14.7 C
Brussels
Aso Faraile, Me 3, 2024
A'oa'ogaI Nouei o loʻo faitauina le "failaitu" na susunuina i le Vaitau Tutotonu

I Nouei o loʻo faitauina le "failaitu" na susunuina i le Vaitau Tutotonu

FA'AALIGA: O faʻamatalaga ma manatu o loʻo toe faia i totonu o tusiga o mea ia o loʻo taʻu mai ai ma o latou lava matafaioi. Lomiga i The European Times e le otometi le faauigaina o le faamaoniga o le manatu, ae o le aia tatau e faailoa ai.

FA'ALI'ILIGA FA'AVAE: O tala uma i totonu o lenei 'upega tafa'ilagi o lo'o lomia i le gagana Peretania. O fa'aliliuga fa'aliliu o lo'o faia e ala i se fa'agasologa otometi e ta'ua o fa'aliliuga neural. Afai e masalosalo, faʻafeiloaʻi i taimi uma le tusiga muamua. Faafetai mo le malamalama.

O le Iunivesite o Saienisi ma Tekinolosi a Norwegian na tuʻuina atu iʻuga o se suʻesuʻega na suʻesuʻeina ai faʻataʻitaʻiga "taulaitu". Ua iloa e tagata atamamai o faamasinoga faapena i Nouei e leʻi muta i le senituri lona 18, ma e faitau selau i latou ua molia na fasiotia. E tusa ai ma se faamatalaga a le iunivesite, sa salalau atu “faiga faataulaitu” i Nouei i le senituri lona 16 ma le 17. E tusa ai ma faamaumauga na tuuina mai, e tusa ma le 750 tagata i lena taimi na tuuaia i faiga faataulaitu ma e tusa ma le 300 o i latou na faasalaina i le oti. O le tele o nei tagata le manuia na susunuina i luga o le laau. Ua matauina foi e le au suʻesuʻe o loʻo i ai i totonu o "taulaitu" na faʻaumatia o loʻo i ai se numera tele o Saami. Mo se faaaʻoaʻoga, mai i le 91 tagata na faasalaina i le oti i Finnmark i le vaitaimi o loo taʻua i luga, e 18 tagata Saami. O mea mo suʻesuʻega a saienitisi na avea ma faʻamaumauga a le faamasinoga o loʻo ola i na taimi. O a latou suʻesuʻega na faʻatagaina e faʻaalia ai nisi faʻamatalaga o faʻagasologa.

O lea la, o le au tusitala talafaasolopito o Ellen Alm ua faamautu mai faamaumauga a le faamasinoga e faapea e toatolu Sámi na tuuaia i faiga faataulaitu: Finn-Kristin, Ann Aslaxdatter ma Henrik Meraker. O le mulimuli o i latou na iu ina faasalaina i le oti. “Talu ai o le toʻatele o Saami e iai igoa faaNouei, atonu e sili atu foʻi,” o le faamatalaga lea a le ʻau suʻesuʻe.

Ua faailoa mai e le au tusitala talafaasolopito le tele o mafuaaga na mafua ai ona faamutaina sauaga matautia o faiga faataulaitu i le senituri lona 18. I le taimi o faamasinoga o “faitaulaitu” i le senituri lona 16 ma le 17, o le faaaogāina o sauāga e aveese ai ni taʻutinoga sa lē tusa ai ma le tulafono, ma sa faasā ona molimau atu i “tagata solitulafono” ua molia. O lona uiga e le mafai e se "taulaitu" ua molia ona faailoa mai igoa o isi "taulaitu". “Ae e lē o se mea e seasea i mataupu tau faataulaitu, e masani lava ona faatauasoina e le tulafono,” o le tala lea a Anne-Sophie Schötner Skaar, o se tusitala. - Na faʻaaogaina sauaga ma faʻasalaina "taulaitu" na faʻamalosia e taʻu a latou "tagata taupulepule". O le tusi o le tulafono ua matua ese lava le faauigaina ma ua mafua ai le tele o faamasinoga "failaitu". “Ae i le faaiʻuga o le senituri lona 17, na amata ai ona suia faiga faafaamasinoga. O nisi faamasino na atili saʻo, manaʻomia le faʻamaoniga talafeagai ma le toe talia le faʻaaogaina o sauaga."

I le taufaaiʻuiʻuga o le senituri lona 17, na atili ai ona toʻatele faamasino na mulimuli i le tulafono, lea na faigatā ai ona avatu mataupu tau faataulaitu i le faamasinoga. “E fa’afefea ona e fa’amaonia se solitulafono ua fa’apea ua le toe talia le fa’amalosia o se tasi e ta’uta’u atu?” - o le fesili lea na fesiligia e le au suʻesuʻe faʻaonaponei, ma matauina ina ua muta le faʻaleagaina o faiga faʻataulaitu, na faʻaalia ai se isi faiga o le puleaina ma le taua. o le lotu Saami: sa oo atu faifeautalai i le vaaiga. Ua faapea mai Schötner-Skaar: “E foliga mai na suitulaga misionare mai le pulega faafaamasinoga ina ia “taulima” le lotu Saami ma ana faiga. O loo i ai se faamaoniga lelei mo lenei mea i tala a faifeautalai o le seneturi lona sefuluvalu.

“O nisi o nei tala faafaifeautalai e leaga tele e faitau. Matou te maua faʻamatalaga o Saami o loʻo auai i "faiga faʻataulāitu". O tala a misionare o loo faaalia ai o le lotu Saami sa faauigaina pea e nisi o faiga faataulaitu ma o le galuega a le tiapolo, e ui lava ua foliga mai ua lē o toe naunau le pulega faafaamasinoga e faia lea tulaga,” o lana tala lea.

Na tusia e le ositaulaga o Johan Randulf, le tusitala o le Neroi Manuscript e faapea “o le Saami i Saute e tele atua eseese, ae o atua uma lava e a le tiapolo: 'Ou te iloa o ia, faatasi ma isi [atua o Saami] uma, o le tiapolo lava ia. ' – o le auala lea e faamatalaina ai e le patele se tasi o atua Saami i Saute, ma o loo faamatalaina foi le yoik, o le pese masani a Saami, o le “pese a Satani”.

Ata: O se pepa mai le seneturi lona 18 o loʻo iai faʻamatalaga Margareta Mortendatter Trefault, ua molia i faiga faʻataulaitu / Digital Archives

- Faasalalauga -

Sili atu mai le tusitala

- FA'AALIGA FA'AVAE -spot_img
- Faasalalauga -
- Faasalalauga -
- Faasalalauga -spot_img
- Faasalalauga -

Tatau faitau

Tala fou

- Faasalalauga -