaloalogia e le lalolagi le eseesega ma le tulaga ese o tatou taʻitoʻatasi, ma faʻamalosia tagata uma e faʻamalosia le lotogatasi faavaomalo mo le puipuiga o aia tatau a tagata.
A uma mea uma, o i tatou uma o se aiga tagata ola e tasi.”