Na faʻalauiloa e le au ofisa o le UN ni asiasiga suʻesuʻega i Kasa ma o ona lala sooupu o le a toe faʻaauau le tuʻuina atu o fesoasoani i le po i le Aso Tofi pe a maeʻa le 48 itula malolo.
O le mea lea ina ua uma ona fasiotia e le au a Isaraelu le toafitu o le World Central Kitchen fesoasoani i se vaega o le momoliina o meaai i totonu o le nofoaga, lea o loo faaauau ai le osofaʻiga malosi a Isaraelu ma le eleele.
"O le tulaga i Kasa e leaga tele," Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi (WHO) na saunoa ai le alii sili o Tedros Adhanom Ghebreyesus. "Faapena foi, WHO mana'omia se taofiga. O le isi foi, matou te valaau atu mo tagata uma na taofia ina ia tatalaina, ma mo le filemu tumau.
Fai mai le Fofoga Fetalai a le UN Stéphane Dujarric i le Aso Tofi ona o le mea na tupu i le World Central Kitchen "sa tatau ona matou malolo e toe faʻapotopoto ma toe iloilo", ma faʻaopoopo mai ai. o le a fa'apipi'i atu i le po nei, “faamoemoe e oo atu i le itu i matu”.
Ua lapataia e le au ofisa maualuga o le UN le oge i le itu i matu o Kasa a o faaauau pea ona poloka ma faatuai e Isaraelu le ulufale mai o fesoasoani, aemaise lava i le itu i matu.
E oo mai i le taimi nei, ua fasiotia e le au fitafita a Isaraelu le silia ma le 30,000 tagata i Kasa, e tusa ai ma pulega o le soifua maloloina i le lotoifale, i le tali atu i osofaiga a Hamas ia Isaraelu ia Oketopa lea na toetoe lava 1,200 tagata na maliliu ma 240 na ave faapagota.
Galuega fesoasoani ma iloiloga
Fai mai le Fofoga Fetalai o le WHO, na oʻo atu le au a le WHO i falemaʻi e lua i Gaza City, ma faia suʻesuʻega ma tuʻuina atu sapalai laveaʻi.
E le gata i lea, na lipotia mai e le au WHO tulaga mata'utia ina ua mae'a le lua vaiaso o osofa'ia e Isaraelu le Falema'i Al-Shifa, na ia fai mai ai.
Na talanoa le 'au ma tagata mamaʻi na mafai ona o ese mai le falemaʻi ina ua maeʻa le osofaʻiga, ma le tasi na fai mai "na taumafai fomaʻi e tuʻu le masima ma le vineka i manuʻa o tagata ona o le leai o ni vailaʻau faʻamaʻi, e le o iai," o le tala lea a Mr. Dujarric.
“Na latou faamatalaina tulaga mataʻutia i le taimi o le osofaʻiga, ma leai se mea'ai, vai po'o vaila'au e maua, "O lana tala lea.
Tulaga alofa mutimutivale
Toeitiiti atoa le ono masina i totonu o le taua, ua faʻateteleina tulaga agaalofa, e tusa ai ma ofisa o le UN i luga o le eleele.
A o agai atu i Kasa i le Aso Tofi, na toe taʻua ai e Jamie McGoldrick, le UN's Humanitarian Coordinator for the Occupied Palestinian Territory, e leai se nofoaga saogalemu i totonu o le enclave.
O le Teritori Palesitina nofoia “ua avea o se tasi o nofoaga sili ona matautia ma faigata i le lalolagi e galue ai”, na ia tusia i luga o faasalalauga faaagafesootai ao lei alu ese.
'E le mafai ona fa'aauau pea fa'apenei'
UN Tamaʻitaʻi lipotia mai o Kasa na maua toetoe a leai se vai, mea'ai ma le soifua maloloina a'o feagai ma tu'i pomu faifai pea.
"O aso uma e faʻaauau ai le taua i Kasa, i le taimi nei, e tusa ma le 63 fafine ua maliliu," o le tala lea a le lala sooupu, fa'ailoaina tauiviga o lo'o feagai ma Palesitina, e aofia ai Mayadah Tarazi, o loʻo galulue ma le YWCA Palestine, o se faʻalapotopotoga tumaoti (NGO).
"O le faʻamoemoe e mo se taofiga i le taimi nei," o le tala lea a Ms. Tarazi. “Matou te valaau atu pea mo le taofi, ae matou te manaʻomia se gaioiga moni. Matou te manaʻomia le lagolago mai le malo e matua faʻamalosia le taofi aua e le mafai ona faʻaauau pea faʻapea."
osofa'iga a Isaraelu i Sisifo
I le taimi nei, i totonu o le Faletupe i Sisifo o loʻo nofoia, o osofaʻiga faasaga i Palesitina, o latou meatotino ma o latou fanua o loʻo lipotia mai e ofisa o le UN ma talafou.
Le ofisa fesoasoani fesoasoani a le UN, OCHA, lipotia fa'ata'otoga o lo'o tutupu i le Aso Tofi i Umm ar Rihan.
Talu mai le aso 7 Oketopa ma le aso 1 Aperila, 428 Palesitina, e aofia ai tamaiti 110, ua fasiotia e 'au a Isaraelu i le isi itu o le Faletupe i Sisifo, e aofia ai Ierusalema i Sasaʻe, lea na maliliu ai le 131 talu mai le amataga o le 2024.
I le male, e toaiva na fasiotia e tagata Isaraelu ma le tolu e a lē o ‘au a Isaraelu po o tagata nofoia, e tusa ai ma le fa'afouga fou a le OCHA.
I le vaitaimi lava lea e tasi, e tusa ma le 4,760 Palesitina na manuʻa, e aofia ai le itiiti ifo ma le 739 tamaiti, o le toʻatele e le au a Isaraelu, o le tala lea a le UN Agency.
E tusa ai ma le kalapu a pagota Palesitina, 11 Palesitina ua maliliu faaopoopo i falepuipui a Isaraelu talu mai le 7 Oketopa, e mafua ona o le faʻatamala faʻafomaʻi poʻo le faʻaleagaina, lipotia mai e le OCHA.
Fono a Aia Tatau a Tagata e palota i faasalaga a Isaraelu
O le 47-sui UN Aufono Aia Tatau a Tagata ua sauni e palota i le tele o iugafono e faatatau i le taua i Kasa i le aso mulimuli o lana sauniga i Geneva.
O ata tusi e aofia ai le valaau mo se embargo auupega ia Isaraelu, na laulauina i luga o le mulivae o se osofaʻiga a le fana a Isaraelu i luga o taavale e tolu i totonu o se fesoasoani fesoasoani na fasiotia uma le fitu o le World Central Kitchen i le amataga o lenei vaiaso i Gaza.
O le au malaga na momoliina fesoasoani meaʻai faʻafuaseʻi na folau mai i Kuperu e taofia ai le oge i le itu i matu o Kasa.
E ala i aiaiga o le ata faataitai o iugafono, o le a valaau ai le Fono i Setete uma “ia taofi le faʻatau atu, faʻafeiloaʻi ma le faʻaliliuina o auupega, auupega ma isi meafaigaluega a le militeri ia Isaraelu, le Malo o loʻo nofoia., ina ia taofia ai nisi soliga o faava o malo tulafono alofa ma soliga ma le sauaina o aia tatau a tagata”.