“O le galu o sauaga mata’utia ua sosolo atu i totonu o le Faletupe i Sisifo talu mai le amataga o lenei tausaga, o le taunuuga le mafaagaloina lea o o se galuega fa'atauva'a ma fa'asa'o e leai sona gataaga, Ma le aganuu o le solitulafono ma le le faasalaina Ua faafaileleina ma fiafia Isaraelu, ”o le tala lea a le UN Special Rapporteur Francesca Albanese se faʻamatalaga.
Mata'utia maliu
O masina talu ai nei na faailogaina i le faateteleina o le vevesi i le va o Isaraelu ma Palesitina. Ua folafola foi e le malo malosi fou o Isaraelu e faalautele atu nofoaga o le Faletupe i Sisifo ma le teritori o loo nofoia.
Ms. Albanese o le Fa'amatalaga Fa'apitoa i le tulaga o aia tatau a tagata i totonu o le Teritori Palesitina o lo'o nofoia.
Fai mai a ia, o sauaga a Isaraelu - e aofia ai le osofaʻiga mataʻutia i le tolauapiga a Jenin i le aso 26 o Ianuari, i le aai tuai o Nablus i le aso 22 o Fepuari, ma Ieriko i le vaiaso mulimuli ane - ua maliliu ai le 80 Palesitina, ma le silia ma le 2,000 ua manunuʻa, i lalo ifo o le 90 aso. E sefulutolu foi tagata Isaraelu na fasiotia e Palesitina i lea vaitaimi.
"O le maumau uma o le ola, pe Palesitina poʻo Isaraelu, o se faʻamanatuga mataʻutia o le tau e totogi e tagata ona o le le faʻatalanoaina o le le tonu ma ona mafuaʻaga," o lana tala lea.
O galuega fa'asao, fa'asala fa'atusa
Na matauina e le tagata poto faapitoa i aia tatau e faapea, i le tele o tausaga ua tuanaʻi, ua molimauina e le sosaiete faavaomalo le maualuga o numera o maliu ma manuʻa Palesitina.
I le taimi nei, na onosaia foi e Palesitina le saisaitia, ave faamalosi fanua, talepe fale, vaevaega, faʻailoga tulafono faʻamalosia, faʻafalepuipuiina tele ma isi sauaga e le mafaitaulia, faʻaleagaina ma faʻalumaina.
"O Isaraelu, ua faʻamalosia e le leai o se faʻalavelave anoa, ua faʻamalosia lana galuega faʻatau ma le faʻasalaina, ma le Malo o Sui Usufono e ofoina atu sina mea itiiti nai lo le faʻasalaga faʻatusa, fesoasoani agaalofa o loʻo tuʻuina atu fesoasoani faʻapipiʻi, ma tagata popoto faaletulafono o loʻo saisaitia i felafolafoaiga masani," o lana tala lea.
'E leai ni pati tutusa'
O lana faamatalaga na unaʻia ai le UN e "gai atu i tua atu o le faitauina o tagata na maliliu ma valaau mo le taofiofia."
O le Faalapotopotoga "e le mafai ona gauai atu i le taliaina ma le faamaualalo o se 'fete'ena'iga e le mafai ona foia ma le talafatu o tala feteenai, ma i le una'ia o 'pati' e 'faaitiitia feeseeseaiga' ma 'toe amata feutagaiga,'" o lana tala lea.
"O le mea moni, e leai ni vaega tutusa poʻo se 'feteʻenaʻiga' talafeagai, ae o se pulega faʻamalosi e faʻamataʻu ai le aia a tagata uma e ola ai," o lana faʻamalosi lea.
E le gata i lea, "o le taliaina o le faʻaopoopoga o le a faʻatulafonoina ai le osofaʻiga, toe faʻafoʻi mai tulafono faʻavaomalo i tua toeitiiti atoa le seneturi: o le mea moni lea e tatau i le lalolagi faʻavaomalo ona taofi vave ma liliu."
Tete'e i le fa'aopoopoina, lagolago le pule a le tagata lava ia
Na una'ia e Ms. Albanese le fa'alapotopotoga fa'ava-o-malo e toe tu'u atu i fa'amoemoega o le UN Charter, mo le manuia o Palesitina ma Isaraelu.
"Ina ia faatumauina lona faʻamaoni ma le faʻamoemoe, e tatau i le UN ona faʻaalia o tala feteʻenaʻi ma mea moni faʻasolopito. e tatau ona foia e ala i le vaaiga o le tulaga faaletulafono ma le amiotonu, ma galue lelei e tetee atu i soʻo se ituaiga o faʻatasiga o le teritori o loʻo nofoia, iloa le aia tatau i le pule a le tagata Palesitina ma faʻamutaina le pulega apartheid o loʻo faʻamalosia e Isaraelu ia i latou. ”, na ia fautua mai ai.
E uiga i Fa'amatalaga Fa'apitoa
O Fa'atonu Fa'apitoa e tofia e le UN Aufono Aia Tatau a Tagata, lea e faavae i Sineva.
O nei tagata tomai faapitoa tuto'atasi ua fa'atonuina e mata'ituina ma lipoti atu i mataupu fa'apitoa po'o tulaga o le atunu'u.
E le o ni tagata faigaluega a le UN ma e le maua se totogi mo a latou galuega.